Waar moet je op letten bij het kopen van skischoenen?

Ben je van plan om skischoenen te kopen? Dan is dit een artikel voor jou! Het kopen van skischoenen is op de een of andere manier toch een beetje ondergeschikt geraakt aan het kopen van ski's. Fanatieke skiërs hebben vaak ook een quiver van verschillende ski's, maar vaak maar één paar schoenen. Logisch, want als je schoen goed zit dan moet je er natuurlijk ook niets aan veranderen. Maar wat je in ieder geval niet moet doen is minder aandacht besteden aan het kopen van skischoenen dan aan het kopen van ski's. Sterker nog, je moet juist meer aandacht geven aan het kopen van skischoenen! Uiteindelijk zijn deze harde apparaten misschien wel het meest essentiële deel van je uitrusting. Daar kan iedereen die wel eens last van z'n voeten heeft gehad over meepraten!

De specialist

Je kan je goed inlezen over schoenen, je kan vooraf bepalingen welke features je er allemaal op wilt hebben zitten, maar het is allemaal niets waard wanneer je skischoen niet goed zit. En dan zit er maar één ding op. Passen dus. En dat doe je natuurlijk bij een specialist. Bij een zaak die de tijd voor je neemt en je helpt met de voor jou perfecte schoen. Even voor de duidelijkheid: da's dus geen Perry Sport of iets dergelijks. Nee, zoek gewoon een specialist op, iemand die echt verstand van voeten en schoenen heeft. Skischoenen zijn door de jaren heen natuurlijk flink doorontwikkeld en veel merken hebben tegenwoordig veel pasvormen die vaak ook nog eens op meerdere punten (vaak de binnenschoen en de buitenschaal) aan te passen zijn. Uiteindelijk is het natuurlijk wel handig dat een specialist je wegwijs maakt in dit oerwoud van schoenen, zodat je uiteindelijk de juiste keuze maakt. Zo'n specialist kan je ook vertellen welk type schoen bij jouw skistijl past. Ook handig natuurlijk!

Buitenschaal

Grofweg bestaat een skischoen uit twee delen: een buitenschaal en een binnenschoen. Die buitenschaal is gemaakt van hard plastic en komt in verschillende stijfheden. De stijfheid wordt aangegeven door een getal, de flex index, waarbij een schoen met een flex van 60 extreem zacht is en een schoen van 140 extreem hard. Overigens heeft ieder merk z'n eigen index. Je kan de stijfheid van een schoen onderling dus niet vergelijken. Des te stijver de buitenschaal is, des te directer wordt de beweging van je voet overgebracht op de ski. Als gevorderde rijder wil je dat die overbrenging direct is, maar de schoen moet niet te hard zijn, omdat dat in het terrein niet prettig is. Veel freeriders zitten daarom op een flex-index tussen de 90 en 130, afhankelijk van het niveau en de prestaties die ze op de schoen willen leveren.

De ‘normale' buitenschaal van de skischoen bestaat uit twee delen, namelijk de schacht het deel dat om de voet zelf heen zit. Met de (terug)komst van de schoenen van Full Tilt heb je nu ook de keuze uit een schoen die uit drie delen bestaat. Voordelen daarvan zouden kunnen zijn dat je de schoen een wat natuurlijker flex heeft en je kan dat derde deel (dat over je scheen heen loopt), oftewel de tong, makkelijker verwisselen, zodat je een beetje kan variëren in de stijfheid (mocht je daar behoefte aan hebben). Uiteindelijk is de schoen die uit twee delen bestaat (de skischoen die we allemaal kennen) natuurlijk het meest populair. En dan maakt het niet uit hoeveel buckles of schnallen die skischoen heeft. Dat is uiteraard altijd weer iets persoonlijks.

Binnenschoen

De binnenschoenen (of liner in het Engels) van duurdere schoenen (en als je een beetje serieus buiten de piste gaat skiën dan kom je daar wel op uit) zijn over het algemeen wat dunner. Het voordeel is dat je meer contact hebt met je ski en de sneeuw, maar ook dat deze het minste uitdijt. Goedkopere schoenen hebben vaak een lekkere dikke binnenschoen, maar deze dijt dus snel uit en dan heb je te veel ruimte in je schoen. Daarnaast zijn binnenschoenen tegenwoordig bijna zonder uitzondering aan te passen (bijvoorbeeld door deze te verhitten).

Loopstand

De loopstand zie je misschien ook wel zitten op de schoenen van je niet freeridende vrienden. Ideaal voor de après-ski. Maar ook voor freeriders is die loopstand steeds interessanter. Voorheen had een loopstand nog wel eens een nadelig effect op de flex van de schoen, omdat er toch wat speling ontstaat, maar tegenwoordig hebben de meeste A-merken (zoals Nordica, Tecnica, Salomon en Lange) de freerideschoen en de bijbehorende loopstand (die we vanaf nu de hike stand noemen) opnieuw ontwikkeld. Weg zijn die oude problemen. Wel de lusten, maar niet de lasten dus. En mocht je willen weten wat de loopstand nou precies is, het zit simpel in elkaar. De schacht van de schoen (die normaal gesproken alleen maar naar voren kan bewegen) kan ook naar achter bewegen en dat maakt het lopen net even comfortabeler.

