Safety wednesday: Lawine 3 in Davos

Na een geslaagde [url=http://www.doubleup.nl/snowboarden/stories/Disentis 2010.htm]training van SSC 2[/url] hadden Teon, Richard, Giliam en ik dezelfde gedachte. Op naar lawine 3 in Davos!

Mijn voorbereiding bestond uit het dagelijks inloggen op de site van SLF, weerberichten lezen en lawineberichten ontcijferen. Op dinsdagochtend 8 maart rijden we met de EOS van Giliam’s chica naar Davos. Mooi weer en nergens verse sneeuw op de bomen. Sterker nog, de koeien staan nog net niet in de wei, maar verder lijkt het wel voorjaar. Bij aankomst in Davos zien we eindelijk witte bergtoppen. In het late middagzonnetje drinken we met Alex onze welverdiende aankomst pint op een terras in Selfranga. Daar we geen zin hebben in de gaarkeuken van de lodge rijden we naar de plaatselijke Pizzeria. s’Avonds nog wat aantekeningen bekijken, maar de hogere legerleiding van SSC ontbood ons het lawinebericht te lezen……

Woensdagochtend start de cursus. Tot ons genoegen is Wolfgang Hackel onze gids en Joey de Jong tailguide. We gaan met de bus van Selfranga naar Klosters waar we met de Gotschnabahn omhoog worden gehesen. Vanuit de gondel zien we voor het eerst hoe de sneeuw erbij ligt. Aan de noordoostzijde van de Gotschnagrat staan nog weinig sporen en in gedachten trek ik mijn eerste streep op de berg. Het lawinebericht hebben we niet gekregen, maar onze inschatting is dat het vandaag stufe 2 zal zijn. Temperatuur op 2285 meter is -5 graden, geen wind, STRAK blauw, kortom het wordt een mooi dagje.

Wolfgang neemt ons mee in de wereld van lawine 3. Tijdens het inboarden wordt onze theoretische op de proef gesteld en onze sensoren staan vol open. Met 1.50 meter ligt er weinig sneeuw voor de tijd van het jaar, maar de kwaliteit valt niet tegen. We nemen sleeplift Seetali waar we kennismaken met velden vol oppervlakterijp. We traverseren een glitterend disco veld en dalen af richting Schifer.

Voor elke afdaling voeren we een omgevingsscan uit………. Het inschatten van de omstandigheden en lawinegevaar gebeurt door middel van de nivo check van Werner Munter, een checklist bestaande uit 33 vragen op een handig geplastificeerd kaartje. De eerste afdaling onder de Schiferbahn brengt ons al direct bij een spoorloze helling. De sneeuw is diep en ziet er lekker fluffy uit. Na inschatting van de hellingshoek (circa 38 graden) en het terrein trekken we 6 diepe sporen in deze helling. De kop is eraf en nu weten we dat we deze week nog lekkere sneeuw gaan vinden! Het heeft al 10 dagen niet meer gesneeuwd, maar boven de 2000 meter is de sneeuw prima! Wolfgang en Joey laten ons kennismaken met uiteenlopende sneeuwsoorten in verschillende exposities.

Tussen de middag lunchen we in een relaxte chill-out waar we Rolf ontmoeten. Onder genot van junk-food krijgen we uitleg over de nivo check en de professionele reductie methode. Na de lunch dalen we twee maal aan de noordzijde van de Gotschnagrat af. Daar staan nog relatief weinig tracks en Joey laat in dit speelse terrein zien dat hij niet alleen een goede tailguide is, maar ook de freeride koning. Technische aanwijzingen worden als toetje gratis geserveerd en gretig tot ons genomen. Uiteraard volgt na een hemelse poederrun een smalle ijzige boekelpiste waar Wolfgang helemaal in zijn element is. Onder het motto “Es gibt kein schlechte Schnee ……… en” Spannung auf die Beine“! verdwijnt Wolfie snel uit het zicht.

Later op de middag graven we nog een sneeuwprofiel en zijn verbaasd over de flinke laag triebschnee en suikersneeuw die op de berg ligt. ’s Avonds heeft de chef-kok van Selfranga kaasfondue op de menu kaart staan. Na een indrukwekkende presentatie van Jelle Staleman over zijn beklimming van de K2 weet ik echter niet wat zwaarder op de maag ligt.

Donderdag
Vandaag weer naar Klosters met de gondel omhoog, maar nu met doel om de Weissfluhjoch onveilig te gaan maken. Voor de warming up bekijken we de Gotschnagrat in ochtendgloren. Hoe ligt de helling erbij en kunnen we die later op de dag afdalen? Antwoord is volmondig JA! Wederom bleu bird en dezelfde temperatuur als de dag ervoor. Nog steeds weinig wind uit noordoost. Natte sneeuwlawines worden nu vermeld in het lawinebericht. We gaan weer met de nivo check aan de gang en oefening baart kunst. De theorie begint te landen en we maken minder fouten. Wolfgang hamert op het gebruik van de juiste Duitse benaming.

