Vaak gaat het goed, soms gaat het mis. Vandaag het vijfde artikel in een reeks om je te laten zien dat het soms mis gaat. Goed mis. Zodat je ziet dat je altijd, maar dan ook altijd bij je zelf te rade moet gaan. ‘Doe ik de juiste dingen en doe ik ze goed?’ Vandaag het verhaal van Frisco!.
Begin maart 2009 was het zover. We zouden met z’n drieën, ik, mijn broer en een vriend, 2 weken gaan skiën aan de andere kant van de grote plas. Grootste doel van onze reis was het avontuur, skiën in een ander land en het ervaren van de champagne powder. Dit zou moeten gebeuren middels een heli-ski aan het einde van onze vakantie in Whistler–Blackcomb. Bepakt en bezakt vertrokken vanaf Schiphol, op zoek naar avontuur. De eerste 4 dagen Big White waren een goede opwarmer. 2 dagen Blue Bird en 2 dagen lichte sneeuwval (ca. 10 cm vers) zorgden er voor dat de poederkoorts toenam. Veel tussen de bomen kunnen skiën op mooie blauwe en diamond afdalingen en ongeprepareerde bowls, soms met temperaturen van -35 graden. Dit alles zonder de veelbesproken drie-eenheid (schep, lawinepieper en sonde).
Hierna doorgereden naar Sun Peaks. De weersvoorspellingen vielen allemaal een beetje tegen, er werd alsmaar geen sneeuw voorspelt, wat betekende dat we dus voornamelijk veroordeeld waren tot de pistes en verspoord off-piste terrein. Niet waarvoor we naar Canada waren gekomen in ieder geval. Dit werd grotendeels vergoed door de enorme gastvrijheid van de Canadezen en andere activiteiten als een sleehondentocht en een ijshockey wedstrijd, maar toch bleef de hoop op een grote dump bestaan. Deze kwam dan ook uiteindelijk, de dag dat we zouden vertrekken naar Whistler. Intussen hadden we al een keuze gemaakt voor de Heli-ski, alleen wilden we wachten op een heldere dag, dus we hadden nog niets geboekt.
Op weg naar Whistler kwam dus de dump en dat was dan meteen ook een echte dump. Drie tot 4 dagen lang hevige sneeuwval, afgewisseld met een kleine opklaring. De temperatuur was ook langzaam aan omhoog gekropen, wat soms voor natte sneeuw zorgde in het dal. De eerste dag in Whistler was direct een groot poederfeest. Overal waar je maar keek zag je mensen tot over de knieën in de poeder staan. Hier hadden we dus op gewacht! De eerste dag zijn we voornamelijk op de piste gebleven, vaak net naast de paaltjes om toch nog first-tracks neer te zetten. Nog steeds allemaal zonder de drie-eenheid (schep, pieper en sonde). We hadden inmiddels besloten de één na laatste dag in de helikopter te stappen, om de vakantie mooi af te kunnen sluiten. Alleen het weer zat wat tegen, er werd alsmaar meer sneeuw voorspeld.
De tweede dag had ik Rossignol Bandits gehuurd, met 97 mm onder de voet, zodat ik wat meer float zou hebben in de poeder. Deze dag ben ik samen met mijn broer ook steeds meer van de pistepaaltjes afgedwaald, er was ook wat meer zicht op deze dag, dus vanuit de lift en met de pistekaart konden we steeds nieuwe plekken vinden om te skiën. In Canada hebben ze bowls, deze worden niet geprepareerd en zijn op poederdagen mooie plekken om poeder te kunnen skiën, wat wij die dag dus ook veel gedaan hebben. De derde dag hetzelfde laken een pak poeder. Weer veel buiten de piste geskied, ook buiten de paaltjes van de bowls. Inmiddels hadden we de heli-ski afgeblazen i.v.m. de slechte voorspellingen. We wilden geen 500 euro euro uitgeven aan een helicopter tocht in een sneeuwstorm, als deze al überhaupt door zo gaan. Het werd dus een dagje Cat-Skiën in de BC van Whistler.
De dag begon zoals alle andere dagen, met veel sneeuwval. Het lawinegevaar stond ondertussen op high, vergelijkbaar met een 4. Volgens de gidsen van de organisatie was er de afgelopen week meer dan anderhalve meter gevallen, we hadden onze snorkels dus nodig. In de eerste rit omhoog kreeg de gehele groep lawinepiepers uitgereikt, waarmee na een korte uitleg een paar keer werd geoefend boven op de berg. Alleen beide gidsen hadden ook een schep en sonde bij zich. Die hadden we waarschijnlijk toch niet nodig?