Customizen van de skischoen

Er zijn tegenwoordig zoveel verschillende soorten manieren om skischoenen op maat te laten maken, dat het lijkt of voor iedere voet automatisch een passende schoen te vinden is. Tot op zekere hoogte is dat ook zo. Je kan binnenschoenen customizen (bijvoorbeeld door ze te verhitten), buitenschalen kunnen worden aangepast en echt goede bootfitters kunnen met speciale apparatuur je skischoenen zo aanpassen dat ze op drukpunten wat uitgedeukt worden. Alles leuk en aardig, maar dat zijn ‘noodgrepen'. In de basis moet je schoen namelijk al zo goed mogelijk zijn. Bovenstaande zijn kleine tweaks om de puntjes op de i te zetten. En daar heb je ‘m weer: ook dat doe je bij de specialist! Deze aanpassingen zijn bijna een ambacht te noemen (of eigenlijk is het gewoon een ambacht) en de specialist verdient dan ook een vergoeding voor echt grote aanpassingen die hij doet aan je schoen (zeker als je de schoen na een week skiën nog terugbrengt voor wat aanpassingen). Bedankjes, taarten en tompoezen zijn leuk, maar bedenk wel dat dit soort speciaalzaken alleen kunnen voortbestaan als ze er ook gewoon voor betaald krijgen.

Hoe moet je een skischoen passen?

• Een skischoen koop je niet in een half uurtje. Neem er de tijd voor. Een echte specialist zal een schoen zelf nog voor je aanpassen zodat deze echt perfect zit. Dus misschien moet je nog een keer terugkomen. Koop dus geen schoen twee dagen voordat je op trip gaat.

• Neem je eigen skisokken mee bij het passen van schoenen. Zo krijg je een beter beeld van de schoen dan met van die extreem dunne sportsokken.

• Start met passen door de binnenschoen eruit te halen en je voet in de kale schaal te zetten. Je kan dan zien hoeveel ruimte je nog hebt tot de harde buitenschaal. Niet iedere buitenschaal van ieder merk is gelijk. Ze verschillen in breedte en in hoogte en dus is het goed om te kijken welke buitenschaal bij jouw voet past. Uiteindelijk is het heel belangrijk dat deze basis goed is. Er kunnen dan nog zoveel toeters en bellen op je schoen zitten. Die basis MOET goed zijn!

• Als je bij het vastmaken van de schnallen meteen op de laatste of één van de laatste opties zit en je schoen dus niet strakker kan: dan is dit niet de goede schoen voor jou. Of hij is te breed, of hij is te groot, maar zeker is dat je hier niet veel plezier aan gaat beleven, omdat de ervaring leert dat je de schoen tijdens het skiën vaak nog wat strakker zet. En die opties heb je dus niet.

• Je hiel moet goed gefixeerd zitten. Dat betekent dus dat je niet alle kanten met je hiel op moet kunnen. Kleine truc is om te checken of je hiel omhoog komt wanneer je door je knieën zakt.

• Je weet wanneer je de goede maat skischoen hebt wanneer je piano kan spelen met je tenen als je voorover hangt. Als je rechtop staat, dan mag je de voorkant voelen.

• Koop een schoen niet te groot. Hele volksstammen lopen op te grote skischoenen. Tuurlijk, het zit lekker, want je hebt relatief weinig drukpunten in je schoen, maar je gaat hier met skiën natuurlijk nooit potten op breken. Zeker niet als je wat fanatieker skiet.

• Maar wat is dan genoeg druk? Dat is vrij simpel. Een skischoen moet zo strak om je voet zitten alsof je iemand een ferme handdruk geeft. Overal wat druk, maar nergens een knelpunt.

Tips

• Niet alleen je techniek is belangrijk bij de keuze van de schoen, ook je gewicht speelt een rol. Als je wat zwaarder bent zet je natuurlijk ook meer druk op de schoen.

• Als je aan het einde van de dag je schoenen uit doet, zorg er dan voor dat je alles goed droogt. Haal desnoods je binnenschoen eruit om ‘m goed droog te krijgen. En belangrijk: doe de schnallen van je buitenschaal dicht (niet te strak) om de schoen goed in model te houden.

• De maat van skischoenen wordt weergegeven met de zogenaamde MondoPoint (MP). Hierbij geldt dat maat 29.0 betekent dat de buitenschaal van de skischoen 29 centimeter lang is. Een maat 29.5 is exact dezelfde buitenschaal als de 29.0, maar hier zit wat meer volume in de binnenschoen. Het verschil tussen maat 29.0 en 29.5 is dus veel kleiner dan het verschil tussen maat 29.5 en maat 30.0.

• Overweeg om een custom made zooltje in je schoen te liggen. Het zooltje dat standaard in de schoen ligt is plat, terwijl je veel druk op je voeten zet als je aan het skiën bent. Je kunt je voorstellen dat je voetbrug dan doorzakt. Zo'n custom zooltje ondersteunt je voet een stuk beter. Verwar dit niet met een orthopedisch zooltje dat je voet ook nog eens corrigeert. Je zult merken dat je schoenen er echt beter door gaan zitten! Het gevolg is minder last van koude voeten (doordat je bloedsomloop beter wordt gestimuleerd) en meer precisie met skiën.