Winter 14/15: Lawines eisen tot nu 75 slachtoffers

Winter 14/15: Lawines eisen tot nu 75 slachtoffers

Hoeveel erger moet het nog worden? Winter '14-'15 verloopt dramatisch tot dusverre. Het is pas 10 februari en we tellen tenminste al 75 lawineslachtoffers in Europa, waarvan 68 alleen al in de Alpen. Duidelijk meer dan tot wat andere media momenteel berichten. Waar gaat dit eindigen? Wat er verder ook gebeurt, we roepen het altijd al, maar één ding moge duidelijk zijn; heb je geen kennis van de gevaren buiten de pistes, blijf dan op de piste!

Staar je niet blind op de mooie en positieve verhalen van halve experts, vermeende locals, vertrouwenswekkende lawine bulletins, al eerder gezette sporen of welke andere ‘waarheden’ dan ook. Geen kennis = op de piste! Wel de kennis? Wees dan heel voorzichtig. De lawine weet niet dat jij een expert bent.

Een exceptionele winter?

Ja, dit is een exceptionele winter. Al sinds 22 december waarschuwen wij al frequent voor het zeer gevaarlijke en instabiel sneeuwdek. Ik kan daar een heel uitgebreid verhaal over gaan schrijven, maar daar hebben de leken onder ons niets aan. In wezen is het heel simpel: geloof ons, het is heel gevaarlijk en als leek ga jij dat niet herkennen. De belangrijkste problemen zitten diep in het sneeuwdek en zelfs een expert kan de problemen niet zonder hulpmiddelen herkennen.

De laatste tijd verschijnt er ook veel kolder hierover in de media. Iets met de klop en de klepel. Zelfs zogenaamde experts roepen op dit moment van alles over het sneeuwdek. Allemaal leuk en aardig, maar de leek help je er niet mee. De boodschap moet een heldere zijn. Niet alleen nu, maar ook tijdens andere winters: zonder kennis = op de piste blijven. Je stuurt je kinderen ook niet zonder diploma de zee in, dat doe je dus ook niet met je vrienden die de backcountry in willen. Het gaat vaak goed, maar ohwee als het misgaat. Een kind is in enkele seconden verdronken, een lawineslachtoffer binnen enkele minuten gestikt.

Dus maar verbieden?

Nee, natuurlijk niet. Jouw kinderen gaan toch ook de zee in? En als ouders zien we er toe dat ze dat pas doen als ze kunnen zwemmen? Zo is het ook met de backcountry. Ga pas buiten de piste als je de juiste kennis hebt. Volg een of meerdere opleidingen en zorg ervoor dat je vrienden ook over de juiste kennis en materialen beschikken. Verantwoordelijk maken is beter dan verbieden.

En als je dan wordt uitgelachen door je vrienden?

Dan zoek je andere vrienden. Geen kennis = op de piste blijven.Natuurlijk mag je van ons best zonder kennis en materialen off-piste, maar als er iets gebeurt is het je eigen schuld. Zeg niet dat het aan de lawine ligt, want in 95% van de gevallen veroorzaak je hem zelf. Het is jouw keuze of je je kinderen zomaar de zee instuurt.

Maar is 75 slachtoffers veel?

Jazeker. Om je een idee te geven wat getallen. Winter '13-'14 telden we de hele winter 80 slachtoffers, winter '12-'13 waren dat er 107, in winter '11-'12 ‘slechts’ 68 en in winter '10-'11 uiteindelijk 83. Nu dus al 75. Onderstaand een overzicht van alle slachtoffers tot dusverre.

Maar de winter is toch al bijna afgelopen?

Nee, de statistieken gaan in de regel van 1 september tot 1 september en ook in de zomermaanden kunnen er nog lawineslachtoffers vallen (denk bijvoorbeeld aan de lawine in Chamonix van afgelopen zomer). Bedenk dat we net aan de start van het hoogseizoen staan en dat er nog heel veel mensen gaan tourskiën de komende maanden. Vaak tot aan begin juni. Maar om je een idee te geven, normaal gesproken staat de teller in deze periode van de winter ergens tussen de 30 en 40 slachtoffers. Ofwel dit jaar zijn er al 2 keer zoveel slachtoffers gevallen als gebruikelijk is voor de tijd van het jaar.

