UPDATE 12 januari: het aantal dodelijke slachtoffers is inmiddels gestegen naar 21 deze winter. Weer 2 tourskiers erbij sinds de berichtgeving van 8 januari.
Poeh, poederalert#4 en poederalert#5 brachten precies datgene waar we op 22 december al voor waarschuwden; een zeer instabiel sneeuwdek. Nadat we in december 2 weken door de Alpen gezworven te hebben hielden we ons hart vast. Wij hadden perfecte sneeuw gevonden, maar onze laatste dag liet zien hoe snel de situatie van heerlijk naar gevaarlijk kan omslaan. Zeker met de verse sneeuw en wind van kerst en oud en nieuw in het vooruitzicht. Want verse sneeuw op een vaak dun sneeuwdek wat ook nog eens regelmatig uit suikersneeuw en harde lagen bestond is geen prettige basis.
Nu ruim 2 weken laten kunnen we de balans opmaken. 27 december begon een turbulente periode in de Alpen met veel sneeuw en wind en sinds die 27e december hebben maar liefst 12 mensen het leven gelaten in de Alpen. Dat is gemiddeld meer dan 1 dode per dag. Vooral in Oostenrijk is het nu bijna iedere dag raak en doet de situatie denken aan datgene wat we afgelopen jaar in Zwitserland hadden rond deze tijd. Om je een beetje een beeld te geven waar en wanneer de dodelijke lawines hebben plaatsgevonden hebben we onderstaande kaart voor je ontwikkeld. Daarnaast delen we ook de sheet waarin wij dit seizoen de ongelukken bij houden, zodat we met zijn allen kunnen leren van dergelijke periodes.
De statistieken
Statistieken zijn droog en kil, maar cijfers krijgen een gezicht als je denkt aan de familie van de 2 broers die in het Mont Blanc massief in een lawine kwamen. Of wat te denken van de leden van het US ski-team die in Solden 2 van hun maatjes in een lawine verloren om maar te zwijgen over de vrouw die maar zat te wachten tot haar man terugkeerde van de Madrisa Tour. Maar cijfers bieden ook aanknopingspunten tot verder onderzoek.
Onderstaand de sheet met alle ongelukken tot dusverre (en zover bekend). Je vindt achtereenvolgens de locatie, de datum, het toen geldende lawinegevaar, de hoogte, de expositie, de stijlheid, het aantal slachtoffers, wat ze er aan het doen waren en een link naar een nieuwsbericht. Scroll er eens doorheen.
Opvallend
Kijken we namelijk met een statistische bril naar de ongevallen dan vallen een aantal zaken op.
-
Allereerst is het opvallend dat de meerderheid van de slachtoffers tourskiers zijn. Gaan er meer mensen tourskien? Nemen ze meer en vaker risico’s? Of hebben ze gewoon pech?
-
Ten tweede is het opvallend hoeveel slachtoffers er zo vroeg in het seizoen al in Oostenrijk zijn gevallen. Sterker nog, het is hoogst ongebruikelijk dat Oostenrijk de twijfelachtige eer heeft om de meeste lawineslachtoffers te mogen hebben. Is het nu zoveel gevaarlijker in Oostenrijk? Neemt men er meer risico’s? Of is men slechter voorbereid?
-
Ten derde is opvallend hoeveel tourskiers in hun eentje onderweg zijn waardoor er bij een ongeluk niemand is om hen te redden. Waarom gaan ze alleen op stap? Onderschatten ze het risico?
-
Niet echt opvallend, want we zien het ieder jaar weer, maar het blijft pijnlijk om te constateren dat ook bij deze slachtoffers weer mensen zitten die zonder lawinepieper op stap zijn. Voor reddingsdiensten en omstanders wordt het dan letterlijk het zoeken naar een speld in een hooiberg.
Situatie nog steeds instabiel
Ga je de komende dagen richting de Alpen, wees dan alert. Check dagelijks je lokale lawinebericht, zorg dat je de juiste spullen bij je hebt en dat je over de juiste kennis beschikt. Geen kennis? Weet je het niet zeker? Zeg dan nee tegen off-piste en wacht tot de condities verbeteren. Het seizoen is nog lang.
