PA#13: Surprise-PA met een korte maar felle Gegenstromlage

Een surprise-PA met korte en felle sneeuw aankomende nacht (dinsdag op woensdag) en woensdag overdag. Gisteren besprak ik de weersituatie al, maar vandaag heb ik besloten dat de hoeveelheden toch voldoende zijn voor PA#13. Voor iedereen die in de buurt zit een mooi extraatje! Maar waar moeten we precies zijn voor de grootste hoeveelheden?

Afsnoering van hoogtelaagje

In het artikel over de zuidstau heb ik het fenomeen Gegenstromlage al kort beschreven. Dit keer gebeurt het echter niet direct bij een klassieke zuidstau, maar dus met een hoogtelaag die over de Alpen trekt en de wind op hoogte vrij plotseling laat draaien.

Een hoogtelaag snoert zich af van het lagedrukcomplex boven West-Europa en trekt over de Alpen, waardoor er de Gegenstromlage ontstaat. Dit hoogtelaag (ook wel cut-off low genoemd) is goed te zien op de kaarten op grote hoogte. Op de temperatuurkaart op 500 hPa (ongeveer 5 km hoogte) zie je de koude luchtbel met temperaturen van onder de -30. Het grote temperatuurverschil zorgt ook voor een instabiele opbouw van de atmosfeer. In combinatie met de orografische lift en de Gegenstromlage waarbij vochtige lucht vanuit het zuiden op hoogte over de koudere lucht in de Noord-Alpen glijdt, kunnen de neerslaghoeveelheden in deze korte tijd flink oplopen! Hier en daar kan er ook een klap winteronweer bij zitten.

Aanvankelijk sneeuwt het pas boven de 1000 tot 1500 meter, maar door isothermie ligt de sneeuwgrens aan de noordkant van de Alpen uiteindelijk flink laag. Vooral in een gebied van Centraal-Zwitserland tot aan Tirol kan het uiteindelijk tot in de dalen gaan sneeuwen. Smalle dalen hebben het voordeel dat er minder volume is om af te moeten koelen in dit proces, waardoor deze als eerste een lage sneeuwgrens zien. Deze daling is sterk afhankelijk van de neerslagintensiteit, dus daar waar het stevig doorsneeuwt, ligt de sneeuwgrens ook het laagste. Die sneeuw is in de onderste lagen natuurlijk vrij nat, omdat de temperatuur hier niet onder de 0 graden daalt.

Tot wel een halve meter sneeuw

Het meeste verwacht ik in de Zwitserse noordelijke gebieden van Berner Oberland tot Oost-Zwitserland (inneralpien wat minder) en rondom de Brenner (Zuidelijke Stubaier- en Ötztaler Alpen), zie de kaart hierboven. Hier kan 30 tot wel 50 centimeter sneeuw vallen hogerop, lokaal ook nog wat meer. Verder naar het oosten (Salzburgerland) nemen de hoeveelheden erg snel af, ook in de Franse Alpen blijven de hoeveelheden beperkt. De Oostelijke Dolomieten (mogelijk ook Ost-Tirol en het Westen van Karinthië) kunnen mogelijk ook behoorlijk wat vangen met 20 tot 40 centimeter.

Het zwaartepunt (vooral dat rond de Brenner) is in de nieuwste modelruns nog wat veranderd (iets meer naar het oosten), dus het is ook goed om morgen te nowcasten en te kijken waar de meeste sneeuw daadwerkelijk is gevallen. Check ook meteen de lawineberichten, want er zijn momenteel meerdere factoren waarmee je rekening moet houden.

Donderdag keert de zon terug

Woensdag blijft het aan de noordkant de hele dag nog sneeuwen, al neemt de intensiteit wel steeds verder af. Donderdag wordt vervolgens de dag. Op veel plekken, vooral hogerop is er steeds meer ruimte voor de zon. In Oostenrijk kan er langer nog wat laaghangende restbewolking hangen. Het blijft vooral hier wel nog wat kouder, terwijl het vanuit het westen weer zachter wordt. Samen met de terugkerende zon wordt het dus een schitterende dag! Wees er wel snel bij, want vanaf vrijdag keert de zuidföhn weer terug en wordt het erg mild, ook op hoogte. Net zoals met de föhn van afgelopen week zal een groot deel van deze sneeuw dus weer erg rap verdwijnen. De verse sneeuw is extra gevoelig voor deze sneeuwvreter.

Daarna weer raak voor het zuiden?

Daarna lijken de seinen weer op groen te staan voor flinke sneeuwval in de Zuid-Alpen. Nemen we de cumulatieve sneeuwkaart voor de komende 6 dagen erbij (zie hierboven), dan zien we de rode kleuren alweer terugkeren. Vanaf vrijdagmiddag tot en met zondag kunnen er weer grote hoeveelheden gaan vallen. De Franse Zuid-Alpen en de gehele Italiaanse Alpen lijken te kunnen profiteren, al zijn de precieze hotspots momenteel nog niet aan te wijzen. PA#14 lijkt dus wel te naderen.