Tot 1,5 meter sneeuw voor de Zuidalpen

Wat zo’n mooie start was van SNOWvember kreeg afgelopen weekend een noodlottig gevolg. Zaterdag was de eerste dag na een periode met regelmatig sneeuwval en van tijd tot tijd ook heel veel wind. Gevolg was dat het sneeuwdek op scherp stond. In Sölden eiste een lawine het leven van twee Nederlanders. Ik ben er nog steeds stil van en de rillingen lopen op het moment van schrijven over mijn rug. Het waren deskundige freeriders die met hun voeten midden in de community stonden. Zondag hebben experts van de lawinedienst en de Alpinpolizei een analyse gemaakt van het ongeval. Hun analyse lees je hier. Mogen ze in vrede rusten. Onze gedachten gaan uit naar familie en vrienden.

Ondertussen zijn we week twee van SNOWvember ingegaan die een klassiek patroon lijkt te gaan volgen. Het najaar is traditioneel een periode met veel neerslag aan de zuidkant van de Alpen. Regelmatig valt er dan al een dik pak sneeuw. Tenminste als de sneeuwgrens een beetje meewerkt en we niet enkel regen zien tot ver in het hooggebergte.

Komende week: Zuidalpen 0,5 tot 1,5 meter verse sneeuw

Bij een traditioneel november patroon heeft de jetstream een glijbaan ten westen van de Alpen. Daarmee wordt koude polaire lucht naar Spanje en de Middellandse zee getransporteerd. Daar komt deze koude bovenlucht in aanraking met het nog zeer milde zeewater van de Middellandse zee. De combinatie van een polaire bovenlucht, een nog warme Middellandse zee en de aanwezigheid van veel vocht staat garant voor heel veel energie.

Storm één: Detlef (een Adria laag)

Het gevolg is het ontstaan van een krachtig lagedrukgebied dat door de continue aanvoer van koude lucht uit het noorden en de vocht van de Mediteranee zichzelf blijft voeden. In dit geval is dat storm Detlef. Deze heeft vooral het karakter van een Adria laag en komt ter hoogte van de oostalpen te liggen.

Detlef heeft dinsdag en woensdag zijn pijlen gericht op de oostalpen. En dan met name de Alpenhoofdkam en de gebieden ten zuiden hiervan. Met een straffe zuidelijke stroming wordt veel vocht tegen de zuidkant van de Alpen aangedrukt. Koude en warme lucht liggen hierbij vrij dicht bij elkaar. Het is de milde lucht die ervoor zorgt dat het vocht ver de Alpen in kan dringen en lokaal zelfs ver over de Alpenhoofdkam heen kan slaan. Het is de koude lucht die vanuit het westen oprukt die de sneeuwgrens tegelijkertijd naar beneden drukt. Last but not least leidt de intensieve neerslag als gevolg van de stuwmuur die de Alpen vormt voor een sterke orografische afkoeling. Het resultaat is dan veel sneeuw, als in heel veel sneeuw. De sneeuwgrens schommelt daarbij tussen de 600 meter in het noorden wen zuidwesten van dit deel van de Alpen tot 1700 meter en hoger in het oosten.

Na woensdag verliets Detlef zijn grip op de oostalpen, maar een nieuwe storm loopt dan alweer warm.

Storm twee: een Genua laag

Donderdag komen de Alpen in de greep van een tweede storm, of beter gezegd stormcomplex ten westen en zuidwesten van de Alpen. Bepalend in deze is dan vooral het Genua laag wat vanaf donderdag ontstaat. Ten westen van de Alpen wordt er dan weer polaire lucht richting de Middellandse zee getransporteerd. Dan volgt het zelfde verhaal: koude lucht, warme zee, veel vocht en dan boemski. En met boemski bedoel ik opnieuw een sterke Middelandse zee storm die met een zuidelijke tot zuidoostelijke stroming vocht tegen de Alpen aandrukt.

