Het lawinebericht is voor veel freeriders de basis waarop ze hun beslissingen nemen of een bepaalde helling wel of niet safe is. Het lawinebericht bevat daarmee essentiële informatie die je helpt bij het nemen van je beslissingen. Hoewel vaak niet meer dan een A4-tje zit het boordevol informatie. Maar hoe lees je het lawinebericht en wat is voor jou relevant?
De afgelopen jaren hebben Morris en ik heel wat freeriders voorbij zien komen. Tijdens cursussen, lezingen en in de sneeuw. En vooral in de sneeuw is ons opgevallen dat de informatie soms verkeerd geïnterpreteerd wordt. Tijd voor een handleiding die ik samen met Morris heb opgesteld.
TIP: start nu met de Safety Academy. De basis om veiliger off-piste te gaan
Het lawinebericht
In de winter verschijnt bijna dagelijks voor ieder gehucht in de Alpen en Pyreneen een lawinebericht. Deze lawineberichten worden opgesteld door lokale lawinediensten die meerdere bronnen raadplegen voordat ze met een actueel lawinebericht komen. (Klik hier indien je wilt weten hoe een lawinebericht exact tot stand komt).
Hoewel de opbouw van het lawinebericht per dienst verschilt vind je in ieder bericht de volgende elementen.
Het actuele lawinegevaar in een getal van 1 tot en met 5
De hoogte in meters tot waar het lawinegevaar geldt
De expositie van de helling waar het gevaar het grootst is
Veel informatie die je zeker niet altijd nodig hebt om een goede beslissing te nemen.
Stap voor stap
Om je te helpen bij het nemen van je beslissingen wat tips. Neem deze stap voor stap en sla geen enkele over. Per stap staat aangegeven wat je moet weten/kunnen.
1. Vind een lawinebericht
Iets wat vroeger nog een opgave was, maar tegenwoordig overal te vinden. Via lawinedienst.nl, de bestemmingsbeschrijvingen op wePowder, bij de kassa van de bergbahnen, de skipatrol, de lokale skischool, in de krant en soms zelfs op de lokale teletekst. Eenmaal het lawinebericht van jouw gebied gevonden kun je door naar de volgende stap.
2. Hoe groot is het lawinegevaar?
Ieder lawinebericht bevat tijdens de wintermaanden een getal van 1 tot en met 5. Dit getal geeft de kans op lawines weer. In al die jaren is men er achter gekomen dat die getallen ook de basis vormen voor een heel simpel beslissingsmodel. Het luidt als volgt.
Lawinegevaar 5 = blijf binnen
Lawinegevaar 4 = blijf op de piste
Lawinegevaar 3 = ga niet op hellingen steiler dan 35 graden
Wat moet je weten?
Je moet weten hoe hoog het hoogste actuele lawinegevaar in jouw gebied is en je moet weten hoe steil de hellingen zijn. En natuurlijk moet je dan weten tot hoe steil je dan mag gaan. En je moet weten wat telt voor de steilheid. Daarvoor geldt namelijk het steilste stuk van de helling van 20 x 20 meter.
Wat moet je daarvoor kunnen?
Dat bewuste getal in een lawinebericht zien te vinden. En daarnaast moet je de steilheid van een helling kunnen inschatten. De steilheid van een helling kun je leren inschatten met het blote oog, navragen bij de pistedienst, danwel meten op een zogenaamde topografische kaart. Weet je de steilheid niet, dan kun je ook geen goede beslissing nemen en loop je dus gevaar.
3.Op welke hoogte geldt het lawinegevaar?
Bijna altijd is het zo dat het lawinegevaar lager in het dal is dan hoger op de berg. Dit heeft als gevolg dat je (om save te blijven) boven een bepaalde hoogte, minder steile hellingen kunt rijden dan lager op de berg.
Wat moet je weten?
Je moet weten boven welke hoogte het hoogste lawinegevaar geldt. Je moet weten of het lawinebericht een onderscheid maakt tussen het lawinegevaar boven en onder een bepaalde hoogte.
Wat moet je daarvoor kunnen?
Je moet met zekerheid uit het lawinebericht op kunnen maken of een onderscheid maakt tussen het lawinegevaar boven en onder een bepaalde hoogte. Je moet met behulp van een hoogtemeter of een kaart vast kunnen stellen op welke hoogte je zit. Lukt je dat, dan weet je preciezer waar je op de berg steiler of minder steil kunt rijden. Kun je dit niet opmaken uit het lawinebericht, dan geldt dat je het hoogste lawinegevaar mee neemt in je beslissing.
Je ziet dat ja voor stap 1 tot en met 3 in bijna alle gevallen de lokale taal niet machtig hoeft te zijn. Deze cijfers zijn voor bijna iedereen met gemak uit een lawinebericht te halen. Maar vanaf stap 4 wordt het al een stuk ingewikkelder. Overschat jezelf niet.
4. Voor welke exposities op de helling geldt het hoogste gevaar?
Regelmatig komt het voor dat het hoogste lawinegevaar alleen geldt voor bepaalde delen van de hellingen. Bijvoorbeeld alles tussen Noordwest en Oost. Wat als consequentie heeft dat je op hellingen tussen West en zuidoost dan dus steiler mag gaan.
Wat moet je weten?
Je moet weten voor welke exposities van de hellingen het hoogste lawinegevaar geldt. Je moet weten of het lawinebericht een onderscheid maakt tussen de exposities.
Wat moet je daarvoor kunnen?
LET OP: dit is echt al hogere wiskunde, Want een in het algemene zuidhelling kan in een couloir een beschutte oost-expostie bezitten en dat deel van de helling is dan dus gevaarlijk op basis van bovenstaand voorbeeld.
Dit vergt al bijzondere vaardigheden. Je moet namelijk met zekerheid uit het lawinebericht op kunnen maken voor welke exposities het lawinegevaar geldt en je moet met behulp van een kompas, de zon en het blote oog vast kunnen stellen welke exposities een helling bevat. Kun je dit niet opmaken uit het lawinebericht en/of kun je geen onderscheid aanbrengen in de expositie van de helling, dan geldt dat je het hoogste lawinegevaar mee neemt in je beslissing.
5. De Interpretatie van het lawinegevaar
Naast het getal bevat het lawinebericht nog allerhande subtiliteiten. De uitgeschreven versie geeft je vaak allerhande tips en suggesties die je mee kunt nemen in je beslissing. Maar dit is echt hogere wiskunde die je enkel kunt begrijpen als je stap 1 tot en met 4 tot in de puntjes beheerst en de taal waarin het lawinebericht is geschreven beheerst. Je vindt bijvoorbeeld aanwijzingen waar je nog poeder kunt vinden, over gevaarlijke diepe lagen in het sneeuwdek, informatie over mogelijke gevaarlijke overgangen etc.
Wat moet je daarvoor kunnen?
LET OP: dit is echt hogere wiskunde. Je moet de subtiliteiten van de lawinekunde kennen en beheersen en dat ook nog eens in een vreemde taal.
Samenvattend
Bovenstaand geeft je een handleiding bij de interpretatie van het lawinebericht. Ik hoop dat het je helpt. Wil je nog meer weten??
TIP: start nu met de Safety Academy. De basis om veiliger off-piste te gaan