PA#6 Go west!

De Alpen beleven een erg droge start. Was het prille begin van de winter nog veelbelovend met veel sneeuw in de Alpenhoofdkam en een zeer vroeg poederalert#1, sinds eind november en voor sommige gebieden zelfs sinds midden november is het belabberd. Uitzondering was Oostenrijk waar nog wat sneeuw viel, maar voor de rest van de Alpen is het afzien geweest. Gevolg is in het algemeen het sneeuwdek (fors) dunner is dan het langjaarlijkse gemiddelde.

Onderstaand een plaatje van Zwitserland. Het kaartje toont de sneeuwhoogte in vergelijking tot het langjaarlijkse gemiddelde. En dat stemt droevig. In grote delen van Zwitserland ligt op dit moment slecht 30-70% van wat er normaal ligt.

Nog droeviger is het gesteld in de hart van de Ecrins. Gebieden als Serre Chevalier en Puy St. Vincent kennen een beroerde start. In Serre Chevalier is de opening al uitgesteld en als we naar de webcams kijken moet er nog heel wat sneeuw uit de lucht dwarrelen. Het komt zo ongeveer 1 keer in de 10 jaar voor dat deze gebieden een slechte start kennen en dat is dan altijd te wijten aan het gebrek aan een zuidwest tot weststroming.

En daarmee is in een notedop ook aangegeven waar het de afgelopen 2 maanden aan ontbrak. Al 2 maanden zien we geen straffe westelijke stroming. Waar we in andere jaren in de regel depressie na depressie op de Alpen afgevuurd zien worden vanuit het westen, kwam de sneeuw nu uit noord, met regelmatig een Genua-laag en Adria-laag als gevolg.

Begin november lag er daarom al heel veel sneeuw in de Alpenhoofdkam (Verbier ging eerder open, Tignes bracht legendarische beelden en de gletsjers in Oostenrijk lager er fantastisch bij) en later kon dit zich uitbreiden naar de lagere gebieden van de Italiaanse Piemonte en Oostenrijk. Het zijn dan ook de westelijke en zuidelijke Piemonte en grote delen van Oostenrijk waar het sneeuwdek gelijk of net iets hoger is dan normaal. Ook delen van de Dolomieten hebben niet te klagen. Maar de zon van de afgelopen week en de storm van begin december hebbben het sneeuwdek geen goed gedaan. Veel zuidhellingen zijn bruin. Toppen en graten daarnaast vaak kaalgeblazen. Een o zo goede start happerde begin december. Gaan dan nu de kansen keren? In ieder geval wel voor het westelijk deel van de Alpen. Donderdag start poederalert#6 en die brengt de broodnodige sneeuw. En de rest van de Alpen?

Poederalert#6

Voor de mensen die onlangs aanwezig waren bij de Powfinder Masterclass: we zitten nu nog steeds in de middellange termijn wat voorspellen betreft. De contouren zijn helder, het wordt steeds duidelijker welke gebieden de meeste neerslag kunnen verwachten en je kunt voorzichtig uitspraken doen over hoeveelheden verse sneeuw en de sneeuwgrens. Maar er zit ook nog wat dynamiek in de kaarten die het onmogelijk maakt om exact te finetunen, daarnaast is het nog steeds de start van het seizoen en is het goed om naar de risico’s te kijken (lawineberichten, dikte sneeuwdek, ondergrond).

Was je niet aanwezig bij de eerste Masterclass? Niet getreurd, we zijn druk bezig met het voorbereiden van een tweede sessie. Deze zal waarschijnlijk midden januari of begin februari plaatsvinden. We zijn daarbij aan het kijken of dat op een zondag kan. Wil je erbij zijn, laat dan alvast op dit forum topicweten naar welke dag je voorkeur uit gaat (zondag 19 januari of zondag 2 februari). Goed, poederalert #6 dus.

1. Weststroming

Het hogedrukgebied boven de Alpen lost op en in de loop van de (vroege) donderdagochtend weet een front de westalpen te bereiken. De stroming is daarbij westnoordwest. Dit betekent in de regel sneeuw voor de Jura, westelijk Wallis, de westelijke Alpennoordhang en de Franse Noordalpen. Het front is krachtig genoeg om dan al door te stoten naar de Ecrins en de gebieden ten zuiden hiervan. Dit eerste front dat sneeuw brengt tussen donderdagochtend en donderdagnacht brengt 5-15 cm vers. Lokaal is dan al 20 cm mogelijk.

2. Een tweede front

Veel interessanter is het tweede front. Deze arriveert in de loop van de donderdag en komt uit westzuidwest. Dit front is veel krachtiger, waarbij het warmtefront al snel wordt ingehaald door het koufront. Er ontstaat een zogenaamde occlusie en deze sleept tergend langzaam over de Alpen heen. Dit frontensysteem ligt namelijk ingeklemd tussen hogedruk in het oosten en opstuwende hogedruk in het westen. Vanwege de koude lucht die binnenstroomt uit het westen en de vochtige lucht boven de Middellandse zee ontstaat er een tijdelijk Genua-laag dat letterlijk gesandwiched wordt tussen de 2 hogedrukgebieden en daardoor leegsneeuwt boven de (westelijke) Alpen. Vooral in de stau van de Ecrins, de Gotthard, de Mont-Blanc en de Monte Rosa, de vooralpen van de Savoie en Haute Savoie, maar ook de gehele zuidelijke Franse Alpen en de zuidelijke Piemonte gaat het dan intens sneeuwen. Reken op 20-50 cm, waarbij lokaal 70 cm mogelijk is. De minste sneeuw verwacht ik in dit scenario vooralsnog in de inneralpine gebieden van de Savoie (de grote stations), omdat zij in de schaduw liggen van de Ecrins. Van donderdagmiddag tot en met vrijdag kortom veel sneeuw. Later trekt het front flink afgezwakt naar het oosten. Daar dan enkele centimeters sneeuw.

En al dit moois leidt dan tot onderstaande sneeuwkaart, waarbij ik persoonlijk de sneeuwhoogtes rond de Ecrins, de Franse Zuidalpen, de vooralpen van de Savoie en Haute Savoie en de gebieden ten zuiden van de Monte Rosa en Gotthard nog iets hoger in schat. Morgen zullen we zien wat de sneeuwkaarten dan doen.

3. Opkomende hogedruk

Vanaf zaterdag is het de beurt aan hogedruk. De bewolking lost op. Het wordt zonnig en ook snel weer wat warmer.

Al met al zorgt poederalert#6 ervoor dat de Franse Zuidalpen eindelijk hun sneeuw krijgen. Ook de rest van de Franse Alpen krijgen dan hun sneeuw, waarbij de inneralpine gebieden van de Savoie het minste krijgen. De zuidelijke gebieden van Wallis en de noordelijke Piemonte krijgen een oppepper, net als de gebieden ten zuiden van de Gotthard. De rest van de Alpen ziet wat vers. Maar niet in grote hoeveelheden.

De lange termijn… een witte kerst?

JA! Maar ook onstuimig. Voor volgende week staat er een immens lagedrukgebied op de kaarten. En zowel ECMWF als GFS hinten op beukwerk uit het westen. Want weliswaar wordt het weekend droog (een zwak front schampt de noordkant van de Alpen), vanaf de 24e staan alle wijzers op vuurwerk. Een stevige westelijke stroming gaat fronten naar de Alpen brengen en dus ook poederalert#7. Voor details is het nog veel te vroeg, maar hoop doet leven zeg ik maar.

Stay stoked

Morris