Via de walkie-talkie van de andere gids werden we gewaarschuwd dat hij eraan kwam. Op dat moment keek ik om en zag ik een witte muur op me af komen. Shit, ik moet weg hier! Omdat we op een vlak stuk stonden, was het moeilijk om weg te komen. Na een snowboarder een duw de goede kant op gegeven te hebben, kon ik nog drie keer prikken voordat ik gegrepen werd. En met mij acht anderen van de groep. Gegrom en een wasmachine, alsof je in een grote golf in de Atlantische oceaan ligt. Dit gaat niet goed, dit is het dan, dacht ik. Na een aantal seconden komt de massa tot stilstand en probeer ik direct met mijn armen mijn gezicht vrij te maken. Gelukkig lukte dit direct. Ik kon mezelf binnen 10 seconden helemaal vrij krijgen en begon direct terug omhoog te lopen in de richting waar ik de rest voor het laatst gezien dacht te hebben. Gelukkig zag ik al snel dat er vier anderen ook vrij waren en konden we beginnen met de zoekactie. Fuck, waar is mijn broer? Ik zie hem niet.
De tweede gids was ondertussen ook naar beneden geskied en begon de zoekactie te coördineren. Piepers in de search mode dus. Bij mijn weg omhoog kwam ik vrij snel 2 skischoenen en een hand tegen, wat dus direct mijn grootste prioriteit werd. Zonder schep was het een hels karwei hem vrij te krijgen. Gelukkig werden er steeds meer mensen half onder de sneeuw vandaan gehaald, wat ervoor zorgde dat er meer mensen konden helpen met graven. Maar nog steeds geen spoor van mijn broer. Na een minuut of vier graven kreeg ik hulp van twee andere mensen bij het uitgraven en uiteindelijk hebben we hem aan zijn schoenen de sneeuw uit kunnen trekken. Daarna volgde de fotograaf die ondersteboven begraven was in de sneeuw, met alleen zijn snowboard boven de sneeuw.
Maar nog steeds had ik mijn broer niet gezien of gehoord. Gelukkig hoorde ik op een gegeven moment zijn stem. Hij lag op zijn rug, begraven en kon zich niet bewegen. Alleen zijn gezicht was vrij gemaakt en lag zo’n 30 cm onder de sneeuw. Nooit zo blij geweest met een stemgeluid! Uiteindelijk bleek dat er vijf van de twaalf mensen begraven waren met hun gezicht onder de sneeuw, twee met hun gezicht boven de sneeuw en dat er vijf mensen direct konden zoeken (inclusief de tweede gids). Schade: een gekneusde rib, een gekneusde enkel, een gebroken snowboard en een hoop ski’s en stokken die verdwenen waren. [b]Kortom, een extreem goede afloop voor een groep met zo weinig lawine kennis.[/b] Door deze gebeurtenis ben ik zelf in ieder geval flink gaan nadenken over wat ik allemaal uitgespookt heb in de laatste jaren, buiten de piste.
Het gevoel van “dat overkomt mij niet” heb ik heel lang gehad en daarom heb ik verkeerde keuzes gemaakt op verscheidene momenten.[/b] Zonder kennis, zonder drie-eenheid, zonder enige voorbereiding heb ik me meerdere keren op terreinen gewaagd waar het absoluut fout had kunnen gaan. En dat terwijl ik al een aantal jaar Versesneeuw.nl en daarna WePowder heb gevolgd en dus op de hoogte was van alle risico’s. Een pijnlijk leermoment dus, maar zoals al veel is gezegd: Poeder is een keuze en ik wil niet zonder de poeder. Voor alle (beginnende) poederrijders: het kan jou ook overkomen, zelfs met gecertificeerde berggidsen. Zorg dat jij je keuzes kunt maken!
Een heftig verhaal, maar op welke punten van het 3x3 systeem van Werner Munter ging het volgens jou allemaal mis? Wat ging er goed? Onderstaand het 3x3 raster… 
Deze serie is powdered by dewePowder Safety Academy
Reacties
Ter verduidelijking, op foto 2/3/4 zie de de helling die als laatste geskied is en dus is gaan rollen.
Je zou toch eigenlijk wel mogen verwachten van (gecertificeerde) berggidsen dat zij wel weten welke helling je wel en welke je niet moet afdalen… Maar misschien zorgt Mr Greed ervoor dat ze toch teveel risico nemen op het moment dat er 11 man met $$$ op hun deur aanklopt terwijl het lawine gevaar op 4 staat. Wat jammer is, want daarmee gooien ze min of meer hun eigen glazen in. En ben je dus genoodzaakt om zelf ook in staat te zijn om het risico op de helling in te kunnnen schatten. Dat is natuurlijk sowieso goed om te kunnen.
\
Maar toch vraag ik me af wat er gebeurd als je onder begeleiding van 2 gidsen bent, en zij zeggen dat het OK is, terwijl jij daar anders over denkt. Over het algemeen heeft een gids meer ervaring, kent het gebied beter etc. etc. Maar zoals dit verhaal al aangeeft hoeft dat dus niets te betekenen… Lastig hoor.
