De effectiviteit van lawine airbags
Begin maart verscheen er een interessant blogbericht op de site van het Utah Avalanche Center. Zij presenteerden de voorlopige cijfers van een onderzoek van de Canadese onderzoeker Pascal Haegeli. Hij heeft de effectiviteit van airbags nader onder de loupe genomen. ABS zelf adverteert namelijk met een kans van 97% op overleven bij een lawine.
Echt 97% overlevingskans?
Deze 97% is gebaseerd op statistieken die bijgehouden zijn door de SLF (het Zwitserse lawineinstituut). Het punt dat Haegeli wil maken is simpelweg: 97% overlevingskans is niet louter aan een airbag toe te schrijven, want mensen overleven een lawine ook door andere factoren. Zo konden ze er bijvoorbeeld uit skiën, konden ze zich vasthouden aan een boom, werden ze door kameradenredding gevonden of hadden ze simpelweg geluk. Het is natuurlijk niet dat je vóór het tijdperk van de lawine airbag standaard een lawine niet overleefde. Wat dat betreft trapt Haegeli hier natuurlijk een open deur in. Hij heeft ook alleen de zware lawinegevallen onderzocht (dus geen kleine lawines) waarbij er meerdere personen door de lawine waren gegrepen. En daar is pieperexpert Manuel Genswein weer heel duidelijk over, want tijdens een lezing in december in Lech gaf hij aan dat je bij een muliburial al blij mag zijn dat je er één levend onder de sneeuw vandaan haalt (je hebt immers maar maximaal 18 minuten). Dat de goegemeente in Nederland sinds een jaar blind in ABS gelooft helpt natuurlijk ook mee.
Om een te citeren uit het onderzoek komt het hier op neer:
“If you look at it with a glass-half-full approach, a deployed airbag saved about half of those who would have otherwise died. If you look it with a glass-half-empty approach, you would say that half of the people who deployed airbags died anyway.”
50% meer kans op overleven
En laten we eerlijk zijn, dit zijn nog steeds prima getallen. 97% kans op overleven klopt natuurlijk ook, maar realistischer is het om te stellen dat 50% van de mensen die de lawine anders niet hadden overleefd, de lawine door de airbag nu wel overleven. Zoals je in bovenstaande afbeelding kan zien heb je namelijk al een kans van 81% om een lawine te overleven zonder airbag (maar uiteraard wel met drie-eenheid, kennis, etcetc).
De invloed van het terrein
Wat het artikel nog wel terecht aanstipt is het thema terrein. Ook dit is natuurlijk een open deur. Een airbag heeft weinig zin als je door de lawine over een cliff gesmeten wordt. Of als je met je hoofd tegen een boom aankomt. Logisch. Zie ook de statistieken in de afbeelding hieronder.
Kleinere lawines
Wat niet in het artikel staat, maar wel interessant is nu we het toch over dit onderwerp hebben zijn de kleinere lawines. Er zijn gevallen bekend van rijders die hun airbag getrokken hebben, maar toch begraven worden onder de sneeuw van een realtief kleine lawine. Hoe komt dat? Door het trekken van de airbag vergroot je je oppervlakte. In een lawine komen dingen met een grote oppervlakte naar verloop van tijd aan de oppervlakte te liggen. Net als bij een zeef. Belangrijk in deze zin is ‘na verloop van tijd'. Met andere woorden: de airbag moet wel de tijd hebben om je naar boven te laten komen.
Terrain traps
Ook terrain traps zijn hier natuurlijk letterlijk en figuurlijk killing. Als de lawine eindigt in een beek, kom of wat voor terrain feature waar de sneeuw op kan hopen, dan is de kans erg groot dat je alsnog onder een paar meter sneeuw eindigt. Met airbag of zonder airbag.
Conclusie
Eigenlijk doen de uitkomsten van dit onderzoek er verder niet zo heel veel toe. Dat een lawine airbag je overlevingskans vergroot is duidelijk. Wat belangrijker is is dat je weet waar je mee bezig bent. Zodat je de juiste beslissingen neemt om een helling wel of niet te rijden. Dat je ook als je in de helling staat de juiste beslissingen neemt waar je wel en niet kan rijden. Uiteindelijk is dat het meeste waard.
