Misverstanden over lawines, deel IV
[b]Denkfout 4: ‘Zettinggeluiden’[/b]
Zetting betekent stabilisering. En stabilisering is gunstig, want dan wordt het veiliger (of minder link). Soms maakt het sneeuwdek geluid. Je hoort dan een soort diepe zucht, een soort kraak of soms een sis. ‘Zettinggeluiden’ zeggen optimisten. Deze zogenaamde ‘Whoomp-geluiden’ hebben echter niets met zetting te maken (uitzonderingen bevestigen de regel, zie later). Deze geluiden duiden op een laag dieper in het sneeuwdek die bezwijkt onder het gewicht van jou en je vrienden. Dat betekent dus dat de boel acuut op scherp komt te staan! De samenhang van het sneeuwdek is al kapot en nu hoeft een plak alleen nog maar af te glijden. Hij hangt nog net aan wat kristallen en heeft wat steun aan de onderzijde (Stauchwall). Zo’n zucht of kraak betekent dus dat je ONMIDDELLIJK iets anders moet verzinnen! Ga weg uit die helling, klim terug op een rug, maar doe iets!
Het zettingproces kun je niet horen. Was het maar zo eenvoudig. Uitzonderingen bevestigen de regel, zei ik al. Het kan zo zijn dat je ‘Whoomps’ wel hoort tijdens een periode waarin het zettingproces begint. Maar dat verandert niets aan de zaak! Ook dan bezwijkt een laag en staat de boel op scherp. Met name als zetting plots optreedt (bijv. na een temperatuurverhoging), kan dit voorkomen.
De Whoomp is een ‘alarmteken’ en vraagt om een ander plan.
Reacties
-
Advancedpauldob op 20 januari 2010 · 09:11Enkele malen gehoord en steeds gingen m'n nekharen overeind staan en klopte m'n hart in de keel. Eng!! -
Expertollie op 20 januari 2010 · 10:23Vorig jaar in Brusson meegemaakt in het bos.. (stufe 4)
Volgens de gids waren dit ook zettingsgeluiden.. (?) maar het klonk niet lekker.. -
Touristpowderskifun2 op 20 januari 2010 · 10:54Misschien is het hierbij gelijk mooi om nog een stukje toe te voegen over "plopgeluidjes" in de sneeuw wanneer je erover hiked of ski'd? Dat wijst immers ook op een onstabiele laag dicht onder het sneeuw oppervlak
Anyways, mooie heldere uitleg. -
Advancedtelemikey op 20 januari 2010 · 13:14'Plop' geluiden??? -
AdvancedTeleaddict op 20 januari 2010 · 13:28@ ollie : zo'n reactie van een instructeur ook weleens gehad nadat het te horen was bij de gids. Je zag die gids direct naar rechts een andere expositie in stuiven. 's avonds bleek dat zij het beide donders goed wisten, maar de groep op dat moment niet bang wilden maken... Ook enigzins begrijpelijk. Met onzekere benen val je sneller en dat is al helemaal niet wat je dan wilt.... -
TouristSterman op 20 januari 2010 · 17:07Tijdens de Alpinkurs hebben ze het ook over dit 'Whooooommmpp' geluid, alleen daar was de mening dat je eigenlijk al te laat bent en het nog een fractie duurt voordat de lawine begint te schuiven. Toch wel fijn om te weten dat je toch nog een kleine kans hebt om weg te komen😉.. -
Advancedtelemikey op 20 januari 2010 · 17:55@Sterman:
Een lawine begint te schuiven als:
1. zwakke laag het begeeft (kan een wummmpf geven, hoeft niet)
2. er een gebonden laag aanwezig is
3. de hellingshoek voldoende steil is
Aan alle 3 de voorwaarden moet voldaan worden.
Een wummmpf horen (1) kan ook op helemaal vlak terrein (iig niet voldoen aan 3). De zwakke laag begeeft het maar er gaat geen lawine af omdat het terrein onvoldoende steil is.
Maw 'waummmpf = lawine' is niet correct tenzij, 2 en 3 ook gelden... -
TouristAlexander op 20 januari 2010 · 23:54Afgelopen week voor het eerst en hopelijk voor het laatst meegemaakt in een klim. Na de eerste schrik uiterst voorzichtig de helling af geslopen en via een andere route verder gegaan.