3x3:
Thuis: Het weer is wel ingeschat, maar op fatale dag geen rekening mee gehouden.
In het gebied: Wederom het weer wel ingeschat, maar niet echt rekening mee gehouden.
Op de helling is het plannen van je rit en verzamelpunt belangrijk. Zoals we lezen niet op een vlak stuk, onderaan een helling, maar in de luwte en zichtbaar voor je maten.
Frisco zegt zelf ook al; zonder 3-eenheid duik je zo’n helling onder die condities niet in.
\
Maar als 2 gidsen zeggen dat het goed is …
Overleg met die gidsen (of tipje geven …) is vaak wel mogelijk. Schat je het zelf gevaarlijk in, overleg dan even waarom en waarom de gids het safe inschat.
Nare toestand hoor. Onbegrijpelijk dat men toch naar boven ging met stufe 4. Heb zelf ook zoiets meegemaakt met een gegidste afdaling in Les Deux Alpes. Het probleem ontstaat waarschijnlijk doordat men een gids inhuurt om helemaal safe te willen zijn, terwijl het doel van de gids ook nog eens is om jou poeder te laten skiën. Voor dat laatste doel zoekt men wel eens de grenzen op. Meestal gaat het toch goed, maar het opzoeken van die grenzen zorgt ervoor dat de veiligheid in het gedrang raakt. Goed dat jullie het iig. nog kunnen doorvertellen.
Gidsen waren locals, jongens die al 15 en 17 jaar in het gebied werkten en zelf lawine cursussen gaven. De plek waar we op elkaar wachten, werd gezien als een safe-spot, daar er in het verleden op die plek nog nooit een lawine had plaats gevonden. Dit is allemaal wel info van de gidsen zelf, dus niet 100% betrouwbaar. Blijft inderdaad lastig om te beoordelen of ze fouten hebben gemaakt in hun beoordeling van de bewuste helling, gewoon omdat ik zelf ook de kennis niet heb.
\
@Alesvw vooralsnog alleen ingeschreven voor de theorie op 6 en 13 december in Den Haag, praktijk ben ik nog aan het kijken of dat er dit jaar in zit. Nieuw huis, 2 andere wintersport weekjes etc. Moet ook geld in het laadje komen hé? ;-)
Damn… Jij hoeft voorlopig niet meer mee te doen aan de lotto, en je broer ook niet! Statistisch gezien is je geluk voorlopig op. 7 burials vs. 2 schepjes en wat verkleumde handen zonder slachtoffers, goeie score!
@Frisco! Deze zin vind ik interessant: ‘daar er in het verleden op die plek nog nooit een lawine had plaats gevonden.’…
Ik zat er rond die tijd ook. Het was ook al vanaf vrijdagnacht aan het sneeuwen. Zeker tot die donderdag erna. Onze heli vlucht is helaas 5 keer niet doorgegaan, maar als ik dit weer lees…
Je zou zeggen dat het onverantwoord is in deze omstandigheden met een onervaren groep op pad te gaan.
misschien iets om in de rit naar de alpen te lezen jaap ;)
http://en.wikipedia.org/wiki/Independence_(probability_theory)
@ morris Inderdaad, dat is een interessante uitspraak. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst, blijkt weer. Hebben de gidsen op die bewuste dag de helling opnieuw beoordeeld, of zijn ze er van uit gegaan dat die toch wel veilig zou zijn?
\
@ JaapvR Een groot voordeel van de burials was dat iedereen zichtbaar was boven de sneeuw. Een voet, een hand, een board, er stak bij iedereen wel iets boven de sneeuw uit. Dit zorgde dus voor veel minder zoektijd, waardoor we direct konden graven. Maar inderdaad, we hebben een engeltje bij ons gehad, dat beseffen we ons maar al te goed!
Dat er dingetjes boven de sneeuw uitstaken zie ik als een deel van je geluk… Stel je voor dat je na afloop eentje te weinig telt!
Nu ga ik ff Sjonnie’s linkje lezen, misschien moet je juist wel een lotto-ticket kopen!
\
@Sjonnie: Om nou meteen te stellen dat dit geluksgevalletje, en het winnen van de lotto onafhankelijke events zijn… Volgens mij duiden beiden op een grote bak mazzel als common cause (confounding factor voor de statistici?) al dan niet in een omgekeerd evenredige relatie. Maarja, volgens Hume zullen we dat nooit weten…
http://en.wikipedia.org/wiki/Causality
spannend allemaal. Meeste lawines ontstaan juist op slopes van 30-35%. Elke keer weer dezelfde slope opnieuw beoordelen. Bij twijfel kappen en omdraaien. En ik heb vaak getwijfeld en toch hele mooie afdalingen gemaakt. Wel prettig dat je het allemaal nog kunt navertellen.