Reacties
Die eerste vraag wilde ik vorige week al stellen; zou het ook iets te maken kunnen hebben met het feit dat ze (correct me if I’m wrong) een 2x zo grote belasting hebben op het sneeuwdek? En wellicht omdat ze gewoon altijd in afgelegener terrein zijn? Ik kan mij namelijk niet voorstellen dat er meer tourskiërs onderweg zijn dan freeriders…
Hoewel ik vind dat we op moeten passen met conclusies trekken op basis van statistieken waar de aantallen zo laag zijn (indrukwekkend op persoonlijk vlak, maar statistisch gezien klein), blijkt in ieder geval uit deze lijst maar weer eens dat de meeste slachtoffers (rond de 80%) vallen bij de gevaarsniveaus 2 en 3. Dat wordt nog wel eens vergeten, heb ik het gevoel.
Dat de toerskiërs nog steeds domineren bij de slachtoffers heeft onder meer te maken dat zij minder profiteren van ‘viel befahren’ hellingen. En zij zijn ook degenen die nogal eens alleen onderweg zijn voor ‘een wandelingetje’.
Maar top dat je dit lijstje publiceert Morris!
Toch zegt het gevoel in mij, dat het ook een deel poederstress het gevolg is.
Vooral omdat het vorig seizoen ook een karig wit seizoen was voor delen in Oostenrijk.
Doordat het begin van dit seizoen ook slecht was (in Oostenrijk)… en mensen wel weer een keer poeder willen, nemen ze meer risico. Alleen op pad, zoeken naar poeder en toch met wat meer risico.
Poederstress, ondanks dat vele freeriders richting de zuid- en west alpen zijn gegaan heeft hier denk ik meer mee te maken dan of mensen slechter zijn voorbereid…
Twijfelachtig is het zeker, zonder drie-eenheid is (een) DOOD-zonde!
Mooie lijst!!
Letterlijk?
@@boris, letterlijk maar ook figuurlijk. Bij iedere locatie vind je gegevens over de datum, het lawinegevaar en wanneer beschikbaar ook de hoogte, expositie en hellingshoek. Daarnaast vind je in de sheet links naar analyses en berichten uit de media.
Het laatste ongeval daar was een goede vriend van mij uit Fügenberg slachtoffer van gisteren. Het waren 2 medewerkers van de liftgesellschaft. Zeer triest.
Men ging een sneeuwprofiel maken onderaan een relatief kleine hang, hellingshoek is daar ca 35/45graden. lawineniveau was gisteren 2 in de regio, ter plaatse 3. Deze helling is riskant en komt er vaker uit. Na het maken van het profiel ging het mis. Het restgevaar blijft een groot risico. Kan mij niet voorstellen dat men vermoede dat het zo link was. Dan waren deze medewerkers van de schigesellschaft, de liften aldaar, niet daar gaan graven.
Men stond, tenminste zo begrijp ik niet in de wand zelf maar is onderaan de piste afgegaan en het gelände ingegaan en is onderaan de helling aan de slag gegaan. Spanning in sneeuwdek, onstabiliteit, verbreken van de massa, het dek,… en dat alles om veiligheid voor de skiërs te garanderen en dan zelf hierin omkomen.
En nog altijd zien we vele freeriders al de eerste ochtend na een flinke dump met onstabiele verhoudingen, stufe 3 toch de wanden ingaan met 30 tot 50 graden om maar een single spoor te kunnen trekken…
@@Skiwie, gecondoleerd. Wat een vreselijk verhaal. Sterkte.
…men schat het aantal actieve tourskiërs hier bij ons in Oostenrijk op ong. 500.000!!! Dat zegt genoeg.
Wat is nou de context bij de eerste foto die je gebruikte? Heb 'm al zo vaak gezien maar het lijkt me toch sterk dat een skiër / snowboarder een lawine veroorzaakte nadat er zoveel sporen zijn getrokken ?
