Medio volgende week neemt de spanning toe

Het zijn zonovergoten en droge condities momenteel. Voor verse sneeuw moeten we verder vooruit kijken. Pas medio volgende week gaat het roer echt om en komen de Alpen in wisselvalliger weer terecht. Er kan veel neerslag allen, maar de Alpen zitten wel aan de zachte zijde van de luchtmassagrens. Daarbij kan het ook flink onstuimiger worden met mogelijk föhn in de Noord-Alpen.

Eerst nog enkele zonnige dagen

Voordat het zover is, hebben de Alpen eerst nog te maken met enkele zonovergoten dagen. Enkel in de dalen blijft de laaghangende bewolking af en toe wat hardnekkiger. Afgelopen dagen heeft het in de West-Alpen wel tijdelijk gesneeuwd door een uitloper van een front en een kleine koudebel op hoogte boven Frankrijk. Een erg interessante weersetting, waardoor de hoeveelheden uiteindelijk hoger kwamen te liggen dan van tevoren verwacht. Op veel plekken viel er toch nog zo’n 20 tot 30 centimeter en zelfs helemaal tot in Genève viel er 15 centimeter.

In de komende dagen blijft het droog. De wind waait in toenemende sterkte vanuit het noorden. Hiermee komen de West-Alpen in een iets zachtere luchtmassa en de Oost-Alpen juist in koudere lucht aan de rand van de koude-uitbraak richting de Zwarte Zee.

Met wat Nordföhntrekjes verwacht ik met name in de Zuidwest-Alpen dat de wind in de komende dagen kan toenemen. Hogerop waait hier een matige tot vrij krachtige wind. In onze forecast zien we ook verder naar het oosten rondom de alpenhoofdkam meer windsignalen tijdens het weekend. Dit komt door de nieuwe golf met koude lucht vanuit het noord/noordwesten, wat aanvankelijk op een mooie Nordstausituatie lijkt, maar toch gaat het mis…

Nordstau-misser

Het had een mooie Nordstau kunnen zijn, de weersetting vanaf zondag, maar al snel werd het duidelijk dat het de glijbaan boven de Noordzee al snel afbuigt richting het oosten, waardoor de Alpen vrijwel geen neerslag krijgen. Wel kan de koude lucht in de Noord-Alpen binnenstromen, waardoor de Zuid-Alpen hoogstwaarschijnlijk met Nordföhn te maken krijgen.

Zachter, wisselvalliger en onstuimiger

Dinsdag verloopt nog rustig, maar vanaf woensdag gaat het gevecht van de luchtmassa’s beginnen. Vanaf de Atlantische Oceaan nadert namelijk een depressie die richting het Europese continent trekt. Aan de zuid- en oostzijde van de depressie wordt erg zachte lucht naar Europa gebracht, maar die botst op het vrij logge koudeluchtreservoir. Die laat zich niet zomaar verdrijven, waardoor er een zeer scherpe luchtmassagrens ontstaat. Op die grens kan er zeer veel neerslag vallen. Ten noorden als sneeuw en ten zuiden hoofdzakelijk als regen.

Momenteel wordt deze grens vrij ver ten noorden van de Alpen berekend, waardoor grote neerslag uitblijft, maar in eerdere runs werd deze grens wel eens zuidelijker berekend. In dat geval zou er veel neerslag in de West-Alpen kunnen vallen, maar met het grote risico dat de sneeuwgrens ook erg hoog komt te liggen. Ik probeer de situatie aan de hand van deze afbeelding hieronder uit te leggen:

Het lagedrukgebied (met de L als kern) trekt over het Europese continent, waardoor de luchtmassagrens (de oranje lijn) ontstaat. Rondom deze lijn zit het gebied met de grootste neerslaghoeveelheden. Deze luchtmassagrens wordt door de huidige modelrun van het ECMWF ver ten noorden van de Alpen berekend, waardoor deze in de zachte zuidwestelijke stroming zitten. Met enige stuwing en wat neerslag aan de zuidkant (zwarte pijl) en het binnentrekken van zachte lucht aan de noordkant kan er een stevige zuidföhn ontstaan aan de noordkant. In deze berekening zou het tot zeer zware windstoten kunnen leiden.

Als het lagedrukgebied vervolgens verder richting Polen/Tsjechië trekt, dan draait de wind aan de achterzijde van deze depressie naar het noordwesten, waardoor er weer koude lucht naar de Alpen kan stromen in combinatie met neerslag. In deze berekening zie je ook nog de restanten van de stuwing in de Zuid-Alpen, die vanuit het westen weer afneemt.

Let op: dit is nog steeds voor 6 à 7 dagen vooruit. Ik heb de ECMWF berekening eruit gepikt als voorbeeld, maar wat er precies gaat gebeuren is nog erg onzeker en hangt af van meerdere factoren:

• Hoe log is de koude luchtbel boven Europa/Noord-Europa?
• Hoe sterk wordt de depressie?
• Welke precieze koers volgt de depressie?
• enz.

Het zijn allemaal vragen waarmee de weermodellen ook worstelen en in de komende dagen verschillende oplossingen voor zullen laten zien. Pas begin volgende week zal er steeds meer duidelijk worden, al kunnen ook dan de details nog steeds veranderen. Voor de Alpen lijken we dus aan de zachte kant te blijven. Neerslag lijkt vooral een thema in de West- en Zuid-Alpen. Met name voor de West-Alpen zal de sneeuwgrens een dingetje worden. In de Noord-Alpen is föhn mogelijk en blijven de neerslaghoeveelheden waarschijnlijk beperkt.

Ook voor de Benelux geldt dus: termen als “sneeuwbom” en “25 centimeter sneeuw verwacht” moet je tot en met het weekend allemaal met een korreltje zout nemen. Ja, de mogelijkheid is er en de kans dat er ergens zoveel kan vallen is echt aanwezig, maar dat ergens kan dus ook met gemak niet in de Benelux zijn. Met deze nuances in het achterhoofd is het natuurlijk wel smullen dat er potentie is voor echt winterweer in de Benelux.