Update PA#2: Welkome dump, hoog lawinerisico

Na de verse sneeuw en het stormweer van de afgelopen dagen maken we de balans op en kijken we vooruit: het grote kerstgeschenk is onderweg. In deze update van Henri’s #PA2 op 19-12 checken we:

• De huidige situatie in de Alpen
• Details over de pre-kerstdump met 50-100 cm op uitgebreide schaal
• Wanneer wordt het weer kalm en veiliger?

Actueel: koude nacht, boven 800-1400 meter wit

In opklaringen heeft het boven de veelal 10-30 cm verse sneeuw streng gevroren afgelopen nacht. Een greep uit de minima:

• Val Thorens (FR) -17°C
• Samedan (CH) -19°C
• Sexten (IT) -17°C
• Ehrwald (AU) -12°C

Vandaag is het relatief kalm met zonnige perioden in de Zuid- en Oost-Alpen. In de West- en later ook de Noord-Alpen neemt de bewolking toe door een zwak warmtefront dat zich stukloopt tegen de bergen. De vorstgrens ligt rond 1500 meter.

Welkome dump, wel gevaren

December was tot nu toe een redelijke wintersportmaand met weinig regen en een winters beeld vanaf 1000-1500 meter. Omdat een grote dump tot nu toe ontbrak, is de base nog altijd mager met vooral onder 2500 meter minder sneeuw dan gemiddeld. Boven de boomgrens zijn er problemen met triebschnee en altschnee, waardoor er de afgelopen dagen al beelden van lawines verschenen op social media.

Windprobleem

De triebschneesituatie is gisteren verder verergerd door langdurige harde wind boven 1500 meter met windstoten van meer dan 100 km/u. De zwaarste windstoot die ik tegenkwam was 141 km/u in het Oostenrijkse Kölnbreinsperre (1916m). De dump van de komende dagen is sneeuwtechnisch zeer welkom, maar lawinetechnisch behoorlijk gevaarlijk vanwege de slechte base en ook de wind die tijdens de sneeuwval zal optreden.

Eerst fronten, dan Nordstau

Een diepe depressie bij Schotland trekt de komende 48 uur opvullend naar Polen, een ideale positie voor stuwing uit noordwest tot noord. Maar eerst moeten de fronten nog doorkomen. Tussen het warmtefront en het koufront ligt de zogenaamde “warme sector”, een zone met zachtere lucht en een hoge sneeuwgrens. In dit geval ligt de sneeuwgrens in de Alpen in de nacht en zondagochtend tussen 1400 en 1700 meter. De eerste 10-30 mm neerslag kan daaronder dus als regen vallen. Het koufront trekt zondag van noordwest naar zuidoost over de Alpen en zorgt voor onstuimig weer met sneeuw, korrelhagel en flinke windstoten. De sneeuwval van het koufront gaat bijna naadloos over in buiige sneeuwval veroorzaakt door de NW-stau achter de depressie. De sneeuwgrens zakt hierbij tot in de dalen.

Meerdere troggen

Zoals Henri al aangaf, komt de sneeuwval in golven. Die golven zijn kleine storingen in de bovenlucht, in het laagland herkenbaar als buienstraten en clusters. Wanneer die tegen de bergen botsen, zorgen ze voor intensiverende sneeuwval. Ik sluit hierboven weer de kaartenreeks met animatie in, die geeft het mooiste beeld van deze “sneeuwgolven” en hun timing. In het grote plaatje is weinig veranderd; het zwaartepunt van de sneeuwval verschuift geleidelijk van de West-Alpen naar de Oost-Alpen en de timing is als volgt:

Where to go?

Omdat er weinig veranderd is aan de sneeuwprognose, verwijs ik naar Henri’s tips in #PA2. Tijdens de dump zullen we de tips aanpassen als daar aanleiding toe is. De belangrijkste punten:

• Veel wind, hoog lawinegevaar vanaf zondag
• Als gevolg hiervan veel gesloten liften verwacht
• Blijf de eerste dagen tussen de bomen
• In de Oost-Alpen pas dinsdag de beste base
• Tijdens de kerstdagen normalisering, maar blijf de safety updates en lawinewaarschuwingen op de voet volgen

De rest van de maand waarschijnlijk droog en stabiel

De trend is hogedruk waarbij Inneralpien de sneeuw en de kou goed geconserveerd blijven. 's Nachts vriest het stevig (vooral in de dalen) en overdag ligt de vorstgrens tussen 1500 en 2000 meter. Hierin komt waarschijnlijk pas in januari weer verandering.