Waar vielen de slachtoffers tot nu?

Met maar liefst 24 slachtoffers heeft Frankrijk de twijfelachtige eer om nummer 1 te staan. Vooral het departement de Hautes Alpes (waar skigebieden als Serre Chevalier, Risoul en de befaamde tourski regio de Queyras) heeft het zwaar te verduren met maar liefst al 11 dodelijke slachtoffers tot nu toe. Nummer 2 is Zwitserland met al 20 slachtoffers, gevolgd door Italie (15) en Oostenrijk (14). Opvallend deze winter zijn ook de 2 slachtoffers in het Duitse Schwarzwald. Iets wat je normaal daar nooit ziet.

Wie werden er slachtoffer?

Bijna 60% van de slachtoffers zijn tourskiërs. Wintersporters die met vellen onder hun ski’s de ongerepte natuur intrekken om daar eerst een berg op te lopen en deze daarna weer af te dalen op hun ski’s. Maar liefst 42 tourskiërs noteerden we al deze winter. Nummer twee zijn de zogenaamde freeriders. Freeriders zijn die wintersporters die in de regel met de lift omhoog gaan in een skigebied en daar naast de pistes de onverspoorde sneeuw in duiken. Is de sneeuw net naast de piste op, dan lopen ze wat verder om nog meer onverspoorde sneeuw te vinden. Is deze op, dan gaan ze nog verder, totdat ze vellen onder doen en als tourskiër worden bestempeld in de statistieken. Tot nu toe vielen er 26 slachtoffers onder de freeriders. Dan resteren er vijf wandelaars (ja, ook de winterwandeling is niet altijd zonder risico) en twee professionals.

Zitten er ook Nederlanders onder de slachtoffers?

Ja, in Nauders overleed een Nederlander. Hij was daar in een groep onder begeleiding van een gids aan het tourskien. In Cortina werd onlangs een jongen van 24 gepakt door een lawine. Volgens berichtgeving van lokale autoriteiten droeg de jongen geen lawinepieper.

Is off-piste gevaarlijk?

Ja, het is een risicosport en jij zelf bepaalt hoe ver je gaat. Gelukkig kun je met de juiste kennis de kans dat je in een lawine komt terugbrengen tot 1%. De keuze is aan jou.

Is er altijd lawine gevaar?

Ja, als er sneeuw ligt is er in de bergen altijd een kans op lawines. Ik hoor steeds vaker mensen om me heen roepen dat lawinegevaar 3 heel gevaarlijk is. Wel, ik zal je uit je dromen helpen… zonder kennis is lawinegevaar 1 en 2 ook al heel gevaarlijk. En ook dan vallen er dodelijke slachtoffers. En het slechte nieuws is dat lawinegevaar 0 niet bestaat.

Situatie nog steeds instabiel

Ga je de komende dagen richting de Alpen, wees dan alert. Check dagelijks je lokale lawinebericht, zorg dat je de juiste spullen bij je hebt en dat je over de juiste kennis beschikt. Geen kennis? Weet je het niet zeker? Zeg dan nee tegen off-piste en wacht tot de condities verbeteren. Het seizoen is nog lang.

Maar ik blijf in het zicht van de liften en de pistes

Droom zacht, droom zacht.

Ook net naast de piste kun je in een lawine komen
Ook net naast de piste kun je in een lawine komen
meteomorris

Reacties

Gevorderd
svenkproAuteur10 februari 2015 · 16:52

Duidelijker kun je het niet stellen!

If in doubt, don't go out!
Gevorderd
GhiniAuteur10 februari 2015 · 17:20

Helder bericht, goed om te delen!

Gevorderd
tank24Auteur10 februari 2015 · 17:23

@@meteomorris is het ook niet zo dat door beter materiaal en alle filmpjes nu elke halve aap off piste kan en gaat. Dus er wordt veel meer off piste gereden dus ook logisch dat er meer ongelukken zijn? Ik zit nu in Montafon en 3 dagen na de laatste sneew is alles al afgekrast zover het oog reikt. Veelal door die zelfde halve apen zonder gear.

