In een onderzoek dat onlangs gepubliceerd is in Resuscitation komen de artsen Luca Moroder, Birgit Mair, Hermann Brugger, Wolfgang Voelckel en Peter Mair tot de conclusie dat lawineslachtoffers met een hartstilstand alleen een kans van overleven hebben als omstanders het slachtoffer snel bevrijden en direct met reanimatie starten.
Het team onderzoekers uit Oostenrijk en Italië bestudeerde in “Outcome of avalanche victims with out-of-hospital cardiac arrest” de gegevens van lawineslachtoffers (2008-2013) die na uitgraven een hartstilstand hadden. Van 55 personen met een hartsilstand werd bij 32 geen reanimatie gestart. Zij werden ter plekke dood verklaard door de reddingsdienst.
Van de 23 personen waarbij reanimatie wel werd geïnitieerd door de reddingsdienst waren 3 personen gedeeltelijk (niet kritisch) bedolven. Dat wil zeggen hun ademwegen waren vrij. Alle drie overleden (1 ter plekke, 2 in ziekenhuis) als gevolg van trauma.
Van de 20 personen die geheel (kritisch) bedolven waren -hun ademwegen waren geblokkeerd- waren 9 kortdurig bedolven en 11 langdurig. 35 minuten is hierbij de scheiding. Van de langdurig bedolven mensen overleden 5 ter plekke en 6 in het ziekenhuis. Van de 9 kortdurig bedolven personen overleden er 4 ter plekke. De overige 5 overleefden. Slechts 2 hadden minimale hersenschade (CPC 1).
Reanimatie redt levens
Het zijn harde cijfers. Van de 55 slachtoffers met een hartstilstand overleven er uiteindelijk maar 5 en slechts 2 komen er met minimale hersenschade vanaf. Dit zijn alle 5 personen die kortstondig (tot 35 minuten) begraven waren en waarbij omstanders gestart waren met reanimatie. 4 van de slachtoffers hadden ROSC (restoration of spontaneous circulation) na BLS (Basic Life Support door omstanders) en 1 na ALS (Advanced Life Support door de reddingsdienst). De onderzoekers concluderen dat de focus bij kameradenredding moet liggen op het razendsnel bevrijden van een bedolven kameraad en dat iedere offpiste skiër en boarder de vaardigheid moet hebben om effectief te reanimeren. Tot slot zeggen ze dat ook het daadkrachtig behandelen van onderkoeling bij uitgegraven slachtoffers van groot belang is.
Volg een EHBBO cursus
Even preken voor eigen parochie: iederen freerider moet een EHBBO cursus doen. Period. Een reanimatie- of EHBO-cursus in Nederland is een goed begin, maar het is een andere wereld daar in de bergen. Weet hoe je een lawineslachtoffer kan beoordelen, waar je op moet letten als het slachtoffer uitgegraven is, hoe je high quality hartmassage en beademing geeft (met masker), welke human factors er op een ongevalsplek een rol spelen, hoe je een hypothermia-wrap maakt, hoe je de reddingsdienst alarmeert, hoe je de ongevalsplek voorbereidt op de komst van de heli en als het echt epic wordt: hoe je een slede bouwt van ski’s of een sneeuwhol graaft.
Op 11 en 12 maart geef ik een EHBBO-cursus voor het Snow Safety Center in Klosters.
Voor de liefhebbers: het pdf van het onderzoek.
Reaktionen
@@Menno, duidelijk allemaal !
Heb - nog- niet hele PDF doorgelezen maar is bekend waarom bij 32 van de 55 personen niet meteen een reanimatie gestart is? Is een hoog aantal.
MOET eigenlijk dergelijke cursus volgen maar het komt er maar niet van (uitstel komt afstel).
Als medisch bergredders hebben we een triage protocol dat ons vertelt of we beginnen met reanimatie of niet. Aanwezigheid van een ademruimte en de begravingsduur spelen hier een grote rol bij. In dit onderzoek waren de gegevens als volgt: van de 32 personen waarbij geen reanimatie is gestart door de reddingsdienst, waren er 6 gedeeltelijk (niet kritisch) begraven. Zij waren gedood door trauma. De overige 26 personen waren langer dan 35 minuten geheel (kritisch) begraven. Dit varieerde van 60 minuten tot 14 dagen. De medisch bergredder ter plekke heeft klaarblijkelijk in zijn of haar assessment gevonden dat de personen aan de criteria voldeden om geen reanimatie te starten.
Voor de geïnteresseerden: het protocol voor professionele medische behandeling lawineslachtoffer vind je hier: http://cdn.wepowder.nl/weblog/1/2859.jpg?width=640
Dus dit onderzoek gaat alleen over personen die door reddingsdienst al dan niet gereanimeerd zijn?. Hoeveel reanimaties zijn wel/niet gedaan door ski buddies (niet reddingsdienst) al dan niet met EHBO kennis. Kan me bijv. voorstellen dat je (als “toerist” zijnde) vanwege de paniek na lawine je niet in staat bent juist te handelen (zijn verhalen van bekend).
