137 dodelijke slachtoffers door lawines in winter '14-'15

137 dodelijke slachtoffers door lawines in winter '14-'15

Met de start van de meteorologische herfst staan we met 1 been in winter ‘15-’16. Tijd om eens terug te kijken naar de winter van ‘14-’15. Een dramatisch verlopen winter waarin maar liefst 137 mensen omkwamen in lawines. Een stijging van 40% ten opzichte van het langjaarlijkse gemiddelde. De cijfers die we verzameld hebben zijn voorlopig en onder voorbehoud en kunnen de komende weken nog bijgesteld worden, maar ondanks dat vallen een aantal zaken op die we de komende weken onder je aandacht willen brengen

Lawine in Samnaun tijdens winter '14-'15

Opvallende zaken winter '14-'15

  • Tenminste 14% was alleen onderweg

  • Tenminste 16% droeg geen lawinepieper

  • In zeker 4 gevallen werden mensen met een getrokken airbag alsnog dodelijk begraven

  • In tenminste 98% van de gevallen waarbij de hellingshoek bekend was, was men steiler onderweg dan wat men verstandig vindt volgens gangbare beslissings- en risicoreductiemethodes

Opvallend zijn de punten 1 en 2 want tenminste 30% (ruim 40 slachtoffers) maakt redding in een geval van ongeluk hierdoor wel erg moeilijk. Bij een lawine geldt dat we zo’n 15-18 minuten hebben om het slachtoffer te bevrijden en ervoor te zorgen dat deze weer lucht heeft. Daarna neemt de overlevingskans rap af. Zonder mensen om je heen of zonder een lawinepieper die actief een signaal uit zendt zodat je vindbaar bent maak je het omstanders wel erg moeilijk. Mogelijk dat die 30% overigens nog hoger ligt omdat niet van alle ongelukken de details bekend zijn.

Je veroorzaakt de lawine bijna altijd zelf

Ook de gevallen met een airbag zijn interessant. In alle 4 de gevallen was er sprake van een zogenaamde terrain trap waar de sneeuw zich kon ophopen en waarbij een lawine airbag je niet helpt. Een goede route keuze waarbij je terrain traps zoveel als mogelijk vermijdt is kortom erg belangrijk. Dat de ongelukken plaats vonden in te steil terrein verbaast niet. Steil is nog altijd geil en het blijft lastig om nee te zeggen. Wellicht zou het helpen als mensen beter in staat zijn om de hellingshoek juist in te schatten, maar of men dan ‘nee’ zegt tegen een helling is een lastige vraag.

Ook opvallend aan de ongelukken van winter '14-'15

  • Meer dan 60% slachtoffer is toerskier

  • ‘Slechts’ 28% slachtoffer is freerider

De komende weken gaan we deze cijfers nog verder uitdiepen. Maar de belangrijkste lessen voor nu:

  • ga nooit alleen

  • zorg dat iedereen in de groep een lawinepieper, schep en sonde bij zich heeft

  • zorg dat je voldoende kennis hebt (en er naar handelt)

meteomorris

Reacties

Gevorderd
49Auteur16 september 2015 · 12:31

98% te steil onderweg .

Kennelijk draait het dan toch echt alleen om kennis, kunde en karakter.
-de rest is bijzaak?!-

montagna bianca, ti amo
Expert
ieismAuteur16 september 2015 · 12:55

Overigens heb ik een hele stapel van deze op watervast vinyl geprint liggen.

http://www.mthigh.org/Articles/Inclinometer-at-Skibowl-example-ww.jpg

Geen garantie op de exacte nauwkeurigheid, want als je 'm scheef plakt zit je er nog een paar graden naast. Maar als er interesse is neem ik ze mee naar de NKBV bergsportdag en kan je ze daar bij de stand van Splitfest gratis krijgen voor jou en je vrienden.

Good mountain sense is knowing how to avoid situations that require expert mountain sense.
Gevorderd
ArjenproadminAuteur16 september 2015 · 13:23

137… Dat is flink wat hoger dan het gemiddelde…

One day, they'll invent synthetic powder, ban all kinds of work and give you a free liftpass...
Beginner
AvdLAuteur16 september 2015 · 22:48

@@49 Viel mij ook op. Dat is toch wel basiskennis…
Met je smartphone kun je ook gemakkelijk de hellingshoek meten.