Het gevolg is veel neerslag voor de westalpen en dan met name de zuidkant van de Alpenhoofdkam waarbij een deel van de neerslag over de Alpenhoofdkam heenslaat tot in Frankrijk en Zwitserland. Zo’n Genua laag noemen we ook wel een retour d’est en ik zou zeker eens dit artikel lezen om meer over dit fenomeen te lezen.

Omdat het pas dinsdag is, is het lastig te zeggen waar exact het zwaartepunt van de sneeuwval van donderdag komt te liggen. Maar bekende regionale sneeuwpakkers bij sneeuw uit zuidoost tot zuid zijn de Gotthard, Monte Rosa-Simplon, Gran Paradiso, Haute Maurienne en de gebieden rond de Mont Viso.

Normaal zou ik hartje winter verder onderzoek doen waar de meeste vlokken gaan vallen, maar dat is voor nu niet nodig. Het is pas begin november, het sneeuwdek nog dun, veel gebieden zijn nog gesloten en de off piste nog vol van verrassingen. Ik maak me nu nog niet druk. Pas als we de stormcyclus van deze week en het aankomende weekend achter de rug hebben ga ik eens kritisch kijken of ik mezelf kan overtuigen van een uitstapje richting de Alpen. Dat zal dan op zijn vroegst pas het weekend van 22 november zijn.

TIP: lees ook dit artikel ‘Hoe haal je het beste uit je winter?’

Nog meer stormgeweld

Ook na de storm van donderdag lijkt de koek nog niet op. Voor komend weekend staat er een derde storm op het programma voor de zuidkant van de Alpen. Voor nu wordt deze als Adria laag berekend wat de meeste sneeuw in het oosten oplevert. Maar komend weekend is nog erg ver weg. Dat die derde storm gaat komen zie ik wel zetten, maar de exacte positie (Adria of Genua laag) zal de komende dagen helder worden.

Kijken we nog verder in de toekomst dan schetsen de belangrijkste weermodellen ook nog een vierde en vijfde storm voor de derde week van SNOWvember, waarmee het hooggebergte helemaal dichtsneeuwt.

Voorlopige conclusies:

• nu al prima start alpenhoofdkam
• boven de 1800-2000 meter sneeuwen de zuidalpen en de Alpenhoofdkam de komende dagen helemaal dicht
• ook de aangrenzende gebieden ten noorden en westen van de Alpenhoofdkam in Frankrijk, Zwitserland en Italië gaan dicht sneeuwen
• sneeuw zal regelmatig tot ver in de dalen vallen, maar het is pas november en dus zal het lager op de berg ook af en toe regenen.

Maar het ziet er naar uit dat deze SNOWvember een van de betere starts van de winter zal verzorgen voor het hooggebergte. Een dik pak sneeuw is een solide basis en met een beetje mazzel krijgen we dan deze winter niet of veel minder te maken met dit nasty probleem.

Tussen de regels door lees je dat ik positief ben over de start van de winter. Een goede basis boven de boomgrens zit er aan te komen en daar word ik happy van. Maar aan de andere kant wees je ervan bewust dat het echt nog steeds pre season is.

Stoked?

Dat snap ik. Daarom wat tips om de komende periode mee aan de slag te gaan:

• Midden december komt de nieuwste wePowder gids uit met meer dan 100 freeridebestemmingen. Het gaat heel hard met de orders en als het zo doorgaat zijn we zelfs over een paar weken uitverkocht. Bestel dus nu het ultieme freeride guide book: wePowder The Alps Meer info over dit boek vind je hier, direct bestellen kan hier.
• Op 16 november geef ik samen met Paul de Groot een lezing/clinic bij de Skipastry in Wezemaal. Meer info en gratis inschrijven kan hier.
• Op 6 december organiseren we weer het Freeride Film Festival in Gent. Kaarten zijn nu beschikbaar!
• Nog vier plekken vrij op de droomreis! Eind januari naar de Powder Highway en 3,5 dag heliskiën. Once in a lifetime!

Stay stoked,
Morris