Omegablokkade zorgt voor een droge week

Hogedruk zorgt voor zon in overloed in de Alpen momenteel. Met uitzondering van de Oost-Alpen morgenavond blijft het komende week droog en zonnig. Na het weekend lopen de temperaturen ook op. Is er enige hoop op de terugkeer van de winter?

In dit weerbericht:

• Wat sneeuw in Oostenrijk zaterdagavond
• Omegablokkade
• Een kijkje in de ensembles en de NAO index
• Sudden Stratospheric Warming (SSW) op komst, wat betekent dit voor ons?
• Noodweer in Sicilië

Wat sneeuw in Oostenrijk

Morgen kan er in de avond tijdelijk wat sneeuw vallen in het oosten van Oostenrijk, maar echt noemenswaardig is het niet. In de meeste skigebieden blijft het droog, enkel in de oostelijke skigebieden zoals Hochkar kan er wellicht zo’n 5 centimeter sneeuw vallen. De sneeuwgrens ligt op zo’n 500 - 800 meter.

Omegablokkade

In de dagen daarna heeft een omegablokkade (door de vorm van een omega) de overhand. Het geeft wederom meerdere zonnige en rustige dagen volgende week. In plaats van een koude oostenwind komen de Alpen in zachtere lucht terecht. De nulgradengrens schiet omhoog tot zo’n 3000 meter en in de dalen kunnen de temperaturen tot boven de 10 graden oplopen. Op lagere zuidhellingen treffen we dus ook mogelijk de eerste firn aan. Een dergelijk systeem is vaak erg lastig van zijn plek te krijgen, dus het kan zomaar zijn dat we voor een langere tijd met dit weertype te maken krijgen. We beginnen nu met de tweede decade van februari. De winter is nog lang niet voorbij! Geniet gewoon van het mooie weer in de Alpen nu (check wel dat het lawinegevaar nog steeds regionaal kritisch is door een altschneeprobleem), die poederdagen komen nog wel!

Op zoek naar winters weer

Tussendoor kunnen enkele randstoringen wel mogelijk voor wat neerslag zorgen. De weermodellen laten wat kansjes zien voor eind volgende week met wat afkoeling en mogelijk ook wat sneeuwval aan de noordkant. Het zijn op dit moment geen serieuze sneeuwvalkansen met grote hoeveelheden en ik verwacht ook niet dat er in de komende dagen meer zal worden berekend, maar het kan dus tijdelijk in ieder geval weer wat frisser worden.

Omdat er verder op deze termijn weinig zal veranderen probeer ik alvast in de “glazen bol” te kijken. Ik moet er dan natuurlijk bijzeggen dat het over de lange termijn gaat en er dus nog van alles kan gebeuren wat uiteindelijk roet in het eten kan gooien.

Ensembles & NAO

Een blik in de ensembles laat zien dat het lastig blijft wat betreft nieuwe sneeuwval. Tot eind volgende week zijn de ensembles van de twee weermodellen zo goed als kurkdroog. Wel daalt de temperatuur dus weer een beetje. Ook kijken we even wat de North Atlantic Oscillation (NAO) gaat doen. De NAO is een index voor het luchtdrukverschil tussen twee regio’s, de Azoren en IJsland, en beschrijft de sterkte van de westcirculatie en het pad van de straalstroom over de Atlantische Oceaan. Een positieve NAO betekent lagedruk boven IJsland en hogedruk boven de Azoren met een sterke westelijke stroming. Sterk positieve NAO fases met een krachtig Azorenhoog en een diepe lagedrukkern rond IJsland zijn meestal niet het perfecte winterplaatje in de Alpen. De straalstroom ligt dan doorgaans te noordelijk. Een negatieve NAO met meer hogedruk boven IJsland en een lagedruksysteem rondom de Azoren opent juist wat meer kansen voor meer sneeuwval in de Alpen, al hoeft dit ook niet altijd het geval te zijn. We zien dat de NAO op dit moment positief is en (met een kleine dip) positief blijft tot diep in februari. Echt grotere verschillen zien we pas in de extended range forecasts vanaf maart, waar we wat signalen van een blokkade over Groenland zien, wat interessante gevolgen kan hebben voor het weer in de Alpen. Nogmaals: ‘signalen’, ‘kan’, ‘mogelijk’, het is allemaal nog koffiedik kijken.

Sudden Stratospheric Warming

Nu we het toch over de lange termijn hebben: mogelijk volgen er later dit seizoen nog interessante ontwikkelingen vanuit de stratosfeer. Hier in de atmosferische bovenkamer hebben we namelijk op dit moment te maken met een Sudden Stratospheric Warming (SSW). De stratosferische polar vortex (en dus niet de straalstroom in de troposfeer (lees hier meer)) is doorgaans in de winter erg sterk en houdt de ijzig koude temperaturen rond het poolgebied gevangen. Een zwakkere polar vortex kan daarentegen juist voor een zwakkere straalstroom zorgen die meer kan meanderen.

Op dit moment hebben we te maken met een verstoring van deze stratosferische polar vortex. Hoe dit gebeurt is vrij complex en behandel ik hier nu niet, maar als er interesse is kan ik eens een apart blog schrijven over de SSW, het ontstaan en de mogelijke impact op ons weer.

De verstoring zorgt ervoor dat de westenwinden van de polar vortex afzwakken. In dit geval wordt de kern van het lagedrukgebied op grote hoogte verschoven. In sommige gevallen kan de opwarming de lagedrukkern zelfs splitsen. Een split van het lagedrukgebied heeft vaker een snellere impact op het weer in de troposfeer dan een verschuiving. Omdat dit laatste nu waarschijnlijk lijkt te gaan gebeuren kan het zomaar 3 tot 6 weken duren voordat het echte invloeden heeft op het weer bij ons. Belangrijk is dat je bij zulke weersontwikkelingen niet te snel conclusies trekt. Schreeuwerige krantenkoppen zoals “extreem koud en sneeuwrijk voorjaar verwacht” moet je dus niet serieus nemen, maar een SSW opent wel degelijk kansen voor weer. Alsnog moet dan wel alles op zijn plaats vallen, want het kan gebeuren dat een stevige koude-uitbraak de Alpen mist en we hier alsnog in droge en milde omstandigheden zitten. Dat een SSW flinke impact kan hebben op het winterweer liet 2018 zien, met een hele reeks aan PA’s als gevolg, dus hopen mag altijd.

Noodweer in Sicilië

En dan tot slot nog even terug naar de heftige storm op Sicilië. Zoals verwacht viel (en valt) er veel sneeuw in deze regio boven de 1000 meter. Rondom de Etna lopen de sneeuwhoeveelheden flink op en is er lokaal al ruim anderhalve meter sneeuw gevallen. Tegelijkertijd hebben de lager gelegen gebieden enorme overlast van het noodweer met onder andere overstromingen, hoge golven en zeer krachtige windstoten.

Heb je livebeelden vanuit de sneeuw? Plaats ze hier!

Lees ook:

• Hoe werkt een weermodel?
• Wat is een ensembleverwachting?
• Wat zijn hoge- en lagedrukgebieden?
• Wat is een noordstau?
• Wat is een zuidstau?
• Wat is föhn?
• Wat is een retour d’Est?
• Wat is de straalstroom?