It's all about the turns duuuuuude!
Toerist
AnoniemAuteur17 september 2015 · 08:05

Is het wel 30% of was een deel van de skiërs alleen onderweg zonder pieper?

Gevorderd
dieterAuteur17 september 2015 · 09:29

ieism,
zeer interessante stickers.
kan je er zo een aantal opsturen?
Portkosten zijn uiteraard voor mij.
Groeten
Dieter

Gevorderd
Grim3Auteur17 september 2015 · 10:00

ieism,

Insgelijks! Misschien een pakketje naar Skibum.be? Dan verdelen wij deze wel verder in België…
Mocht de NKBV wintersportdag in Terneuzen doorgaan wil ik ze ook wel nog komen oppikken ;-)

Gevorderd
dieterAuteur17 september 2015 · 10:24

grim, zo mijn idee pikken ;)

Beginner
JimZwaAuteur17 september 2015 · 10:36

Dit zijn interessante cijfers die nogmaals bevestigen dat kennis uitermate belangrijk zijn, dank hiervoor!

@@ieism, ik ben ook geïnteresseerd in de sticker, hiermee wordt het minder kloten met een telefoon om de exacte hoek te bepalen. Zou je er 2 naar mij op kunnen sturen? Portokosten natuurlijk voor mij.

Beginner
Tim3Auteur17 september 2015 · 10:59

Heftige cijfers!

'Go, go on that great adventure' - Jeremy Jones (Higher)
Expert
meteomorrisAuteur17 september 2015 · 11:06

@@Tim3 Dank! De komende weken zullen de getallen nog verder aangescherpt worden, mede door de input die ik van lezers zoals jullie krijg. Bij natelling zijn het er ongeveer 29%… Voor ons experts is die ene procent belangrijk, maar het gaat me er vooral om dat we de onwetenden waarschuwen. Dan maakt die % niet zoveel uit.

Zeker als je je bedenkt dat dit enkel de gevallen waarbij het specifiek genoemd en bekend gemaakt is dat de getroffene alleen en/of zonder lawinepieper onderweg is. Waarschijnlijk ligt het percentage nog hoger dan dit getal. Dat is nog veel pijnlijker.

Nog veel te doen in ieder geval. Grtz en houd me scherp ;)

powfinder.com
Gevorderd
VeeTAuteur20 september 2015 · 11:05

Ha @@ieism ik ging even zoeken op internet naar die stok-inclinometers en stuitte op de volgende pagina.
http://poleclinometer.com/straight-lined-stickers-dont-work/
http://poleclinometer.com/about/\
Klinkt toch wel als een vrij solide verhaal waarom rechte lijnen geprint op een cilinder makkelijk tot foute metingen kunnen leiden. Het lijkt erop dat je precies je stok juist gedraaid moet hebben om een correcte meting te krijgen maar dan kan je waarschijnlijk niet de getalletjes makkelijk aflezen.
Ik heb de stokken zelf nog niet gezien, maar misschien iets om even goed te bekijken voordat je de poeder in duikt.

Expert
ieismAuteur20 september 2015 · 12:30

@@VeeT Thanks, had ik ook al eens gezien, maar ik zal maandag eens kijken of dit makkelijk te maken is.

$12 voor een sticker is volkomen belachelijk naar mijn mening, maar het kan zijn dat deze meneer eindelijk zijn kantoorbaan wil opzeggen natuurlijk. :)

Good mountain sense is knowing how to avoid situations that require expert mountain sense.
Toerist
AnoniemAuteur25 september 2015 · 19:50

Hello, and appologies for not speaking Dutch. I’m the creator of PoleClinometer, and when I heard of this thread I wanted to comment. Sounds to me like you’re looking for ski pole inclinometer stickers, but are concerned about the cost of PoleClinometer, and so you’re considering printing some straight-lined inclinometer stickers, yes? If so, I urge you to reconsider. Straight-lined inclinometer stickers are very limited in their use (i.e. you can only sight across a slope, not up or down a slope), and more importantly they’re inherently very inaccurate. And this can be DANGEROUS!!! For example, a 32° slope (high likelihood of slab avalanche) can look like around 25° (low likelihood of slab avalanche) when measured with a straight-lined inclinometer sticker, so might seem safe when it is not. Straight-lined inclinometer stickers could INCREASE the number of avalanche fatalities due to this inaccuracy! Please keep this in mind before you print and distribute them for use by backcountry skiers.

