Snow & Safety Conferentie in Lech

Begin december was wePowder door het tourismusverband van Lech/Zürs uitgenodigd voor de eerste Snow & Safety conferentie. Het was de eerste keer dat de twee bekende dorpen in Vorarlberg deze conferentie organiseerden. Freeriden in de Arlberg gebeurt natuurlijk al sinds de jaren '30 en het terrein van Lech en Zürs leent zich ook prima om mooie lijnen neer te zetten. Door alle gebeurtenissen van het afgelopen seizoen was het dus de hoogste tijd om meer aandacht aan het veiligheidsaspect van het freeriden te geven.

Internationale kopstukken

De conferentie duurde twee dagen en in die twee dagen kwamen diverse internationale kopstukken binnen de snow safety aan het woord. Overdag werd er gereden met gidsen en vanaf een uurtje of 15.00 kon je lezingen volgen van onder andere de hoofden van de Lawinenwarndienst van Tirol en Vorarlberg, de Zwitserse SLF en überspecialist Manuel Genswein. Ook Freeride World Tour rijder Stefan Häusl was aanwezig om te vertellen op welke manier hij vanuit veiligheidsperspectief zijn lijnen kiest.

Highlights van de conferentie

Feitelijk kwamen dus vrijwel alle aspecten van safety aan bod in slechts twee dagen tijd. En dat van de eerste piepersearch oefeningen tot de zeer specialistische lezingen over de opbouw van het sneeuwdek.

Anyway, ik wil jullie de zaken die mij opvielen tijdens de lezingen niet onthouden:

1. Dr. Rudi Mair van de Lawinenwarndienst Tirol stelde de terechte vraag: ‘Is een lawine ongeluk te vermijden?’ Bij het beantwoorden van deze vraag stuitte hij op twee problemen. De eerste is het verschil tussen objectieve en subjectieve zekerheid. Bij objectieve zekerheid moet je onder andere denken aan het sneeuwdek, het weer en het terrein waar je gaat rijden. Allemaal zaken die ‘vast’ staan, of in ieder geval waar je zelf geen invloed op kan uitoefenen. De subjectieve zekerheid zorgt voor de grootste problemen. Dit zijn o.a. je eigen waarneming, je gevoel en je stemming. Het kan problematisch worden wanneer je beslissingen gaat nemen vanuit deze subjectieve zekerheden. Het tweede probleem is simpelweg dat de opbouw van het sneeuwdek stochastisch is. Met andere woorden: het is niet te voorspellen. Je blijft dus altijd met het welbekende restrisico zitten. Ook signaleert hij onder minder ervaren rijders het probleem dat het materiaal voor een schijnveiligheid zorgt. Onder het mom van ‘ik heb een ABS, dus mij gebeurt niets’ duiken skiërs en boarders het terrein in. Uiteraard redt een ABS levens (dat is inmiddels wel bewezen), maar goed, voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen.

2. Absolute expert Manuel Genswein vertelde over de ‘airport approach’ bij het zoeken naar slachtoffers van een lawine. Nu is dat heel technisch, maar wat me nog het meest is bijgebleven is zijn ratio bij multiple burrials. Als je weet dat het ene slachtoffer dieper ligt dan de andere, dan moet je altijd bij de minst diepe starten. Omdat simpelweg de kans op overleven dan groter is. Hard, maar waar.

3. Hansueli Rhyner, berggids en medewerker van het SLF (en een Zwitser met een goede dosis humor. Jazeker, ze bestaan) vertelde een interessant verhaal over de vier ‘Gefahrenmuster’ van lawines, namelijk Neuschnee, Triebschnee, Nasschnee en Altschnee. Wellicht het meest indrukwekkend was z’n bijna filosofische analyse. ‘Je kan nog zoveel ‘ervaring’ hebben, maar die ervaring is niets waard als je niet reflecteerd. Zonder reflectie is ervaring niets waard’.

Belangrijkste boodschap is toch wel dat je als freerider met je eigen veiligheid bezig moet blijven. Blijf oefenen met pieperzoeken. En vraag jezelf af: weet ik eigenlijk wel hoe ik iemand het snelst uitgraaf? En hoe interpreteer ik het lawinebericht eigenlijk?

Even checken

Maar uiteraard was er ook tijd om zelf poeder te rijden. En zoals de wePowderaars die erbij waren tijdens de kick-off wel weten bieden Lech en Zürs hele toegankelijke freeride. En dus kon ik een week voor de kick-off de condities op o.a. de Wiesele in Zürs al checken. Ondertussen werd door de gidsen gewezen op alle mogelijke gevaren in het terrein.

Lawine

Hoe dichtbij het soms komt ervaarden we de laatste dag. We zaten in de Mutgraben lift in Zürs op weg naar een mooie lijn en zagen een gids met twee gasten een traverse trekken richting een zadel dat toegang geeft tot een mooie hang. De druk op het sneeuwdek was echter te groot en ze triggerden een lawine op meer dan 100 meter afstand (voor de wat meer gevorderden: een fernauslösung dus). De helling was steiler dan 30 graden en de nieuwe sneeuw was gevallen op een laag schwimmschnee (oude sneeuw die getransformeerd was tot kristallen die veel weg hadden van suiker. En dus altschnee als gefahrenmuster), waardoor de hechting minimaal was. De lawine was meer dan tweehonderd meter breed, had en kroon van een centimeter of negentig en was ongeveer 400 meter lang. Genoeg om skiër volledig te begraven.

Volgend jaar weer

Het is de bedoeling dat de Snow & Safety conferentie in Lech volgend jaar weer terugkomt. En dat is in de basis natuurlijk goed. Eigenlijk zouden meer gebieden deze aandacht moeten geven aan de veiligheidsaspecten van het freeriden. Niet verbieden dus, maar voorlichten! Want gebieden als Lech en Zürs bieden freeriders mooi terrein en de vele skiroutes geven toegang tot schitterende lijnen. En daar moet je ook van genieten. De hoeveelheid rijders die met een ABS rondrijdt is indrukwekkend en in vrijwel iedere shop in Lech waren drie-eenheid en airbags te koop. Maar we zijn er nog niet, want ‘s avonds zag ik namelijk nog een promo-filmpje van een skigebied, waar een skiër poeder aan het rijden was buiten de piste, maar zonder rugzak. Het zijn hopelijk de laatste stuiptrekkingen uit een tijdperk dat freeriden in veel communicatievormen van skigebieden werd gebruikt. De freerider zonder safetygear dus en hopelijk in de volgende uiting mét!

De video met wat highlights

Alle foto’s © Lech-Zürs Tourismus