Is er enige data bekend tussen het aantal off piste afdalingen en het aantal ongelukken?

High Roller
Expert
meteomorrisAuteur10 februari 2015 · 17:59

@@tank24, nee. Die data is er niet. We weten simpelweg niet hoeveel mensen hoeveel afdalingen maken in het zicht van pistes en liften.

Juist ook omdat iedereen het kan doen. Vooral in deze periode (wintervakanties in Europa) gaan er veelal halve apen op stap.

powfinder.com
Gevorderd
evanAuteur10 februari 2015 · 18:36

@@meteomorris, is er deze winter echt nog maar één dodelijk lawineslachtoffer gevallen in de Pyreneeën?

Ook opvallend dat er nog geen doden zijn gevallen in Salzburg en Steiermark. Zou het grotere gebrek aan sneeuw aan het begin van de winter verder naar het Oosten en daardoor het veelal ontbreken van de laag die in het Westen voor problemen zorgt de oorzaak zijn? Het gaat in Tirol gelukkig ook nog om een klein aantal slachtoffers, dus het zou ook puur toeval kunnen zijn …

Toerist
AnoniemAuteur10 februari 2015 · 20:31

risk4 = thuisblijven =real ‘EXPERT’! , als je door de slagroom kan skien ben je nog geen expert… Een serieuze cursus incl METEO is ten zeerste aan te raden. Ik woon nu 24jr in de ZuidAlpen en de meeste ongevallen gebeuren door pisteskiers die ‘er buiten’ gaan en zich FREERIDERS e/o EXPERTS noemen … Door de het in beschouwing nemen van de klimaatveranderingen en kennis van het terrein ZONDER sneeuw kun je een minimale risk-value geven tijdens je toerskien. Vooral wat een meter onder de bovenlaag ligt geeft je inzicht of je op de ‘juiste helling’ zit . Aanrader: The Avalanche Handbook 1993(!) McClung-Schaerer - The Mountaineers Books - Seattle ( herdruk t/m 2014…)

Beginner
JespervzAuteur10 februari 2015 · 20:53

Wordt Scandinavië niet bijgehouden of worden er daar gewoon geen lawines veroorzaakt?

Expert
BrosAuteur10 februari 2015 · 21:03

In Alpe d’Huez afgelopen zaterdag alles volledig afgekrast, 3 dagen na een flinke dump: Hooggebergte tussen 3300m-2200m, serieuze backcountry (35 + graden), lawinegevaar van 4 naar 3 bijgesteld…Had het idee dat de locals echt overal vandaan kwamen en afdoken, meestal zonder rugtas…

Ben wel benieuwd hoe de verhouding toeristen-locals is in de statistieken…

Nuance: Anderzijds heb ik geen enkele lawine zien loskomen, geen waarschuwingssignalen of alarmtekens waargenomen, slechts hele kleine plaques gezien bij de catex/na het opwekken door pistedienst, vrij compacte opbouw; niet wegzakken), temperatuur rond -5C. Mijn indruk is wel dat er grote regionale (lokale) verschillen zijn in de probleemgebieden.

Desondanks ben ik niet meegegaan in de “poeder-hysterie” afgelopen zaterdag, gewoon omdat het toch niet goed voelde (hooggebergte en 35-37 graden terrein met steilere hellingen erboven, en een 360 graden ongunstige windroos in lawinebericht, de eerste mooie dag na een bewolkte en koude periode) …

.

Bros
Gevorderd
49Auteur10 februari 2015 · 22:03

@@antonvm
“de meeste ongevallen gebeuren door pisteskiers die ‘er buiten’ gaan en zich FREERIDERS e/o EXPERTS noemen”

Ik dacht altijd dat de relatief meeste slachtoffers onder toerskiërs vallen, maar misschien weet @@meteomorris precies hoe die verhoudingen liggen?

Dat boek, mooie aanrader!

montagna bianca, ti amo
Gevorderd
ArjenproadminAuteur10 februari 2015 · 22:43

@@49 Verhoudingen tourskiërs, freeriders en overigen staat in het artikel ;-)

One day, they'll invent synthetic powder, ban all kinds of work and give you a free liftpass...
Gevorderd
49Auteur10 februari 2015 · 22:54

@@Arjen, voor dit jaar idd. andere jaren is toch soortgelijk? :)

montagna bianca, ti amo
Gevorderd
dejongarnoAuteur10 februari 2015 · 23:05

Iedereen wil tegenwoordig de berg op ‘skinnen’; een enorme trend onder (import) locals en alle andere powderaars. De exposure is vele malen groter, maar kennis en kunde helaas niet.

