Alpenweer: dubbel slecht nieuws

Ik kan me voorstellen dat ze in Italië wel even klaar zijn met al het stormgeweld van de afgelopen twee weken en dat ze snakken naar wat droger en stabieler weer. Maar als freerider word ik niet heel erg warm van de prognoses van de diverse modellen. Volgens de laatste berekeningen wordt hogedruk dominant. In eerste instantie levert dat een milde en droge stroming op vanuit het zuiden, maar als later de stroming naar oost draagt wordt het kouder. Om twee redenen word ik niet happy:

• Er wordt geen neerslag van betekenis berekend
• Heldere nachten zorgen voor een transformerend sneeuwdek dat als basis kan dienen voor toekomstige lawines

Naar verwachting kan deze situatie één of misschien zelfs wel twee weken of langer aanhouden. De jetstream wordt gedwongen een flinke omweg om de Alpen te trekken waardoor stormdepressies op afstand worden gezet. Dergelijke blokkades door hogedruk kunnen soms wel weken aanhouden. Weliswaar schampt begin deze week nog een zwak front de randen van de Alpen, maar daarna heeft het weer veel weg van de drukformatie die verantwoordelijk was voor de hittegolf en droogte gedurende de afgelopen zomer in grote delen van Europa.

Prima start van het hooggebergte

Zoals ik al meldde zal men in grote delen vann Zuid Europa blij zijn met de rust in de atmosfeer die er voor hen aan komt. Na twee weken van intense regen, wind en veel sneeuw voor het hooggebergte kunnen ze de schade gaan opmaken. En die is niet mals. Gelukkig bracht de aaneenschakeling van stormdepressies ook iets van goed nieuws. Ten zuiden van de Alpenhoofdkam en in de Alpenhoofdkam ligt een mooi en vaak dik pak sneeuw.

Rondom de Mont Viso, op de grens van Frankrijk en Italië viel een prima pakje sneeuw. Met sneeuwhoeveelheden die tot de verbeelding spreken. Rondom Sestriere kan dan al ook prima getourd worden op grote hoogte.

Ook de gletsjergebieden in de rest van de Alpen hebben een mooi pak sneeuw gekregen. Met name op de grens tussen Italië en Zwitserland liiggen nu substantiele hoeveelheden sneeuw. Boven de 2200-2400 meter is het sneeuwdek meer dan dik genoeg om de vellen onder te binden voor een mooie ski- of splitboardtour. Ook op de gletsjers is het goed toeven. Voor een mooie vergelijking tussen het noorden en zuiden van de Alpen: check dit artikel.

Dubbel slecht nieuws: geen neerslag van betekenis

De belangrijkste modellen berekenen voor begin deze week wat bewolking en neerslag, maar vanaf midden deze week wordt een omvangrijk hogedrukgebied dominant. Het heeft er alle schijn van dat dit hogedrukgebied zo sterk wordt dat ze de komende periode neerslag ver van de Alpen zal houden. Dat is slecht nieuws en past volgens wetenschappers binnen een verandering die we al langer zien. Als gevolg van klimaatverandering zien we de laatste tijd steeds vaker blokkades in de weerpatronen waardoor de jetstream noodgedwongen een omweg moet volgen. Omdat de blokkade in de huidige berekeningen pal boven de Alpen komt te liggen hebben we dus pech.

Geen neerslag betekent ook geen sneeuw en dat in een tijdperk waarin we zo graag de basis van de rest van de winter zien vallen.

Dubbel slecht nieuws: heldere nachten

Een tweede probleem van een lange periode van hogedruk zijn de blauwe luchten. Weliswaar laat bovenstaande grafiek zien dat het de komende periode te warm is voor de tijd van het jaar, maar het probleem is het volgende. De nachten zullen helder zijn, de zon staat al laag en het sneeuwdek laat pas rond de 2200-2400 meter van zich laat spreken in de Alpenhoofdkam en ten zuiden ervan. Gevolg daarvan is dat het gedurende de nachten afkoelt en het zelfs in en boven het sneeuwdek overdag op veel plaatsen onder nul zal zijn. We krijgen dan te maken met uit uitstraling van het sneeuwdek en de vorming van oppervlakterijp. Dat zal voor nu geen probleem zijn, maar des te langer dit aanhoudt des te groter dat deel van het sneeuwdek dat zich omvormt tot cohesieloze kristallen. Bij nieuwe sneeuwval wordt dit dan de zwakke laag waarop lawines ontstaan. Precies het probleem waarmee we de winter van 14-15 mee geconfronteerd werden en tientallen slachtoffers eistte. In korte tijd verloren 68 mensen toen het leven als gevolg van lawines.

Laten we hopen dat de modellen het niet bij het rechte eind hebben en er de komende week toch de eerste signalen van naderende stormen op de weerkaarten te vinden zijn.

Het wordt kouder: kunstsneeuw als oplossing?

Wat bovenstaande grafiek laat zien is dat er voor de lange termijn dalende temperaturen wordt berekend. Waar de Alpen allereerst nog te maken hebben met een zuidelijke stroming zou in de verre toekomst de stroming oostelijk kunnen worden met de aanvoer van koudere lucht tot gevolg.

Met de dalende temperaturen kunnen de sneeuwkanonnen aan. Het was de redding van de winters 14-15, 15-16 en 16-17. Toen viel er op veel plekken pas sneeuw in of zelfs na de kerrstvakantie. Met dit scenario in hun achterhoofd zullen veel skigebieden de stekkers weer in het stopcontact willen steken om kunstsneeuw te kunnen produceren. Zij blij en heel veel wintersporters blij. Maar voor het lokale milieu en met name de waterhuishouding is het een ramp. Met name het westen en noorden van de Alpen hebben een van de droogste zomers ooit achter de rug. In ieder geval sinds de meetgeschiedenis. Voor kunstsneeuw is veel water nodig. Water dat nu ontrokken wordt en opgeslagen in kunstmatige meertjes. Wat de oplossing is voor de lokale economie is, is een drama voor de lokale flora en fauna.

Linksom of rechtsom: laat die stormen maar komen.

Stay stoked
Morris