Reizen is niet meer

Al heel lang zie ik ‘reizen’ veranderen. Waar een half uurtje met de auto een serieuze onderneming was voor Emile op de basisschool en een dag in de auto op weg naar wintersport met mijn ouders een reis naar het einde van de wereld kon zijn, zie ik ‘reizen’ nu met een andere blik. Ik stuur zelf in het donker over de Autobahn terug richting Noordzee of draai zelf, terwijl het begint te sneeuwen, haarspeldbochten in op weg naar boven.

Zo nu en dan verandert de blik naar buiten en de wereld langs de weg, van vroeger, in een blik naar binnen als ik, nu, kettingen om leg omdat ik sneeuw heb gevonden. En thuis terug gekomen vraag ik me al heel lang af: Bestaat het echte reizen nog? Als alles thuis gewaxt en onderweg gebooking.com-ed is en weekendjes met bekende buddies een jaar van te voren al meer dan half vast liggen? Wat is er dan nog over van het ontdekken en de aangename verrassingen die het reizen eerder zo mooi maakten? Goed, het kan diep zijn of nog dieper, je kan hoog gaan, of zelfs nog hoger, maar kan je jezelf nog verrassen als je van huis bent? Met dingen die je niet van te voren met je smartphone op een weerkaart of internetsite hebt gezien?

Volgens mij zijn er nog genoeg overeenkomsten tussen vroeger, in mijn eigen jeugd, of de tijd van echte wereldreizigers ruim 100 jaar geleden en de poedertrips waar we nu met z’n allen online over dagdromen. Je neemt de tijd. Je zorgt dat je uitrusting, kleding en spullen op orde zijn. Ik controleerde de banden van mijn kinderfietsje in Helmond een keer extra, zoals ik nu nog even dubbel-check in welk vakje ik mijn paspoort heb zitten voordat @ieism me ophaalt voor de nadagen van poederalert#20. En dat is, denk even mee in principes, niet zo anders dan mannen als Fridtjof Nansen die hun materiaal vast een keer dubbel-checkten voor ze Groenland per ski overstaken.

Maar ‘reizen’ is ook veranderd. Omdat we onmogelijk veel informatie uit een 3- of 4-G netwerk kunnen sleuren en al het eten dat we op kunnen, uit een klein plastic kaartje van nog geen 10 gram kunnen trekken. Waar in de alpen we ook staan. En we hoeven niet meer te plannen of in beperkte mate vooruit te denken. We hoeven niet te hopen dat we een eerdere voedseldump onder een laag sneeuw terug kunnen vinden. Als ik mijn rugzak aanvul met extra glucosetabletten en bijna-stroperige ranja omdat mijn diabetes niet met 10 gram plastic gepland kan worden, voel ik me niet zo verbonden met go-pro filmpjes. Niet verbonden met opmerkingen als ‘deep!’, ‘steep!’ of ‘powdergiggle’.

Na samen met Ivar pas na Luzern voor Andermatt te hebben gekozen, voel ik me meer verbonden met reisgenoten. En ja, we hebben misschien wat data uit een wifi geslurpt, maar wij zijn op eigen (lees Ivars) inzicht en locale terreinkennis tot een keuze gekomen. Niet de dump van de eeuw, maar wel zo’n 15 cm vers met lekkere afdalingen langs de piste. En dalafdalingen in 't laatste weekend van maart… De Groenlandse westkust hebben we misschien niet bereikt, maar ik stuur na een mooie dag dalen, spelen en nieuws ontdekken niet minder voldaan richting het Oberengadin. Daar heet @thomas ons na een pikkedonkere maar niet minder mooie tocht meer dan warm welkom. Het Oberengadin blijkt bij daglicht door Hans Christiaan Andersen himself ingekleurd en ik weet het weer: Ivar en ik waren op expeditie. Verkenningswerk met het oog op een mogelijke splitfest+tele-weekend locatie.

Zodra ik de dag er na over het randje stap en achter Thomas aan de ‘backside’ in stap, zeg ik het mobiele netwerk vaarwel. Ik voel ik iets wat ik veel te lang heb nagejaagd en nu pas vindt: Zelf en samen iets nieuws ontdekken. Onder verantwoord afgebakende omstandigheden iets spannends doen en iets volstrekt nieuws ontdekken. Beeld- en beeldschoon. Go-pro filmpjes kunnen je herinneren aan mooie momenten die je hebt meegemaakt, maar zullen mij nooit doen dromen over het inkleuren van ‘terra incognita’ op mijn eigen kaart.

Zo lang @meteomorris in poederalerts flauwe grapjes blijft maken over snorkeldiepe-sneeuw of slush-puppy weer, hoef je niets links of uitzonderlijks te doen om een oud principe als ‘reizen’ eer aan te doen. De spandex-pakjes waar je on-line grappen over maakt moet je er misschien even bij denken, maar de wisseldag waar Ivar en ik onze winter samen met Thomas in Solden am Ortler mee afsluiten is voor mij ook niets anders dan een ouwe-flauwe maar goed gelukte grap.

Wanneer Thomas ons iets interessants heeft laten zien … en ons in een classic-oude ski-bum pickup terug rijdt naar de (enigszins) bewoonde wereld, besef ik plotseling wat je vandaag de dag eigenlijk nodig hebt voor een klassiek avontuur. Avontuur mag het resultaat van slechte (of wat mij betreft enigszins incomplete) planning zijn, maar ook in onze 10 gram-plastic-tijd kunnen we nog geweldig avontuur beleven. Zelfs als we weekenden vooraf vrij plannen, mobiele data slurpen en vooraf al het een en ander aan doelen op een rijtje zetten om af te strepen.

Het liefst wat onbekende plekken of routes om te ontdekken. Misschien wat persoonlijke randvoorwaarden. Kennis, kunde en middellen om veiligheid voldoende te waarborgen. Goeie reisgezellen met wie je ongeveer op de zelfde golflengte zit. En de wil om bij thuiskomst een paar hele vieze schoenen uit te trekken. Dat heb je vandaag de dag volgens mij net zo zeer als honderd jaar geleden nodig om echt bruut te kunnen reizen. Hele vieze schoenen. En ja, ik denk dat ‘reizen’ niet meer is wat het eens was. Maar helemaal gestorven en verdwenen? Zo lang ik nog thuis kan kan komen met een paar oude en vieze maar goed gebruikte schoenen, een paar lauwe, dampende sokken en de bijbehorende voeten, denk ik het het principe ‘reizen’ nog in leven te kunnen houden.