Zie de berichten op oa FB; "Zullen we volgende week die of die tour gaan doen? Prima, maar ik kan alleen woensdag, dus laten we die blokken … "

Expert
meteomorrisAuteur11 februari 2015 · 08:50

@@49, ik ben een database van de laatste jaren aan het aanleggen. Dat zoiets nog niet bestaat is toch ongeloveloos?

@@evan, in de Pyreneen 2 tot dusverre zover bekend. Salzburg en Steiermark hebben altijd al minder slachtoffers. Daar is een simpele verklaring voor. De bergen zijn er gemiddeld een stuk lager en minder steil. En dus begeef je je minder vaak in risicovol terrein.

powfinder.com
Gevorderd
YvesAuteur11 februari 2015 · 10:28

@@meteomorris gedeeld. Net op openbare radio nog een nieuwsbericht gehoord waarbij Touring mensen zogenaamd zou aanraden om een pieper te dragen. Nog meer koren op de molen van de pseudoveiligen…

Gevorderd
49Auteur11 februari 2015 · 10:34

@@meteomorris, ongeloveloos en extreem matig idd. Zeker ook geen database bij welk soort zwakke laag de meeste (dodelijke) slachtoffers vallen?

montagna bianca, ti amo
Expert
meteomorrisAuteur11 februari 2015 · 10:51

@@Yves, wat? waar?
@@49, weet ik niet. Ik zal eens in de verschillende datareeksen duiken. Grootste probleem is dat de data versnipperd is over verschillende diensten/instituten/personen, wat het erg lastig maakt.

powfinder.com
Gevorderd
49Auteur11 februari 2015 · 10:56

@@meteomorris
kan je er geen mooie stage-opdracht van maken voor iemand?

montagna bianca, ti amo
Gevorderd
Gevorderd
evanAuteur11 februari 2015 · 15:21

“Salzburg en Steiermark hebben altijd al minder slachtoffers. Daar is een simpele verklaring voor. De bergen zijn er gemiddeld een stuk lager en minder steil. En dus begeef je je minder vaak in risicovol terrein.”
@@meteomorris, in combinatie met het gegeven dat het aantal skidagen in Tirol aanmerkelijk hoger ligt dan in ander Länder, lijkt me dat inderdaad een plausibele verklaring voor het langjarig grotere aantal lawinedoden in Tirol, met de aantekening dat steil hoogalpien terrein in Salzburg wel voorhanden is, maar minder goed bereikbaar dan in Tirol.
De slachtoffers van dit jaar in Tirol lijken echter vooral gevallen te zijn in terrein waar in Salzburg ook volop geskied wordt …

Het is mij ook opgevallen hoe versnipperd en van verschillende kwaliteit de beschikbare lawinestatistieken in Oostenrijk zijn. Het lijkt me een monikkenwerk om alleen al voor Oostenrijk een bruikbaar langjarig overzicht samen te stellen, laat staan voor de gehele Alpen (al lijkt Zwitserland de statistieken veel beter op orde te hebben).

Het zou geweldig zijn als er een Europese databank zou komen. Dan hoort het slecht onderbouwde moddergooien (al dan niet met hoofdletters) naar ieders favoriete zondebok wat ik ook hier en in de vorige versie van dit blog in de commentaren tegenkom hopelijk tot het verleden.

“Ga met een lokale gids op pad, daarmee neem je een hoop risico weg. En waak voor de gidsen die dan weer hier en dan weer daar zijn… Lokale gidsen die vanaf december in het gebied zijn weten wat het weer heeft gedaan!”
http://wepowder.nl/weblog/5774/Al-56-doden-door-lawines-deze-winter#comments

Daar schieten we namelijk helemaal niets mee op.