Comments
-
Beginnerarthurpuls op 28 March 2013 · 21:39Leerzaam stuk en conclusie.
Wat me opvalt aan de cijfers uit het achterliggende stuk is dat die 50% meer kans op overleven naar 33% terugloopt als je de dragers van Airbags meerekend waarbij de airbag niet opgeblazen is.
Omgerekend zou dan in 34%! van de gevallen de airbag tijdens een lawine niet goed af gaan. Dat lijkt me dan weer niet een getal om mee te adverteren. -
AdvancedArjen op 29 March 2013 · 10:54@arthurpuls Het is helaas zo dat bij een lawine een airbag niet altijd getrokken wordt. Soms gaat het simpelweg te snel allemaal, maar soms wachten mensen te lang met trekken (omdat ze het 'zonde' vinden om een patroon op te offeren). Dat laatste klinkt misschien vreemd, maar komt heel veel voor.
Haas heeft onlangs een goed artikel geschreven over het trekken van je rugzak bij een lawine: http://wepowder.nl/weblog/3852/Lawine-airbag -
AdvancedHeinS op 29 March 2013 · 11:49Goed stuk!
Zat alleen even na te denken over dat niet alleen de moeilijkheidsgraad van de helling van invloed is maar ook de features. Als men bijvoorbeeld een helling pakt met bomen onderaan de helling of een mooi plateau is een airbag meer een soort van versnellingsmechanisme die juist de kans op een dodelijk ongeluk kan vergroten.
Verder kan je er natuurlijk niet onderuit dat airbags wel degelijk heel nuttig zijn, vooral in de wat kleinere lawines! -
BeginnerOppie op 29 March 2013 · 12:14Mooi stuk.. Het zou kunnen dat de winst van de airbag wat wordt overschat omdat de groep skiers mét airbag zelf ervarener zijn en waarschijnlijk op pad is met ervarenere mensen op het gebied van lawines dan de groep zonder airbags, zeker omdat de data al wat ouder lijkt te zijn, deels uit het tijdperk waarin de airbag toch wat exotischer was. Het is de kanttekening van het retrospectieve karakter. (al baseer ik dit op heel weinig info)
Slechts een gedachte.
Zat 2 weken geleden nog in een niet al te grote schuiver: voor het eerst in tijden een geplande trip met matig fanatieke oude vrienden, plots 20cm vers, beetje om het hoekje kijken. Enige met pieper (tegen mijn principes natuurlijk) airbag wel in de aanslag (niet getrokken, kon eruit skien). Zo zie je maar wat blijft het toch ingewikkeld. -
Advanced
-
Beginnerarthurpuls op 29 March 2013 · 15:22@arjen Dank voor de link.
Er komt duidelijk nog heel wat 'menselijk handelen' bij kijken om een airbag te (kunnen) trekken tijdens een lawine.
Het vraagt bijna om automatisch backup systeem. Maarja, wat zou dan het triggermechanisme moeten zijn? Heavy impact kan je op de piste oplopen, dus dat in elk geval niet. -
AdvancedArjen op 29 March 2013 · 15:27Er bestaan remote triggers, zodat een berggids de airbags van de hele groep in één keer kan laten opblazen. Maar goed, veel oefenen en eigen maken dus. En primair uiteraard zorgen dat je niet in de problemen komt.
-
Expertrobbie op 30 March 2013 · 19:03Het is ook belangrijk in gedachten te houden dat een opgeblazen airbag alleen affect heeft zolang je zelf nog in beweging bent. Als je eenmaal bovenop de sneeuw stil ligt met je opgeblazen airbag, maar er komt daarna nog twintig ton sneeuw naar beneden, dan ben je alsnog klaar.
Het effect van een airbag is dus afhankelijk van de plek van de lawine-initiatie t.o.v je eigen positie. M.a.w. breekt 'ie vlak bij je dan heeft de airbag waarschijnlijk meer effect dan als de lawine 100 meter boven je losbreekt. -
Expertrobbie op 30 March 2013 · 19:04En daar zijn natuurlijk ook geen statistieken over bekend...
