Attentie lawines: ski cut (ook wel de slope cut)

Attentie lawines: ski cut (ook wel de slope cut)

Wie vele poederfilmpjes kijkt ziet steeds vaker de ski cut (ook wel de slope cut) voorbij komen. Het is een methode om de stabiliteit van een helling te testen. Hierbij snijdt een skier (of snowboarder) met voldoende snelheid door een lawinegevaarlijke helling heen om te kijken of de boel stabiel ligt danwel er een lawine los komt. Het is een methode die hier in Europa snel aan populariteit wint. Te pas en te onpas zie ik mensen slope cuts maken. Van expert tot wanne be.

De berg weet niet dat jij een expert bent ;)
De berg weet niet dat jij een expert bent ;)

De gedachte achter de slope cut is dat indien je de lawine triggert je dit onder je eigen voorwaarden doet. Bij een slope cut wordt een helling namelijk onder een hoek van 45 graden met veel snelheid doorgesneden, daarbij stuurt de slope cutter met hoge snelheid op een safe spot af. Deze safe spot (ook wel island of safety) is dan bijvoorbeeld een groepje bomen, een rots of een hoger gelegen graatje in het terrein die net buiten het pad van de lawine liggen. De theorie hierbij is dat indien je slope cut een lawine veroorzaakt het momentum van je snelheid en de richting waarheen je stuurt je helpen uit de lawine te sturen en je veilig op de safe spot arriveert.

De theorie is mooi en klopt ook mits goed uitgevoerd, maar wat de vele filmpjes niet laten zien is dat de slope cut een behoorlijke dosis aan kennis vergt.

  • Allereerst is de slope cut ontwikkeld als een defensieve techniek en zeker geen agressieve techniek. Een slope cut pas je het beste toe in een helling waar je een risico vermoedt en je echt geen andere optie hebt om veilig af te dalen.
  • Daarnaast is ze bedoeld voor kleinere lawine paden en zeker niet voor grote hellingen met majeure consequenties.
  • Verder moet je een slope cut niet verwarren met je eerste bochten op een helling. Een slope cut wordt bewust ingezet om een complete helling te doorsnijden met de veronderstelling een lawine te veroorzaken.
  • De slope cut biedt geen garantie, maar is slechts een van de vele middelen die een expert toepast om veiliger onderweg te kunnen zijn in de bergen. Ook experts willen nog wel eens verrast worden bij een slope cut.

Wat zijn de risico’s van een slope cut?

Slope cuts zijn een prima middel bij een relatief zachte en niet al te diepe toplaag. Met de juiste druk en techniek krijg je deze toplaag aan het glijden en zorgt je snelheid en je safe spot ervoor dat je uit de problemen blijft. Vooral ook omdat deze zogenaamde soft slabs in de regel onder jou gaan glijden. Maar…

Slope cuts werken niet bij zogenaamde hard of deep slabs. Ik bedoel hiermee te zeggen dat slope cuts je niet gaan helpen om zwakke lagen dieper in het sneeuwdek te triggeren. Gelukkig is het zo dat deze dieper gelegen lagen vaak lastiger te triggeren zijn, maar het extra gewicht dat je in de schaal legt tijdens het actief snijden kan net de trigger zijn. En dan ontstaan er fikse problemen. Allereerst zijn de lawines die hierbij ontstaan in de regel veel groter, maar nog belangrijker is dat een zogenaamde hard of deep slab in veel gevallen boven je breekt en niet onder je. Zie dan nog maar eens uit de lawine te blijven.

Tips voor je slope cut

  • Leer de kunst van het slope cutten van experts. Er zijn berggidsen die de slope cut tot in de finesse beheersen. Ga onder toeziend oog van hen aan de slag en de leer de do’s en vooral de dont’s
  • Gas is alles. Snelheid zorgt voor het momentum om bij een lawine niet naar beneden mee te glijden. Maar geef gas als een lichte antiloop en niet als een doldwaze koe.
  • Weet heel precies wat wel en wat niet een safe spot is.
  • Gebruik een touw! Mocht de boel loskomen dan hang jij nog veilig boven in de helling
  • Voel je je niet prettig bij het idee dat je een lawine kunt veroorzaken? Gebruik de slope cut techniek dan niet!
  • Reken je niet rijk. Het feit dat je in het verleden al meerdere slope cuts hebt gemaakt en ook met succes een aantal lawines hebt losgetrapt waar je uit bent gereden maakt je geen expert. Iedere nieuwe helling is een nieuwe situatie waar een hotspot het verschil kan betekenen tussen leven en dood.

