Open Data: Steeds minder sneeuw in Zwitserland

Zwitserland wordt meer en meer sneeuwvrij blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Genève (UNIGE) en UN Environment/GRID-Geneva. Een steeds groter deel van Zwitserland ziet de laatste decennia geen tot weinig sneeuw gedurende de winter. De onderzoekers maakten voor hun onderzoek gebruik van de Swiss Data Cube.

Zwitserland steeds meer sneeuwvrij

Met behulp van satellietopnamen van Europese en Amerikaanse satellieten van de afgelopen 25 jaar is er een analyse gemaakt op welke dagen per jaar bepaalde delen van Switzerland sneeuwbedekt zijn. Bij de analyse en de vergelijking van deze data in de tijd viel het op dat het deel van Zwitserland dat zo goed als sneeuwvrij blijft (0 tot 1 keer sneeuw per winter) gegroeid is van 36 naar 44%. Daarmee is het gebied dat vrijwel geen sneeuw zag met 5200 km2 groter geworden. Dat is een hoeveelheid groter dan de grootste provincie van Nederland. Op onderstaand beeld is goed te zien dat de hoeveelheid rood (is geen of zelden nog sneeuw) het afgelopen decenium flink gegroeid is ten opzichte van de 10 jaar ervoor.

Maar niet alleen dat is opvallend. Ook de eeuwige sneeuw is aan het smelten. Was eerst nog 27% van Zwitserland in 80 tot 100% van de dagen sneeuwbedekt, in het laatste decenium is dat gedaald tot 23%, waarbij steeds grotere delen van het hooggebergte in de warmste zomermaanden gewoon sneeuwvrij zijn.

Sneeuw is belangrijker dan je denkt

Dat wij freeriders sneeuw belangrijk vinden mag duidelijk zijn, maar sneeuw speelt ook een belangrijke rol in de waterhuishouding van een land. Sneeuw conserveert water omdat het bevroren is en niet weg kan. Als steeds meer neerslag in de vorm van regen valt, danwel het sneeuwdek sneller wegsmelt dan heeft dat een impact op de waterhuishouding. Als water sneller weg stroomt naar lagere delen of zelfs verdampt, dan heeft dat consequenties. Niet alleen voor de watervoorziening van huishoudens, het raakt ook de landbouw. Daarnaast zal het sneller weglekken van water ook voor overstromingen en periodes van droogte kunnen zorgen. Relevante data kortom die helpen te begrijpen wat er gaande is.

Experimentele data, vrij toegankelijk

Bovenstaande conclusies kennen als bron de satellietopnames van de Amerikaanse Landsat-satellieten en de Europese Sentinel 2 satelliet. Het staat iedereen vrij om met de data te experimenteren. Zeker omdat binnenkort ook de data van Sentinel 1 wordt toegevoegd en we een nog beter beeld gaan krijgen. Alle huidige data voor Zwitserland is hier te raadplegen. De resultaten van het huidige onderzoek vind je hier.

Sneeuwbedekking vs sneeuwdekdikte

Wat de data niet weergeeft is een antwoord op de vraag of er minder sneeuw valt. Daarvoor zou een combinatie met de data van het SLF een interessantie optie zijn. Het SLF verzamelt samen met Meteo Suisse al jaren data via automatische meetstationnen hoger in de bergen en via menselijke waarnemingen lager op de berg. Voor ons freeriders is namelijk relevant om te weten hoe de sneeuwbedekking zich tijdens de winter ontwikkeld en wat de dikte van het sneeuwdek doet. Indien de sneeuwbedekking op de lagere delen van de berg steeds korter duurt heeft dat consequenties voor onze treeruns en indien het sneeuwdek dunner wordt heeft dat met name hoger op de berg consequenties. In de hogere alpiene delen van de Alpen is het landschap vaak ruig en rotsbedekt zodat we veel sneeuw nodig hebben om freeriden mogelijk te maken. Het zou interessant zijn als de wetenschappers die database er ook aan toe zouden voegen en daarmee gaan experimenteren.

Klimaatverandering?

De afname van de sneeuwbedekking zou het gevolg zijn van een klimaatverandering. Meteo Suisse heeft mooi de temperatuurstijging van de afgelopen 150 jaar per seizoen in kaart gebracht. Onderstaand kaartje laat goed zien dat de sneeuw de stijging van de temperatuur gedurende de winter in de hogere delen van de Alpen (nog) tempert, maar dat het in de winter met name in de dalen en overall gedurende alle seizoenen duidelijk warmer is geworden. Het is dan ook niet zo vreemd dat allereerst een steeds groter deel van Zwitserland sneeuwvrij blijft en dat daarnaast de 'eeuwige sneeuw' op zijn retour is. Met de open data van Swiss Data Cube is een vermoeden mooi visueel aangetoond. Ik ben benieuwd wat we nog meer uit deze databron gaan zien.

websites:

• Swiss Data Cube
• Snow cover vieuwer.
• Meetgegevens SLF
• Temperatuur en neerslagontwikkeling in Zwitserland