Teveel sneeuw in Oostenrijk: let op voor tree wells en NARSIDs

Snowmageddon heeft Oostenrijk in zijn greep en het sneeuwdek wordt er met de dag dikker. Daardoor zien we ongelukken in de Alpen die we normaal zelden zien. Al twee mensen verloren de afgelopen week het leven doordat ze stikten in de sneeuw. (bron). Daarmee krijgen de Alpen te maken met een fenomeen waar je zelden over leest: een NARSID. Naast lawines zijn NARSID's een alpine gevaar om rekening mee te houden. NARSID staat voor Non Avalanche Related Snow Immersion Death. Er is sprake van een NARSID wanneer je onder de sneeuw verongelukt, maar een lawine niet de oorzaak is.

Narsid?

Het voorkomen van een NARSID is in Canada en Noord-Amerika standaard onderdeel van een saftey opleiding. In Europe hoor je er maar weinig over. De reden hiervoor is dat de treewell de grootste boosdoener is (67% van de NARSID's is een tree well). Je spreekt van een NARSID als een skiër of snowboarder (over het algemeen head-first) in een tree well (of greppel of beek) valt, vast komt te zitten en uiteindelijk stikt in de sneeuw. Als je ondersteboven in een treewell valt dan is het vrijwel onmogelijk om er zelf uit te komen. De zogenaamde Kameradenredding (redding door je vrienden) is dan ook de enige optie om gered te worden. Uit de cijfers van de Amerikaanse lawinediensten blijkt dat 90% van de rijders die in een treewell of een ander soort NARSID terecht zijn gekomen zichzelf niet konden bevrijden.

Tree well?

Een tree well is een gat dat zich vormt rond de stam van een boom. Door de overhangende takken van de naaldbomen wordt het deel van de stam tot de eerste tak niet gevuld met sneeuw en ontstaat er een put. Zo'n put kan nogal diep worden, soms wel een meter of twee! Het is een mix van takken, losse sneeuw en lucht. Je ziet een treewell vaak niet zitten.

Er is een aantal redenen waarom men in Noord-Amerika meer te maken heeft met treewells dan in Europa. Aangezien er in Noord-Amerika met boundaries gewerkt wordt is het veel laagdrempeliger om tussen de bomen te gaan rijden. Daarnaast ligt de boomgrens in staten als Colorado veel hoger dan in Europa en er valt in de meeste Amerikaanse gebieden simpelweg meer sneeuw dan in Europa. Naast treewells kan je denken aan greppels, beken of andere natuurlijke features zoals pillows en cliffs. Nu er zoveel losse sneeuw in de Noordalpen ligt zijn NARSID's ook iets om rekening mee te houden in de Alpen.

Wat als je er toch in valt?

Het is belangrijk om tijdens het afdalen elkaar in de gaten te houden. Maak afspraken met je maatjes. Houd elkaar in zicht, communiceer met geluid (jodelen) of wacht na een een x-aantal hoogtemeters. Je begrijpt dat je kans op een redding groter wordt als je je maatje ziet verdwijnen. Voel je dat je valt, laat dit in ieder geval weten door te schreeuwen (als je daar de kans nog voor krijgt). Wanneer je in een treewell valt, probeer dan uiteraard je hoofd boven de sneeuw te houden. Houd je ook vast een de stam of eventueel uitstekende wortels. Ga niet worstelen met je lichaam, de kans is dan groot dat je jezelf nog dieper ingraaft. En verder….vertrouw op je maatje met wie je aan het rijden bent! Als hij goed is graaft hij je snel en kundig uit.

TIP: lees ook dit artikel over de 14 gevaren buiten de pistes