Werkt een slope cut kortom? Ja, maar reken je niet te rijk. Weet waar en wanneer je hem uitvoert en wees er op voorbereid dat het mis kan gaan. Slope cuts zijn geen garantie om ongelukken te voorkomen.

Wij wensen je een veilige kerst: 30% korting op de wePowder Academy

Kerst en nieuwjaar komen er aan. Tijd voor de nodige goede voornemens en de betere wensen aan elkaar. wePowder wenst je een diepe, maar vooral ook veilige winter toe. Daarom geven we je tot 31 december 30% korting op de wePowder Academy. Met de code SAFEXMAS2016 krijg je 30% korting, kun je direct starten en sturen we je ook nog eens het Safety boek toe. Starten doe je HIER.

Haas

Reacties

Expert
meteomorrisAuteur15 december 2016 · 14:25

I looked across the slope, decided on my ski cut and headed out, while the rest of the group remained in a safe area. But halfway across the slope, I skied into some softer snow and struck a rock, which momentarily put me off balance.

https://gibbonswhistler.com/when-a-backcountry-ski-cut-goes-wrong/

powfinder.com
Beginner
bulltjeAuteur15 december 2016 · 15:06

“Overall, I had been pretty fortunate, thanks to some good luck and acquired skill.”

Volgens mij zegt de volgorde in die zin ook genoeg… ;) Ik neem trouwens aan dat als je een slope cut wil gaan toepassen, je al genoeg vermoedens hebt dat er in de helling wat los kan komen en dit een van je laatste opties is. Al dan niet door snowpack tests, bevindingen onderweg, etc… Zijn er nog alternatieven te bedenken (behalve niet afdalen of rotjes gooien …) ? Nuttig artikel verder!

Gevorderd
bertjebertjeAuteur15 december 2016 · 15:09

Terrain, terrain, terrain. Je moet heel goed weten waar de plaat (hoogstwaarschijnlijk) gaat breken als je dit doet.
Ik zou met deze techniek heel terughoudend zijn.
Goede post, gezien de recente aandacht in de media.

Expert
meteomorrisAuteur15 december 2016 · 15:09

@@bulltje, enige alternatief is een veiligere optie zoeken. Maar zoals Haas al aangeeft: " Een slope cut pas je het beste toe in een helling waar je een risico vermoedt en je echt geen andere optie hebt om veilig af te dalen."

Maar beter voorkom je dit probleem door thuis al de routes gepland te hebben zodat je de risico’s in beeld hebt.

powfinder.com
Gevorderd
ffKnallenAuteur15 december 2016 · 15:10

Interessant artikel! Zeker iets om héél terughoudend mee te zijn maar misschien ooit een nuttig instrument in je kennis rugzak.
@@Haas zou bijvoorbeeld een pak trieb sneeuw een gegadigde zijn om een ski cut in te zetten?

Gevorderd
evanAuteur15 december 2016 · 15:14

Prima genuanceerd verhaal, @@Haas.

Gevorderd
Willem2kAuteur15 december 2016 · 16:43

@@bulltje, enige alternatief is een veiligere optie zoeken. Maar zoals Haas al aangeeft: " Een slope cut pas je het beste toe in een helling waar je een risico vermoedt en je echt geen andere optie hebt om veilig af te dalen."

Maar beter voorkom je dit probleem door thuis al de routes gepland te hebben zodat je de risico’s in beeld hebt.

meteomorris op 15 dec 2016 15:09

Wat Morris zegt.

Een gids, Rolf, … Of een ander verstandig persoon (weet ff niet meer wie) drukte me ooit op het hart dat je dit trucje toch echt beter aan de professionals kan over laten. Mocht je ooit in een situatie komen waar dit je enige uitweg is zou ik serieus overwegen om de bergredding te bellen in plaats van te gaan experimenteren op een twijfelachtige flank.

De kans dat je serieus in de shit komt als je het niet (helemaal) goed doet is gewoon behoorlijk aanwezig.

Snowboarding without friends is not snowboarding.
Gevorderd
robbertAuteur15 december 2016 · 17:04

Let ook even op de omgeving en andere vrije rijders. Niet zo aardig om een ski cut op iemand zijn koppie te gooien

Expert
RogieradminAuteur15 december 2016 · 20:16

@@robbert Zo heb ik een keer, toen heel Grenoble op de Lautaret was, gezien dat gasten een corniche aan het doorzagen waren terwijl anderen eronder omhoog klommen… Snelle manier om Franse scheldwoorden te leren…

Expert
sandersAuteur15 december 2016 · 22:50

Goed om dit onderwerp een aan te snijden… maar Ik vind het erg gevaarlijk om hier een werkwoord van te maken. En al helemaal om te stellen dat “de theorie mooi is en klopt mits goed uitgevoerd”.

