Vandaag het laatste deel van de helling in Klosters die ons al dagen bezighoudt. Ik begon donderdag met de vraag ‘hoe steil is deze helling.’ Daarna volgde de vraag hoe meet je deze helling? Waarna we op zaterdag stilstonden bij de expositie van de hellingen de windrichting en je op zondag te voorzien van de lokale lawineberichten. Gister volgde het finale antwoord. De genomen helling was te steil, waarmee de skier (bewust) het risico nam dat er een plaatlawine naar beneden kon komen. Vandaag de context: ‘waarom deed deze skier dat dan?’
Lawine dummie?
Je zult komende winter regelmatig skiers en snowboarders bewust en onbewust hellingen nemen die aan of over de max liggen. Vaak gaat dat goed, soms heel erg mis. En de lijnen die ze kiezen zullen je aan het twijfelen brengen ‘ben ik nu niet te spastisch bezig?’. Weet dat een deel van deze skiers en boarders niet meer zijn dan lawine dummies. Een groep van lemmingen die zich overal van afstort. Een ander deel zijn gidsen, professionals en andere ‘experts’ die gecalculeerde risico’s nemen. Waar wie neemt (on)bewust grote risico’s en wie neemt er bewust gecalculeerde risico’s? Dat kun je aan de buitenkant niet zien. Vertrouw als beginnend en gevorderd freeriders in eerste instantie op de starkke kaders die de lawinekunde je biedt en wees alert op de ‘denkfouten’ die je in module 1 van de safety academy leert.
Pas als je dagelijks in de bergen onderweg bent, weet wat verantwoordelijkheid naar jezelf, je groep en je vrienden betekent, pas dan ben je in staat gecalculeerde risico’s te overwegen. Let wel, te overwegen.
Onder toezicht namen wij gecalculeerde risico’s
De bewuste dag van de foto waren wij onderweg met Martijn Schell. Een kundig en ervaren berggids die dagelijks in de bergen staat. We waren onderweg vanwege een praktijkcursus lawinekunde met als laatste dag de opdracht om gegeven de context de minst gevaarlijke route vanaf de Madrisajoch richting St. Antonien te vinden. Dat werd uiteindelijk de route hieronder.
Daarbij namen wij de minst steile route. (De skier ging wat steiler voor de foto). We waren ons bewust van de risico’s. Namelijk aan (en over) de limiet wat betreft het lawinegevaar. Zo is de Grafier Joch een steile wand boven ons. Maar als we deze zouden passeren voordat de zon er recht in kan stralen, dan zou het gevaar minder zijn.Het risico was kortom plaatlawines en spontane door de temperatuur veroorzaakte (natte) lawines.
Wat waren de kansen?
Met uitzondering van de passage onder de Gafier Joch geen terrain traps onder ons. Het zicht was verder goed. We hadden te maken met een kundige groep (zowel wat betreft rijtechniek als kennis) en we konden ons bedienen van de juiste rijtactieken (afstand houden, elkaar in de gaten houden en safety spots).
Het was voor ons een interessante les, die ons leerde hoe nauw het luistert om gecalculeerde risico’s te nemen. Het deed ons beseffen dat we hiertoe eerst de basis goed moeten beheersen, heel veel ervaring moeten hebben en als geen ander leren te filteren. Maar het begint met de juiste basiskennis. We leerden ook dat we dit niet zomaar zonder profesionele begeleiding konden doen. En zelfs na deze dag zijn we nog niet in staat om de mountain sense die een profesional als Martijn heeft ten volle zelf te benutten. Het leerde ons vooral dat dit bijzonder mooi was, maar niet zomaar op eigen initiatief omdat je snel een risico over het hoofd ziet.
Een mooie case en ik hoop dat hiij jullie weer wat bewuster heeft gemaakt. Morgen een nieuwe case.
Deze serie is powdered by de Safety Academy
Reacties
Super om de achtergrond open te geven. De aanleiding van deze toer was nog een stukje van de puzzel die ontbrak.
Interessant om te lezen hoe met (veel) meer kennis en ervaring de risico´s beter gecalculeerd kunnen worden. Indrukwekkend ook hoe tijdens een lange toer in complex terrein de risico´s consequent op of net onder de grens van wat acceptabel is blijven.
Voor mij persoonlijk zeker far over the edge. Ik ga uit van het idee om meer marge in te bouwen naar mate de ervaring minder is.
Dit is niet bedoeld als kritiek maar ik ben wel nieuwsgierig naar wat het nut is van het over de grens gaan. Zeker als je zelfs met jullie hoeveelheid ervaring en kennis dit hierna niet kunt zonder gids. Wat was het doel van dit deel van de cursus?
En zou je een dergelijke situatie niet kunnen simuleren door te werken met een fictieve hogere stufe tijdens een afdaling? Die ervaring zal niet helemaal hetzelfde zijn maar kan de werkelijkheid wel benaderen lijkt me.
Ook het even steiler rijden voor de foto kan ik niet helemaal rijmen met een lawinecursus waarbij je je al op/over de grens begeeft.
Ik kan me nog een verhaal van opa herinneren bij L1 dat een groep gidsen in opleiding ook een tour moesten doen die op/over de grens was. Waarna ze in grote moeilijkheden kwamen en ook de opleiders van de gidsen redelijk in paniek waren en er sterk aan zaten te denken hun daar weg te laten vliegen. Ik geloof dat er een front binnenkwam en dat alles om hun heen bij het minste of geringste ging glijden. Bij gidsen in opleiding kan ik me echter beter de noodzaak voorstellen om eens in dergelijke situaties geweest te zijn.