Gevorderd
YvesAuteur11 februari 2015 · 15:29

@@meteomorris @@fanatix Dank voor de link, het artikel en het (belachelijke) advies dat werd vermeld in de nieuwsberichten staat ondertussen ook bij De Standaard. Een van onze (ahum) kwaliteitskranten:
http://www.standaard.be/cnt/dmf20150211_01523098?utm_source=facebook&utm_medium=social&utm_term=dso&utm_content=article&utm_campaign=seeding

Expert
meteomorrisAuteur11 februari 2015 · 15:55

@@Yves, vreselijk. Het komt zo sullig over. Het is als die slechte leraar die ik op den duur ook niet meer geloofde. Vooral het feit dat ‘kwaliteitskranten’ en zogenaamde ‘expert-instituten’ dergelijke fouten maken stemt treurig. Voor de leek is met al deze goedbedoelde voorlichting het welhaast onmogelijk kolder van werkelijkheid te onderscheiden…

Maar ja… ‘don’t blame it on will if you can blame it on incompetence’, zei een groot man ooit. Maar als de waarheid zo makkelijk voor het oprapen ligt op fora en websites als deze, hoe kan het dan dat journalisten blind de ‘experts’ volgen die geen ‘experts’ meer blijken te zijn.

Om in de termen van Touring te blijven… het is code ‘rood’ in de wereld van de schrijvende pers en als lezer moet je je dan achter je oren gaan krabben ;)

powfinder.com
Expert
meteomorrisAuteur11 februari 2015 · 15:56

@@evan, aan een dergelijke database wordt gewerkt. Als we een eind op weg zijn gaat deze live en zullen we jullie vragen actief mee te kijken en deze te controleren.

powfinder.com
Toerist
AnoniemAuteur11 februari 2015 · 16:35

http://www.followthewhitevan.com/news/losservazione-che-accende-il-segnale-dallarme/

voor wie op de 1° foto de gevaren herkend is al aardig op weg om te toeren … helaas is het artikel in het italiaans maar de foto spreekt voor zich ( rode cirkels) .

saluti , Anton

Beginner
wimdesAuteur11 februari 2015 · 22:39

Wie kent de omstandigheden van de freaky net-naast-de-piste lawine uit de laatste foto bij het artikel?
Duidelijk vielbefahren, maar waarschijnlijk ontstond de glijlaag voor de opening van de liften.
Op het zicht lijkt het geen steile helling (moeilijk in te schatten), wel op aanzienlijke hoogte.
Wat triggerde de lawine, na een honderdtal passages? Snelle opwarming?

Beginner
wimdesAuteur11 februari 2015 · 22:44

PS ik zou pleiten voor een totaal verbod op invoer, productie, bezit en/of gebruik van fat ski’s
;-)

Gevorderd
Powder_pierre2Auteur12 februari 2015 · 00:13

@@yves ik las het bewuste artikel deze morgen in de standaard. Dat je met springen in de sneeuw de lawinesafety verhoogd was geheel nieuw voor mij. Dit kwam vreemd genoeg nooit eerder aan bod in onze lawinecursussen

Gevorderd
Powder_pierre2Auteur12 februari 2015 · 00:16

@@yves het is wellicht aangewezen dat Touring zich beperkt tot haar kerntaken, nl. het depanneren van voertuigen. Schoenmaker blijf bij je leest.

Expert
GilbertSAuteur12 februari 2015 · 08:46

@@meteomorris , leuk ik zie dit bericht geshared worden door de facebook pagina van avalanche.ca

www.instagram.com/gilbertsmink/
Beginner
HesselAuteur12 februari 2015 · 09:37

@@yves Ik zag dat de Standaard inmiddels het artikel heeft aangepast.

Gevorderd
YvesAuteur12 februari 2015 · 12:15

@@Hessel ik zag het ook net. Er waren verschillende reacties in bovenstaande stijl, dus waarschijnlijk zijn ze onder druk daarvan ook iets verder gaan kijken. De uitleg bij sneeuwsport Vlaanderen was op zijn minst al genuanceerd te noemen. en ja @powder_pierre2 : touring zou zich beter bezig houden met wat ze wél kunnen. tot binnen 2 dagen ;-)

Reageren
Mis helemaal niets meer!

Ontvang het laatste nieuws, PowderAlerts en meer!