Sneeuw voor de Zuidalpen. Ook voor Frankrijk?

9 oktober was de eerste dag sinds 5 maanden dat het weer eens ouderwets vroor in de Benelux. De nacht was helder en in de vroege ochtend was het ijzig koud. Tegelijkertijd viel er een mooi pakje sneeuw in de Alpenhoofdkam en het oosten van Oostenrijk en konden we de eerste toerskiër waarnemen in Hochkar. In de rest van de Alpen doet inmiddels de herfst zijn intrede en dat levert mooie plaatjes op. Het zijn allemaal signalen van moeder natuur dat koning winter zich aan het opmaken is voor een inval, terwijl onze lieve zomer niet zomaar wil vertrekken.

De atmosfeer in het Noordelijke Halfrond zal de komende maanden op hol slaan. De dagen worden korter en sinds 10 september groeit het poolijs weer. Ook is de eerste sneeuw in Siberië waargenomen. Allemaal signalen dat het kouder wordt op de noordelijke breedtegraden. Tegelijkertijd is het water van de Middellandse zee, de Noordzee en de Atlantische Oceaan nog warm en wil de nazomer van geen wijken weten. Een situatie waarbij het ene moment koude lucht een poging zal doen af te zaken naar het zuiden (zoals we de afgelopen dagen zagen in het oosten van Oostenrijk), terwijl er zeker ook momenten gaan komen waarbij warmte vanuit noordelijk Afrika naar het noorden wordt gestuurd. Het zijn deze gevechten tussen warme en koude lucht die de herfst zo mooi maken en als het goed is ook sneeuw brengen.

Negatieve NAO

Het beste zijn de Alpen dan gebaat bij een zogenaamde negatieve status van de North Atlantic Oscillation. Ofwel niet al te grote drukverschillen tussen IJsland in het noorden en Lissabon in het zuiden. Bij een dergelijke situatie wordt de jetstream minder krachtig en gaat meanderen, waarbij de kans groot is dat koude lucht vanuit het noorden kan afzakken naar het zuiden en daar in aanraking komt met de milde en vochtige lucht boven de Middellandse zee waarbij we van tijd tot tijd sneeuw zien in de Alpen.

TIP: lees ook dit artikel over de NAO en de invloed op de winters in de Alpen

De NAO is kortom negatief en de actuele status is iedere dag hier te volgen. Ter vergelijking: tijdens de o zo droge herfst van 2015 was de NAO index overwegend positief en viel er slechts zelden een vlokje sneeuw in de Alpen. Pas op 3 januari 2016 kwam daar toen verandering in.

Bij een negatieve NAO gaat de jetstream kortom meanderen. Onderstaand zie je 3 fases van een jetstream. Bij A is er sprake van een zeer sterke jetstream. De koude (blauwe) lucht blijft hierboven en er vinden geen uitbraken naar het zuiden plaats. Bij fase B zie je dat de jetstream niet meer zo sterk is en er een golfbeweging in komt. Het ene moment zakt koude lucht iets naar het zuiden terwijl het andere moment warme lucht weet door te dringen naar de noordelijke breedten. Bij fase C is de jetstream flink aan het meanderen. Koude lucht zakt ver af naar het zuiden.

Afgelopen week zagen we daar het eerste voorbeeld van. Koude lucht zakte af vanuit het noorden en bracht dus sneeuw in Oostenrijk. Op het moment van schrijven wordt er een poging gedaan de koude luchtde Italiaanse Po-vlakte in te drukken, waarbij deze afkoelt en voor sneeuw zorgt. Dat levert sneeuw op bij de Stelvio Pas, witte topen boven St. Moritz en de eerste sneeuwvlokken van dit winterseizoen voor de Hossa Bar. Wit is het daar nog niet en dat was 23 september 2015 wel anders.

Ter vergelijking 23 september vorig jaar. Dat was wel even iets anders toen.

De komende dagen blijft het onbestendig aan de zuidkant van de Alpen waarbij er met name rond het Ortler massief, rond de Piz Bernina en de westelijke Piemonte boven de 1700 meter verse sneeuw valt. Ik ben overigens wat positieve gestemd over de sneeuwhoeveelheden rond de Ortler en de Bernina dan onze sneeuwkaarten op dit moment. Tot en met dinsdag zie ik daar al snel 25-50 cm verse sneeuw vallen boven de 2200 meter. Waarbij het op dinsdag nog eens sneeuwt in het noordoosten van de Alpen

TIP: check hier onze gedetailleerde sneeuwkaarten van de Alpen

Ik ben daarentegen nog niet helemaal zeker van de sneeuwval voor de Franse Alpen die onze sneeuwkaarten projecteren. Ik zie die pas vanaf donderdag op de kaarten waarbij het de voorbode is van warme lucht. In beginsel blijft het door orografische afkoeling nog fris in de Po-vlakte waarbij het op donderdag en vrijdag tot 1500 meter kan sneeuwen in de Italiaanse Piemonte. Aan de Franse kant is het dan al warmer. Sneeuw met name voor de zuidfranse alpen met een sneeuwgrens die geleidelijk aan stijgt.

Maar… over mijn voorspelling tot en met dinsdag ben ik redelijk zeker en we kunnen de komende dagen de toppen witter zien worden aan de zuidkant van de Alpen. Wat er precies na woensdag gebeurt is nog niet helemaal zeker. Wie weet blijft de lucht toch koeler of neemt de intensiteit van de neerslag toe. Allemaal vragen voor de komende week. Er gebeurt kortom van alles en zoetjesaan kunnen we ons heel voorzichtig opmaken voor de winter.

TIP: 4 november starten we de winter in Amsterdam met het Freeride Film Festival. Heb je al tickets?

Het gaan interessante weken worden. Hoe snel groeit het ijsdek aan in de noordpool? Hoeveel sneeuw gaat er vallen in Siberië? Hoe ontwikkeld de NAO zich? Wat gaat La Niña doen? Allemaal vragen die ik de komende weken voor je ga beantwoorden.

Stay stoked!