@@MennoBoermans
Vandaag nog wat aan je cursus gehad. Weliswaar gewoon op een zebrapad in Amstelveen, maar toch. Fijn om niet geheel hulpeloos te zijn als er wat gebeurt, zeker als er geen hulp komt (in de bergen).
Misschien ga ik volgend jaar wel op herhaling.
Ivar
@@Mennoboermans ik had graag jou mening over het volgende ook eens.
Onlangs vertelde een vriend die in een ziekenhuis in Bern werkt me dat ze daar ook onderzoek naar het onmiddellijk reanimeren van lawine slachtoffers aan het voeren waren.
Ze zouden namelijk in sommige gevallen net willen wachten met reanimeren.
Er zouden enkele cases zijn geweest, waarbij het slachtoffer al enige tijd begraven was en waarbij onderkoeling reeds was ingetreden. Men zou begonnen zijn met reanimeren, het hart begon weer zelfstandig te kloppen, en vlak daarna ging het slachtoffer terug in CA.
Dit zou dan (vermoedelijk) komen door een soort van ‘cold shock’ omdat door de reanimatie koud bloed van de ledematen naar het hart gepompt werd.
Betekent dit dan dat we een slachtoffer dat reeds serieuze onderkoelingsverschijnselen heeft beter eerst opwarmen alvorens te reanimeren?
Maar dan stel ik mij de vraag waar je als bergsporter de grens moet trekken tussen opwarmen of reanimeren.
Om ook nog een tweede vraag te stellen.
Vorig jaar las ik een artikel met volgende titel “Nobody is dead until warm and dead”.
Als ik mij niet vergis was het zelfs op dezelfde site.
Er zijn meerdere voorbeelden waarin iemand uit hypothermic cardiac arrest werd teruggebracht na meerdere uren.
Ik snap niet alle medische termen uit het beslissing diagram dat je hier boven nog post.
Maar wanneer beslis je concreet op de berg om iemand nog op te warmen, of naar het zieken huis te vliegen om op te warmen?
Tot welk punt is zoiets zinvol?
Want als iemand na 5uur kan worden teruggebracht, dan kan je bijna stellen dat er altijd nog hoop is.
En zijn deze protocols verschillend van land tot land?
Willem
@@Dorylus Er worden wereldwijd onderzoeken gedaan. Slechts een aantal worden ook gepubliceerd en pas als ze uitvoerig besproken zijn in diverse commissies kunnen we de bevindingen eventueel terugzien in guidelines of protocollen. Het onderzoek in Bern dat jij aanhaalt is nog in een beginstadium en het heeft geen zin hier op dit moment op in te gaan.
Het protocol ‘assessment of the extricated patient’ dat ik gepost heb is nadrukkelijk alleen voor professionele medische bergredders! Ik plaatste het slechts ter informatie, het is niet de bedoeling dat non-professionals deze guidelines hanteren in het veld.
Voor non-prefessionals, leken, omstanders, kameraden is er dit schema:
http://cdn.wepowder.nl/weblog/1/2849.jpg?width=640
Je ziet dat je als bergsporter altijd met reanimatie dient te starten, als de patient niet ademt. Het belang hiervan wordt ook benadrukt in het onderzoek waar deze post origineel over ging.
Ik verwijs ook graag nog een keer naar dit bericht: http://wepowder.nl/weblog/4189/Het-Lawineslachtoffer
Daarin lees je ook dat onderkoeling pas een rol gaat spelen als lawineslachtoffers langdurig begraven zijn.
Nogmaals: kom 11 en 12 maart naar Klosters. Daar leer je, bespreek je en oefen je al deze thema’s uitvoerig. http://www.snowsafety.nl/cursussen/ehbbo
@@ieism Goed om te horen! Well done!
Het niet in actie komen bij een ongeval kun je voor een deel voorkomen door ehbo te leren en te oefenen. Dan wordt het soort automatisme. Dat geldt helaas niet voor iedereen. Ik vind het een aardig stuk, geeft weer aan dat je toch je kunt redden. Zelfs de kleine kans is dan de moeite waard.
Nog over de hypothermie en bls bij mensen die bewusteloos zijn. Ik ben benieuwd naar het onderzoek, ik denk dat je tijdens de redding daar niet meteen bang voor moet zijn. Mn de perifere bloedvaten bevatten " koud bloed" maar zijn ook samen geknepen. Dat krijg je in de bergen niet verholpen/ verprutst. Patiënten worden in het ziekenhuis om die reden ook langzaam opwarmt als ze diep onderkoeld zijn. Bls is ook het vrijmaken van de ademweg. Dit is een van de belangrijkste dingen die je kan doen voor een bewusteloos persoon.
Basis boodschap: twijfel niet over alle academische varianten, maar doe een ehbbo en leer reanimeren. Dat redt je de meeste mensen mee.
Eerste foto is wel geen goed voorbeeld, Leg het slachtoffer tenminste vlak voor een vrije ademhaling. Op de foto ga je er niet veel lucht in krijgen