Als je bewust kiest om terrein in te gaan waar meer lawinerisico is, dan je acceptabel acht, dan ben je fout bezig. Dan moet je terug gaan, de heli bellen, of desnoods graaf je een sneeuwhol.

‘Slope’ cutten heeft ook geen betrekking op de helling. Alleen op de lijn die je op dat moment skiet. Met jou gewicht, bochten, geluk, etc… Als er dan geen lawine afgaat, zegt dat niks over de helling en de veiligheid voor ander skiërs die na je komen. Helemaal niks.

De zin “Slope cuts werken niet bij zogenaamde hard of deep slabs.” zegt denk ik niet wat je wilde zeggen. Met een slope cut kun je namelijk zeker wel diepe zwakke lagen / sneebretts triggeren. Als er kans is op diepe zwakke laggen, dan moet je dan dus al helemaal niet proberen te ‘slope cutten’.

Er zijn genoeg experts/berggidsen (ik ken er al verschillende) die lawines triggerden op momenten dat ze het zelf niet verwachten. Dat geeft maar weer aan hoe klein de marge is. Ik ben bang dat het introduceren van als slope cutten als ‘techniek’ die marge alleen maar kleiner maakt…

ps. de foto bij het artikel lijkt me geen ‘slope cut’…

Expert
meteomorrisAuteur15 december 2016 · 23:05

@@sanders, ik ken @@Haas vrij goed en ga er maar van uit dat hij geen ambassadeur en bovenstaand artikel zeker geen promotie is voor een slope cut. Het is eerder bedoeld als spiegel naar de enthousiaste slope cutters onder ons om nog eens kritisch naar hun eigen handelen te kijken. Wat onverlet laat dat een zorgvuldige slope cut met behulp van een touw je wel net uit de problemen kan helpen mocht je toch voor onverwachte situatie komen te staan. Hoe goed je voorbereiding ook is.

De zin die je aanhaalt zegt overigens wel wat hij wil zeggen. Het doel van een slope cut is een lawine onder je veroorzaken zodat je zelf aan de veilige kant blijft. Mits goed uitgevoerd werkt dit prima bij soft slabs (mits goed uitgevoerd, ware het niet dat de natuur geen garanties geeft).

Bij een deep of hard slab werkt dit niet. Het doel is immers om een lawine onder je te veroorzaken en niet boven je.

Het is een beetje een semantische discussie, maar de tekst klopt wel. Het feit dat jij hem interpreteert als zijnde dat je door te slope cutten geen dieperliggende laag kunt raken is een signaal voor ons om nog eens goed naar de tekst te kijken om de boodschap verder aan te scherpen. Helder zo?

powfinder.com
Toerist
JaapvRAuteur16 december 2016 · 10:12

Anecdote van een bevriende gids (diezelfde die 5 pits binnen 100 meter groef en 5 verschillende resultaten kreeg): op zn cursus in canada moesten alle deelnemers dezelfde helling cutten. 5 van de 6 kregen niks los. Nummer 6 moest van de gids een metertje lager rijden. Daar zat precies het ondergenseeuwde struikje, hotspot, en de hele helling flikkert eruit… terrain, terrain, terrain…

Ik vind t meestal een cuttactiek, maar daarom goed om te bespreken!

Expert
sandersAuteur16 december 2016 · 17:08

Hoi @meteomorris en @Haas, vooropgesteld: dat jullie dit soort onderwerpen bespreekbaar en bekend maken, vind ik top. Niks dan lof daarvoor.

Gezekerd met touw aan een vast punt een helling in om de condities in die helling beter te kunnen beoordelen, is zeker een goede techniek en levert waardevolle informatie. Zeker een aanrader als je twijfelt over een helling.

Ik maak me alleen zorgen over slope cutten in de zin van ‘hard door een helling skiën om daarmee een lawine te triggeren’. Een spanningsloos snneuwdek hebben we niet zo vaak, dus de kans op schneebrett en/of breukvoortplanting is daardoor zelden uit te sluiten als je je in een lawinegevaarlijke situatie begeeft.

Goed te lezen dat die zorg gedeeld wordt.

Reageren
Mis helemaal niets meer!

Ontvang het laatste nieuws, PowderAlerts en meer!