If it would be helpful, I can offer you a bulk buy of PoleClinometer sticker kits at a reduced price. Please contact me through my website (below) if you’re interested.

http://poleclinometer.com/

Also, please note that a PoleClinometer kit is more than just a sticker. Stickers by themselves on ski poles tend to get quickly shredded when your poles are bouncing around in your truck or roofbox with other ski equipment. PoleClinometer kits include a super tough heat-shrink sleeve to protect the sticker. They also include a detailed instruction sheet and alcohol wipes for use during installation. I’m not getting rich on the $12 per kit retail price; I only see a fraction of that as profit. But $12 is still far less than the cost of other inclinometers. Seems a small price to pay for reliable, quick, easy access to slope angle measurements to help you assess avalanche hazard.

I hope my offer of a bulk buy is of interest to you. Even if it is not, I again urge you not to put more straight-lined inclinometer sticers out there. They are unsafe for use in backcountry skiing.

Toerist
JaapvRAuteur9 december 2015 · 20:47

Mooie analyse, dank!
Die 98% is natuurlijk super-interessant. Welke criteria zijn er gebruikt, de ERM? En zouden de resultaten significant anders zijn als de PRM, snowcard-oranje vs -groen, ALPTRUTH, of een ander beslismodel gebruikt zou worden? Ik verwacht persoonlijk van niet, maar blijf deze hypothese graag verifieren…

Omdat één gek meer kan vragen dan tien weerzeggers kunnen narekenen wil ik deze donkere dagen best wat tijd in deze vergelijking steken, als de rapporten etc nog ergens makkelijk beschikbaar zijn…

Toerist
AnoniemAuteur2 januari 2016 · 11:33

60% van de de dodelijke lawineslachtoffers die met vellen op pad zijn is eigenlijk niet opvallend, maar komt wel heftig binnen. Vooral omdat we misschien denken dat je statistisch meer kans denkt te maken als je afdaalt. En omdat freeriders nu eenmaal veel meer afdalen en in de meerderheid zijn dan toerskiërs klinkt het als een verrassend gegeven.
Maar hoe komt dat dan? Zijn toerskiërs geneigd minder snel een helm te dragen omdat deze urenlang bungelt aan de rugzak tijdens de klim? Weegt een airbag te veel omdat elke gram telt als je zelf moet lopen? Skiën ze minder goed en vooral veel langzamer waardoor er sneller meerdere te gelijk in dezelfde helling skiën met een te kleine veiligheidsafstand tussen elkaar?
Ik denk dat de belangrijkste reden is dat als je in 30+ graden terrein omhoog loopt dat je, ondanks het in acht nemen van ontlastingsafstanden van 10 meter tussen elkaar, met de kickturn met zijn allen boven elkaar loopt. Daardoor heb je sneller een multi burial. Ik kan me voorstellen dat je ook veel minder kans hebt als je omhoog loopt inplaats afdaalt als de lawine afgaat. De golf van sneeuw komt meteen over je heen ipv dat je eerst nog een stukje mee glijdt. Je geraakt daardoor wellicht sneller en dieper onder de sneeuw en heb nog minder tijd je airbag te trekken. Of je bindingen sneller uitschieten als je in loopafstand staat is daarbij ook nog een vraag? Zeker bij trektochten van hut naar hut heb je de helling ook niet voor het uitkiezen.

Met 45 lawinedoden in Frankrijk in 29 lawines zijn er misschien zelfs nog meer dan 60% aan toerskiërs of alpinisten omgekomen. Daarmee was winter 2014-2015 een van de vijf dodelijkste winters in de afgelopen 35 jaar. De helft vond plaats in de 05 (Ecrins en Queyras). De zwakke tussenlaag die vorig jaar in december en begin januari werd opgebouwd in de Zuidalpen ligt er dan nu gelukkig niet omdat er tot vandaag amper sneeuw lag. Laten we hopen op een minder risicovol 2016!