Tijdens lawine 3 wordt de professionele reductiemethode van Munter behandeld. Erg handig is het geplastificeerde kaartje wat we van Rolf en Maarten hebben gekregen om onderweg nog eens te spieken. Hiervoor heeft de kabouter een formule ontwikkeld waarbij het gefahrpotentiaal (lawinestufe 1 t/m 16 punten) wordt gedeeld door reductiefactoren met als doel het restrisico kleiner of gelijk te krijgen aan 1. Leuk om te zien dat het in de praktijk op de berg werkt, tevens goed om te weten dat het (lokale) lawinebericht op de berg een heel ander beeld kan geven.

We dalen de Weissfluhjoch (2662 meter) af. Om het poederveld te bereiken nemen we eerst een smal en getrackt clouloir. Er is geen eer aan dit couloir te behalen en dus dalen we op zekerheid af. Onder het couloir ligt een speeltuin met nog maar weinig sporen. Een korte hike van 10 minuten brengt ons weer terug op de piste naar de Schiferbahn. Een heerlijke rit en de lawinetraining kan niet meer stuk! Kennelijk kijkt Wolfgang al een paar dagen naar de ingang van een couloir, dat eerder in de week vanwege lawinegevaar 3 niet mogelijk was, maar nu met stufe 2 wellicht binnen bereik. We nemen de Schiferbahn en orienteren ons vanuit de cabine lift op de ingang van het couloir. Het couloir heeft een steile, (45 graden) smalle instap, maar Wolfgang heeft de situatie goed bestudeerd en leidt ons in het couloir (zie foto),

[img]http://gallery.doubleup.nl/albums/wpw-20110327/normal\_Couloir\_Klosters\_Route.jpg[/img]

Een voor een worden we door Tom-Tom Wolfgang het couloir ingeleid en de spanning stijgt naarmate de tijd verstrijkt. Ik zou als laatste afdalen, maar mijn voorgangers hebben zo’n beetje alle sneeuw uit het couloir mee naar beneden genomen en Gil pakt nog wat rotsen mee. Geen zin om mijzelf en-of mijn board te slopen besluit ik om niet verder af te dalen. Op een veilige afstand kijk ik hoe mijn maten hun handtekeningen op de helling zetten en ik baal dat ik mijn EOS en teleobjectief niet bij de hand heb. Wat een spektakel! Wolfgang is de eerste die ik beneden tegenkom en hij feliciteert mij om mijn moedige beslissing niet te gaan. Ergens in mijn achterhoofd klinkt een teleurgesteld stemmetje ……hij was te doen, maar snel denk ik aan mijn revalidatie proces dat zo’n beetje heel 2010 in beslag heeft genomen. Er heerst een euforische stemming en ik ben blij voor mijn poederhomies!

We hebben een lekkere lunch verdiend en we nemen onze tijd. In het zonnetje is het goed toeven en we genieten van onze trip. Later in de middag dalen we de Gotschnagrat (noordoost ) af. De helling ligt volledig in de schaduw en er zijn weinig escapes in het terrein. Ik neem de leiding en daal met de groep af in sterk wisselende sneeuw condities. Wat verder naar beneden voeren we het tempo wat op en zetten we lekkere strepen in de sneeuw. Vlak voordat we het bos induiken graven we nog een sneeuwprofiel om te kijken wat er zich onder voeten bevindt. Aan mij de eer om het roetschblok aan diggelen te trappen.

Bij de lodge aangekomen wacht er nog een verrassing. We gaan naar het [url=http://www.slf.ch/]Institut für Schnee- und Lawinenforschung SLF[/url] en krijgen een rondleiding van Nander Wever die een afstudeeropdracht uitvoert. Na de rondleiding gaan hebben we een laatste avondmaal met Wolfgang, Joey en Nander. In Davos scoren we een goeie Pizza en voor mij een goeie pint! ’s Avonds schudden we Wolfgang de hand en Michiel Engelsman zal ons de laatste 2 dagen begeleiden. We plannen onze tocht voor vrijdag en gaan op tijd naar bed, hoewel eerst moeten we onze rugzakken opnieuw inpakken en de sneeuwschoenen erop zien te binden.

Vrijdag: Route Weissfluhgipfel-Zenjiflue-Barga-Christenstein-Kublis
Na een goede voorbereiding gaan we met Michiel en Joey op pad. Wij gaan voorop en middels compas en hoogtekaart vinden we vrij snel de passage naar de Zenjiflue. We dalen af in een ijzig couloir, waarna een voor snowboarders moelijke traverse volgt. Eindelijk mogen daarna de sneeuwschoenen aan…… een verademing voor de kuitspieren. Teon heeft voor mij een setje schoenen en stokken uit Antwerp meegenomen en ik ben direct verkocht. Alles past als gegoten en ik loop als een kiviet (of eerder zwaan) de Zenjiflue op. Onderweg geniet ik van het schitterende uitzicht en boven op de Zenjiflue hebben we een fotomomentje. We dalen af richting Barga dat niet meer is dan 4 bij elkaar geraapte schuurtjes. De afdaling is schitterend. Onderweg spotten we een oude schneebrettlawine en een gigantische scheur in het sneeuwdek.