@@jespervz Dat is dus precies wat er wel kan gebeuren!
@@jespervz Dit is een beeld dat mooi illustreert dat het alpine terrein begint waarde piste markering eindigt en dat ook ‘naast de piste’ skien en het ‘doorsteken’ onderhevig is aan de gevaren die ermee gepaard gaan. Ik ben ervan overtuigd dat er geen beter beeld is om mensen te sensibiliseren, vooral die erg grote groep die ‘niet echt offpiste gaat’ maar vooral wat ‘doorsteekt’. Vanuit dat opzicht een erg wijze keuze door @@meteomorris.
Dit beeld kan echter wel vragen doen reizen bij de passage rond versporing bij de stop and go methode die momenteel erg populair is. Hoewel we hier niet over kunnen oordelen doordat er geen weet is van het de concrete situatie van het sneeuwdek die dag en de specifieke helling.
De foto toont maar eens aan hoe dicht het gevaar op de loer kan liggen. Off-piste begint daar waar je de piste verlaat en dat door veel mensen nog steeds onderschat.
De voorspelbaarheid van deze statistieken is bijzonder moeilijk, niet alleen vanwege de lage aantallen. Toerskiers begeven zich vaak in hoog risico vol terrein en vermoedelijk is voor hen de verleiding nu ook te groot om eindelijk weer te kunnen sporen dat er risico’s verkeerd worden ingeschat. Derhalve simpelweg een bevestiging van het verhaal dat er grote instabiliteit is.
Misschien is een onmogelijke maar veel belangrijker statistiek om bij te houden, the near miss. Ondanks hoge risico’s gaat het meestal goed en doordat het vaak goed gaat wordt de conclusie getrokken dat het veilig was. Daarbij komt dan de stoke en worden er onder de huidige situatie verkeerde beslissingen genomen.
@@Roelaano Ik weet, daarom doe ik het ook niet, maar alsnog: de kans is klein…
@@ArneDC I know, dit kan de average Nederlander die elke voorjaarsvakantie naar Gerlos gaat doen schrikken, maar dacht misschien weet Morris wat hier aan de hand was en waarom er een lawine was hier.
Skiën is een dure sport en piste skiën is een nog duurdere sport doordat je ook een skipas moet aanschaffen. Wat ik hier in Oostenrijk toch al regelmatig heb gehoord is dat mensen om die reden zijn gaan tourskiën. Wellicht dat de recessie dus ook een deel van de oorzaak is dat het aantal tourskiërs zo gestegen is.
@@ArneDC Ik neem aan dat je doelt op de vraag of de helling ‘vielbefahren’ is of niet? Wat op de foto duidelijk blijkt is dat de helling niet ‘vielbefahren’ is. Vielbefahren is dus niet hetzelfde als verspoord!
Waar het omgaat is dat de helling na elke sneeuwval stukgereden/verspoord wordt. Hierdoor kunnen er geen zwakke- of glijlagen ontstaan, of worden deze lagen kapotgereden waardoor ze geen probleem meer vormen. Dan kun je spreken van ‘vielbefahren’.
Om er dus zeker van te kunnen zijn of een specifieke helling ‘vielbefahren’ is moet je lokale kennis hebben. Zien dat hij verspoord is op het moment dat je er boven staat is niet genoeg.
@Morris Zou je meer over de situatie van deze sprekende foto kunnen vertellen? In het kader van leerzaam.
Het lijkt mij een echte instinker; deze helling zou normaal gesproken in aanmerking kunnen komen voor vielbefahren. En wellicht is ie sinds het begin van het seizoen ook dagelijks aan gort gereden. Maar het seizoen is nog jong en er is verrotte weinig sneeuw gevallen. Waardoor een dieper liggende zwakke laag van voor het begin seizoen (oktober?) en voordat deze dagelijks verspoord werd toch nog te triggeren geweest. En moet je, zoals Emmer zegt, kennis hebben van de opbouw van het totale sneeuwdek om tot de conclusie vielbefahren te komen.
(Of is deze foto helemaal niet van dit seizoen?)