@@Zimoski, dit was tijdens een SSC cursus. We bleven met behulp van Martijn aan de veilige kant van de lijn. Wat het ons liet zien was dat een lijn die we ogenschijnlijk voorheen blind namen heel veel risico’s herbergt en hoe hard je je best moet doen om geen fouten te maken op een lijn die tegen de limiet aan licht. Geen afstand houden, met z’n allen in de traverse of stoppen op de verkeerde plek kan dan nare consequenties hebben.
thx voor de uitleg. Ik ben benieuwd naar de volgende case!
@@Zimoski, met genoegen. Donderdag weer een nieuwe case
Een bijzonder, interessant en opmerkelijk verhaal.
Gisteren was het duidelijk voor me dat het goed is om stil te staan bij het inschatten van de hellingshoek: Dat is zeer moeilijk, zowel op de kaart als in het veld. Heel goed om daar bij stil te staan.
Ik weet niet zeker of de boodschap van vandaag goed bij mij is overgekomen.
Er staat: \
- " De genomen helling was te steil, waarmee de skier (bewust) het risico nam dat er een plaatlawine naar beneden kon komen."\
- “Daarbij namen wij de minst steile route. (De skier ging wat steiler voor de foto). We waren ons bewust van de risico’s. Namelijk aan (en over) de limiet wat betreft het lawinegevaar.”
Als ik dit dus goed op een rijtje zet is er bewust voor gekozen om \
- in een zeer extreme lawinegevaarlijke situatie \
- door ‘tegen 40 gr. aan’-steil terrein te gaan skien\
- om een mooie foto te maken, \
- terwijl door fernausösung een bak verse gebonden sneeuw getriggerd had kunnen worden van ca. 20.000m2 (=opp. onder de Madrissaspitsen 2732m) die waarschijnlijk meer dan 50cm dik is.
En het belangrijkste woord in de tekst is daarbij ‘gecalculeerd’…(!?)
Serieuze vraag: Waren jullie er van op de hoogte dat op de dag zelf (14 maart 2009) én de drie dagen voorafgaand lawinestufe 4 gold in Gargellen - Vorarlberg? Dit LLB is uitgegeven voor het gebied op nog geen 200 meter afstand van de plek van de foto.
Hebben jullie in de zoektocht naar de minst gevaarlijke route richting St. Antönien de route over het Rätschenjoch 2602m, wat je midden op de veel veiliger Gafierplatten brengt, overwogen of was dit ski technisch geen interessant alternatief? Dit was nog geen 400 meter omlopen.
Ik vraag me af wat ik zelf gedaan zou hebben in deze situatie in een groep met veel geweldige skiers met veel kennis en ervaring op zo’n prachtige dag met hoogstwaarschijnlijk de meest prachtige sneeuw die je maar in Europa kan krijgen terwijl het de laatste kans was omdat we diezelfde avond al weer terug naar Nederland zouden rijden en we al de hele week zaten te wachten op goed zicht en mooi weer… (Ben bang dat ik mee was gegaan - Je wilt toch niet bekend staan als de grote afhaker)
@@meteomorris Je hebt me wel weer veel bewuster gemaakt. Dank daarvoor. Maar ik betwijfel of bij het grote publiek (bij mij dus) de juiste boodschap overkomt met de tekst van vandaag, waarin veel gesproken wordt over gecalculeerd risico.
Je geeft wel aan “We leerden ook dat we dit niet zomaar zonder professionele begeleiding konden doen.”, maar de duidelijke boodschap “DOE DIT NOOIT ZELF” of “DE SKIËR HAD DIT NOOIT MOGEN DOEN (zeker niet om enkel maar een mooie foto te maken)” had krachtiger gekund.
Ben erg benieuwd naar de nieuwe case van deze week!
mooie afsluiter!
Cruciaal is m.i. trouwens ook te beseffen waar die alpenverein). Dit wil niet zeggen dat niet (licht) van deze richtlijn afgeweken kan worden, zolang iedereen in de groep zich bewust is van de mogelijke risico’s en gevolgen. Dit staat trouwens ook met zoveel woorden in Munter! Of hier te ver wordt afgeweken, laat ik in het midden. Zwart-wit denken is handig, grijs maakt het interessant.
Hier is een stuk tekst (door leestekens?) weggevallen. Iemand van de website die dat weer kan bovenhalen?
Ga er maar vanuit dat Martijn Schell een goeie inschatting van het gevaar heeft gemaakt m.b.t. het laten skiën van dat stukje helling door die persoon voor die foto.
Als wij als professionals in een helling staan dan voelen wij ook vaak aan het sneeuwdek of er dan op die plaats meer mogelijk is of niet. Dat heeft… misschien te maken met de gebondenheid van de sneeuw op die speciale helling omdat de wind daar helemaal niet zo sterk huisgehouden heeft als dat we op voorhand dachten uit het lawinebulletin, etc. zo zijn er legio zaken die Martijn op zo’n moment afweegt en besluit dat het daar op dat moment wel kan.
Dat is het voordeel als je dagelijks met je voeten in dat spul staat, dan ontwikkel je een bepaalde “mountain sense”. Maar ook wij zullen er altijd voor moeten blijven waken dat we onszelf niet groter wanen als de berg!
Maar dat is dus de meerwaarde van een gids! En ik ken Martijn erg goed en weet zeker dat alles daar binnen de grenzen is gebleven van het gecalculeerde restrisico.