Bij Barga aangekomen wordt het een race tegen de klok. Ons plan is de Christenstein op te hiken, maar de temperatuur loopt al flink op. De zon verwarmt de zuidhelling en vanwege het lawinegevaar mogen we niet steiler dan 25 graden klimmen. Een oud traverse spoor heeft een hard dijkje gevormd tussen de zachter wordende sneeuw velden. We hiken over een gunstiger gelegen oriëntatie, waardoor we de top van de Christenstein uiteindelijk veilig kunnen bereiken! Boven genieten we van het uitzicht en doen de nivo check voor deze noordoost helling (35 graden).

De Christenstein biedt ons lekkere fluffy sneeuw. We oriënteren ons op Kublis, maar dat valt niet mee. Beneden ligt een gigantisch bos, dus lastig om herkenningspunten te vinden. De sneeuw kwaliteit onder de 1800 meter wordt beduidend minder, maar we weten desondanks helemaal beneden bij het station uit te komen. Een paar sneeuwwandelaars in verwarring achterlatend als Joey en Teon vol gas over de Beukenbladeren planerend voorbij komen blazen. De tocht heeft ons verbroederd en in de stationsrestauratie drinken we een pint op de goede afloop. Een fonkelnieuwe boemeltrein brengt ons gratis van Kublis naar Klosters. Het blijft een bijzondere ervaring om met je goggels in een trein te zitten en het berglandschap aan je voorbij te zien trekken.

Zaterdag is de laatste dag van de training. De weersvoorspellingen zien er niet best uit. Een zuidfront (poederalert 19) zal nieuwe sneeuw brengen in de Italiaanse en Franse zuidalpen en er wordt een fohnstorm verwacht aan de noordkant. No time to lose en we gaan naar Madrisa. De gondel brengt ons omhoog over groene zuidhellingen. Boven aangekomen nemen we twee slepers naar de top waar we eerst een kompas oefening uitvoeren. Daarna heeft Rolf een aantal piepers begraven die hij graag weer terug wilt hebben. Goed om weer eens te oefenen!!

Michiel en Joey hebben nog een leuke afdaling in petto, maar onderweg krijgen we te horen dat de groep van Maarten de ingang van het couloir niet zagen zitten, dus een No-Go. Balen dus wordt het voor ons plan B. Boven op de Ratschenjoch ziet Gil een schepje in de sneeuw staan en voordat we beseffen wat er aan de hand is zitten we tot onze nek in een lawinesituatie Niet verwacht toch gekomen (het is de mannen van SSC toch weer gelukt). Een typische multiple burial situatie en met zijn vieren gaan we op zoek. Gil neemt de coördinatie op zich en met 3 man lopen-boarden we in een lijn de berg af op zoek naar het eerste slachtoffer. We zakken diep in de sneeuw maar er is geen tijd te verliezen. De slachtoffers liggen ver uit elkaar, maar uiteindelijk vinden we alle drie de slachtoffers in 17 minuten, maar we zijn gesloopt. Deze keer bleef het bij een zeer realistisch “spelletje”, maar hopelijk hoeven we onze kennis nooit in de praktijk toe te passen!

We dalen af en pikken onze laatste poederveldjes. Onderweg zien we nog ons plan A liggen en kwijlend kijken we naar deze helling……… zonde om te laten liggen!! De effecten van de fohn worden trouwens met de minuut voelbaar. De pijp is aardig leeg en in een berghut eten we een lekkere Zwitserse Wurst, waarna het tijd is om in het dal de bus te gaan zoeken. We zijn op tijd ingestapt want de volgende halte staat de hele groep van Sander Kan te wachten. Hoewel de lawinetraining erop zit is de stemming optimaal (@t Maarten; maar je moet niet je helm, goggels en handschoenen in de bus laten liggen).Tijdens het laatste avondmaal in Selfranga zit ik langs mijn leeftijdgenoot Koen (DJFistel) en over snowboarden gesproken……………. daar kun je met Koen avonden mee vullen! We vragen ons af wanneer lawine 4 wordt gelanceerd en aan Maarten en Rolf de uitdaging om volgend jaar iets moois in elkaar te knutselen want lawine 3 kan toch niet het einde zijn…………………… Maarten, Rolf, Wolfgang, Michiel en Joey thanks!!!

Foto’s: http://gallery.doubleup.nl/displayimage.php?album=437&pos=0