Ontwikkelt dit zich tot een white-out?
Het valt me steeds opnieuw op hoeveel ongelukken plaatsvinden bij slecht weer. Dat hoeft dan niet persé een lawine te zijn, maar allerlei ongelukken. Van verdwalen, via ergens naar beneden donderen tot elkaar kwijt raken, met in het gunstigste geval overbodige stress tot gevolg (en soms een even overbodige reddingsactie).
Defensief rijden
Slecht weer betekent: op je tellen passen en defensief te werk gaan! Het slechte weer zelf (sneeuwval en wind) kan leiden tot direct objectief gevaar (lawines). Die gevaren zijn bij slecht weer vaak slechter te herkennen. Triebschnee en windtekenen zie je makkelijk over het hoofd bij een white out. En ook het inschatten van de steilheid is lastig bij een white out.
Lokale controle niveau
Op een ander niveau gebeurt er nog iets interessants dat slecht weer link maakt: het lokale controle niveau (‘in het gebied’) van het 3X3 systeem valt bij slecht zicht weg! Dat betekent dat je risicomanagement met 1-0 achter ligt bij dergelijke omstandigheden. De marge voor fouten wordt daardoor meteen een stuk kleiner (groter restrisico). Maar de kans op fouten is nu juist groter bij slecht zicht! Tel uit je winst en het valt makkelijk te begrijpen waarom het bij slecht zicht zo vaak fout gaat.
Wat te doen?
Defensief te werk gaan zei ik al. Zorg dat oriëntatie nooit een thema wordt en overschat je terreinkennis van een gebied nooit. Hou er rekening mee dat flinke sneeuwval ook tot aptypische gevaren zoals treewells kan leiden. Dat een onnozele volgesneeuwde bedding van een beekje op die manier in een dodelijke valkuil kan veranderen. Hou je buddy constant in de gaten en zorg dat verbale communicatie altijd mogelijk blijft. En ja dat betekent bij veel wind (herrie!) en slecht zicht steeds hele korte stukkies afdalen. Een portofoon kan dit euvel niet ondervangen. Het kunnen horen van richting is in deze omstandigheden een groot voordeel evenals de zekerheid dat je ‘in de buurt’ bent. Met een porto kun je makkelijk een eind weg zijn en is het met slecht zicht lastig goede aanwijzingen te geven omdat je niet weet waar de ander uithangt. Dus: porto’s goed idee en het kan een hoop onbezorgdheid voorkomen, maar met slecht zicht heb je echt meer nodig voor veiligheid. Grote groepen zijn in deze omstandigheden geen goed idee: het is veel te omslachtig en moeilijk om goede communicatielijnen te houden. Bovendien vertraagt het ontiegelijk, wat weer tot andere problemen kan leiden.
Tot slot
Als het slechte weer (wind en/of sneeuwval) gedurende de dag aanhoudt, dan worden de lawine-omstandigheden in de loop van de dag ongunstiger. Dus wat 's ochtends nog kon, kan vaak 's middags niet meer! Tot overmaat van ramp is de eerste mooie dag na dagen met slecht weer traditioneel een killer. Het begin van zetting leidt tot acute instabiliteit, evenals mogelijk stijgende temperaturen. Omdat dit vaak kortdurende effecten zijn, geeft het lawinebericht niet altijd genoeg houvast.
En Confucius zei al
Best jammer dat we zonder slecht weer ook nooit poeder zouden hebben!
Reacties
Goed verhaal Opa.
Ik zou er nog aan toe willen voegen dat als er tijdens slecht weer iets gebeurt waardoor je hulp nodig hebt, het wezenlijk veel langer duurt voor dat er hulp bij je is. Als ze überhaubt al bij je kunnen komen. Ik kan me situaties indenken dat deze extra minuten, kwartieren of uren fataal kunnen zijn.
Interessant en mooie aanvulling PK.
Voor wat betreft situaties met weinig zicht is een fluitje aan te bevelen. Zit tegenwoordig in veel rugzakken ingebouwd, maar je kunt ze ook los kopen voor een paar euro.
Maar pas op, ook met zo’n fluitje kom je niet heel ver, zeker niet als het hard waait en zelfs een heuveltje tussen twee personen zorgt ervoor dat je het fluiten (bijna) niet meer hoort.
Hoe dan ook, mij heeft het in situaties met mist (en weinig wind) wel een paar keer geholpen.
vorig jaar momentje van onderschatting gehad, zicht weg! bange momenten doormiddel van een steen 10 meter verder te gooien toch veilig afgedaald. Op zo’n moment sta je wel weer met twee benen op de grond.
Eigenlijk altijd een kaart, hoogtemeter, kompas en kennis hoe deze te gebruiken meenemen. Tevens naar alternatieve routes kijken voordat je weggaat
En de belangrijkste les: soms gewoon thuis blijven! De bergen zijn voor onze beperkte zintuigelijke vermogens gewoon een slechte plek om rond te hangen bij slecht weer. Spelletjes voor de open haard met warme chocolade melk met slagroom.