-
BeginnerConstant op 31 March 2013 · 10:09Er wordt verwezen naar de statistische onderzoeksmethodes bij medicijnen, maar daar wordt de doelgroep deels voorzien van een placebo, een niet-werkende pil. Volgens mij zijn de gemiddelde dragers van een airbag een hele andere groep dan niet-airbag-freeriders in kennis, gedrag en vaardigheden. Dus eigenlijk zouden de helft van de airbagbezitters een defecte airbag moeten krijgen om echt statistisch bewijs te krijgen. Het wordt alleen moeilijk om een groep proefkonijnen te vinden 😃
Ik vind een gemiste kans van de universiteiten in de Alpenlanden dat een belangrijk veiligheidsproduct zoals een lawine-airbag niet uitgebreid wordt getest, gratis sneeuw en hellingen genoeg. 100 keer een test-lawine onder verschillende omstandigheden, twee crashtest-dummypoppen, één met airbag, en we hebben echt bewijs. -
AdvancedHeinS op 1 April 2013 · 18:50@Arjen, Als je bovenop een lawine komt die in beweging is wordt, doordat je een groot object bent en je bovenop blijft, je snelheid vergroot (kan de natuurkundige formule even niet vinden maar het is logisch volgens bepaalde wetten) als hier dan aan het einde zoiets als bomen staan heb je een grote kans op dodelijke ongelukken.
Persoonlijk heb ik mijn lawine cursussen in Canada gevolgd en toen werd er ook expliciet naar de abs gevraagd, de instructeur reageerde daarop met dat het wel een grotere kans op ongelukken geeft en rade daarom de avalung aan. Simpelweg met de reden dat wanneer je meer tijd kan genereren voor personen die begraven zijn en dit volgens hem een grotere kans geeft op overleving dan dat je boven komt drijven. (Dit staat natuurlijk open voor discussie) -
AdvancedHeinS op 1 April 2013 · 18:52edit: word*
-
AdvancedArjen op 2 April 2013 · 11:58[mention="/profile/9664"]@HeinS[/mention] Dat is dan een bijzonder interessante discussie. Wat mij betreft slaat de instructeur volledig de plank mis. Als ik het zo lees geeft hij er de voorkeur aan om begraven te worden (met een avalung) in plaats van een grotere kans om niet begraven te worden (met een airbag), omdat je met een airbag een grotere snelheid krijgt en de impact op een boom dan harder wordt.
*een avalung doe je niet zo 1,2,3 in je mond als je in een lawine zit. Zelfs het trekken van een airbag is in sommige gevallen lastig, omdat het zo snel gaat.
*mijn voorkeur gaat altijd uit naar niet begraven worden.
*die bomen staan er ook nog als je onder de sneeuw wordt meegenomen. Ok, de impact zal misschien minder hard zijn, maar de combinatie van keiharde sneeuw in combinatie met een boom is ook niet optimaal (zei hij eufemistisch).
Ik ga wel (zoals ik in het artikel ook aangeef) mee in het feit dat een airbag absoluut niet zaligmakend is, en dat alles begint met kennis en de juiste beslissingen. -
AdvancedHeinS op 2 April 2013 · 17:42@arjen Hmm, Ik denk niet dat de instructeur de plank volledig mis slaat. In mijn ogen is het hebben van een abs niet voordelig op sommige hellingen want als er de kans bestaat levend opgegraven te worden verkies ik die boven de kans om dodelijk tegen een boom aan te knallen, de instructeur weegt dus de kansen tussen leven en dood af en ziet dat in sommige gevallen de kans op leven groter is wanneer je begraven wordt (hoe onprettig deze ervaring ook is). Overigens is de kans een stuk kleiner dat je tegen de boom botst wanneer je in een lawine zit doordat de sneeuw zich eromheen beweegt en jij dus ook. Het ligt denk ik volledig aan de helling die je kiest. Oftewel het heeft inderdaad eerst te maken met kennis en de juiste beslissing, misschien moet je die afdaling dan maar laten schieten en omkeren.
Je hoort deze kritiek overigens vaker. In het artikel waar dit artikel van afgeleid is (staat ergens op het forum) wordt dit nadeel van de airbag ook besproken. Dit neemt niet weg dat in veel situaties een airbag zeer nuttig kan zijn, alleen moet je in mijn ogen ook altijd beide kanten van de balans bespreken 😉.