Ik wens iedereen een veilige winter zonder ongelukken.

Expert
meteomorrisAuteur2 januari 2016 · 12:17

@@MartijnSchell,
Mooie verdiepende analyse en interessante stellingen die je poneert.
Dat 2016 een mooi jaar voor je gaat worden!

powfinder.com
Expert
ieismAuteur15 januari 2016 · 07:51

Straight-lined inclinometer stickers are very limited in their use (i.e. you can only sight across a slope, not up or down a slope), and more importantly they’re inherently very inaccurate. And this can be DANGEROUS!!! For example, a 32° slope (high likelihood of slab avalanche) can look like around 25° (low likelihood of slab avalanche) when measured with a straight-lined inclinometer sticker, so might seem safe when it is not. Straight-lined inclinometer stickers could INCREASE the number of avalanche fatalities due to this inaccuracy! Please keep this in mind before you print and distribute them for use by backcountry skiers.

If it would be helpful, I can offer you a bulk buy of PoleClinometer sticker kits at a reduced price. Please contact me through my website (below) if you’re interested.

grayson op 25 sep 2015 19:50

Ik kom hier even op terug omdat ik de sticker die ik zelf geprint had, recent getest heb en vergeleken met mijn Pieps metertje. De conclusie is inderdaad dat het totaal niet betrouwbaar werkt! Niet handig van me dus.

Het idee is leuk, maar het werkt dus niet. De poleclinometer van http://poleclinometer.com/ werkt wel, maar is in Nederland niet verkrijgbaar. Wel kan je in bulk inkopen, vanaf 30 stuks ofzo kan dat best interessant zijn. Ik heb er een aantal voor het Splitfest geregeld, ben benieuwd.

@@tim3 had van mij als enige een setje DIY stickers gekregen, die moet je weggooien. Als troost stuur ik je gratis een setje echte poleclinometers op, maar dat gaat begin februari worden denk ik.

Good mountain sense is knowing how to avoid situations that require expert mountain sense.
Gevorderd
ffKnallenAuteur15 januari 2016 · 14:10


Ik denk dat de belangrijkste reden is dat als je in 30+ graden terrein omhoog loopt dat je, ondanks het in acht nemen van ontlastingsafstanden van 10 meter tussen elkaar, met de kickturn met zijn allen boven elkaar loopt. Daardoor heb je sneller een multi burial. Ik kan me voorstellen dat je ook veel minder kans hebt als je omhoog loopt inplaats afdaalt als de lawine afgaat. De golf van sneeuw komt meteen over je heen ipv dat je eerst nog een stukje mee glijdt. Je geraakt daardoor wellicht sneller en dieper onder de sneeuw en heb nog minder tijd je airbag te trekken. Of je bindingen sneller uitschieten als je in loopafstand staat is daarbij ook nog een vraag? Zeker bij trektochten van hut naar hut heb je de helling ook niet voor het uitkiezen. \

MartijnSchell op 2 jan 2016 11:33


Ik las vorig jaar een interessant onderzoek waarbij men het hier ook over had en men had het er toen ook over dat het verstandiger zou zijn als we de standaard zouden gaan vergroten van 10 naar 20 meter al kan ik de link niet meer vinden met de gehele onderbouwing erbij. Maar goed daarmee ondervang je nog steeds niet het probleem van de kickturns (boven elkaar lopen).

Beginner
Tim3Auteur15 januari 2016 · 23:00

@@ieism; laat ik ze nou net op MN stokken geplakt hebben! Maar zijn vast er nog af te halen. Jammer dat ze niet blijken te werken! En wel onwijs tof dat je ook nog een ‘echt’ setje wil verzorgen. Dubbeldikke thanks! Ga de tweede week van feb, dus dan toch maar een mobiel meenemen met een inclinometerappje.

'Go, go on that great adventure' - Jeremy Jones (Higher)
Expert
ieismAuteur16 januari 2016 · 06:23

Dan ga ik even kijken of het eerder lukt. Als het goed is krijg ik ze de 26ste binnen, maar de 28ste vertrek ik zelf .

Good mountain sense is knowing how to avoid situations that require expert mountain sense.
Reageren
Mis helemaal niets meer!

Ontvang het laatste nieuws, PowderAlerts en meer!